باب (۱۱): نباید در مکانی که برای غیر الله نذر و قربانی شده است، برای الله قربانی کرد [۴۶].

خداوند می‏فرماید: ﴿لَا تَقُمۡ فِيهِ أَبَدٗا﴾[التوبة: ۱۰۸].

«هرگز در آن (مسجد به عبادت) نایست» [۴۷].

وعن ثَابِتُ بْنُ الضَّحَّاك ِسقَالَ: « نَذَرَ رَجُلاٌ أَنْ يذبح إبلا ببوانة فسأل النبي فَقَال:َ هَلْ كَانَ فِيهَا وَثَنٌ مِنْ أَوْثَانِ الْجَاهِلِيَّةِ يُعْبَدُ؟ قَالُوا لا قَالَ: فهَلْ كَانَ فِيهَا عِيدٌ مِنْ أَعْيَادِهِمْ قَالُوا: لا فقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صأَوْفِ بِنَذْرِكَ فَإِنَّهُ لا وَفَاءَ لِنَذْرٍ فِي مَعْصِيَةِ اللَّهِ وَلا فِيمَا لَا يَمْلِكُ ابْنُ آدَمَ ». ( ابوداود به شرط بخاري ومسلم).

«شخصی نذر کرده بود که در «بوانه» شتری ذبح بکند. از رسول الله صدر اینمورد سوال کرد. رسول الله صفرمود: آیا در زمان جاهلیت، در این مکان بتی وجود داشته که مورد پرستش قرار گرفته باشد؟ گفتند: خیر. رسول الله صپرسید: محل تجمع و جشن مشرکین نبوده است؟ گفتند: خیر. رسول الله صبه آن شخص گفت: نذرت را بجا بیار. و این را بدان که نذری که باعث نا فرمانی الله باشد و همچنین نذر کردن چیزی که در توان نذر کننده نباشد، انجام آن لازم نیست» [۴۸].

خلاصه آنچه در این باب بیان شد:

۱ـ تفسیر قول خداوند: ﴿لَا تَقُمۡ فِيهِ أَبَدٗا﴾.

۲ـ معصیت و نافرمانی الله، زمین را نیز ملوث می‏کند همانطور که طاعت و بندگی آنرا مبارک می‌گرداند.

۳ـ مسائل پیچیده و مشکل را باید با مسائل واضح و روشن، مشخص کرد.

۴ـ مفتی در صورت ضرورت، می‌تواند از مستفتی جزئیات را جویا بشود.

۵ـ جواز تخصیص مکان مشخص، برای نذر کردن بشرطیکه مانعی برای این کار نباشد.

۶ـ یکی از موانع اینست که در آنجا قبلاً یا فعلاً بت و زیارتی وجود داشته باشد.

۷ـ یکی دیگر از موانع اینست که در آنجا، قبلاً یا فعلاً جشن و محل عید مشرکین بوده باشد.

۸ـ ایفای نذر در جایی که یکی از موانع فوق باشد جایز نیست, برای اینکه نذر معصیت می‌باشد.

۹ـ پرهیز از مشابهت با مشرکین گر چه بدون نیت تشابه باشد.

۱۰ـ نذر بر معصیت و نافرمانی الله جایز نیست.

۱۱ـ عدم جواز نذر چیزی که در ملکیت انسان نباشد.

[۴۶] یعنی در جایی که برای غیر الله، حیوانی را سر بریده‏اند، در آنجا و یا در مجاورت آنجا، نباید برای الله حیوانی ذبح کرده شود. زیرا این مشابهت با آنها است. چنانکه برخی از مشرکین مسلمان نما و اهل خرافات را می‏بینی که نزد قبور صالحین و زیارتگاه‏ها و اماکن دیگری که بزعم آنان مقدس می‌باشند، گاو و گوسفند و شتر قربانی می‌کنند. حال اگر فرد موحدی خواست خون حیوانی را فقط بخاطر الله بریزد، باید از ذبح کردن حیوان در چنین مکانهایی پرهیز نماید. زیرا این کار مشابهت با مشرکان می‌باشد و باعث تعظیم آن مکان می‌شود که این کار حرام است و از جمله وسائلی است که منجر به شرک می‌شود. منافقین زمان پیغمبر، مسجدی به نیت اینکه پناهگاهی باشد برای توطئه علیه اسلام و مسلمانان، ساختند. و از رسول الله صخواستند که در آن اقامۀ نماز بکند. اما از آنجا که نماز خواندن پیغمبر و مسلمانان، در آن مسجد بمعنی تأیید کردن آن و به ضرر اسلام بود با آنکه نماز پیامبر و مسلمانان مخلصانه، و بخاطر خدا بود ولی باز هم خداوند ایشان را از خواندن نماز در مسجد ضرار منع کرد. و همین است حکم مسلمان مخلصی که می‏خواهد در مکانی که مشرکین حیوانات خود را در آنجا ذبح می‌کنند، ذبح بکند. زیرا با این عملش سبب تعظیم آن مکان می‌شود. [۴۷] منافقین زمان پیغمبر، مسجدی به نیت اینکه پناهگاهی باشد برای توطئه علیه اسلام و مسلمانان، ساختند. و از رسول الله صخواستند که در آن اقامۀ نماز بکند. اما از آنجا که نماز خواندن پیغمبر و مسلمانان، در آن مسجد بمعنی تأیید کردن آن و به ضرر اسلام بود با آنکه نماز پیامبر و مسلمانان مخلصانه، و بخاطر خدا بود ولی باز هم خداوند ایشان را از خواندن نماز در مسجد ضرار منع کرد. و همین است حکم مسلمان مخلصی که می‏خواهد در مکانی که مشرکین حیوانات خود را در آنجا ذبح می‌کنند، ذبح بکند. زیرا با این عملش سبب تعظیم آن مکان می‌شود. [۴۸] در حدیث ثابت بن ضحاک آمده که رسول الله صاز شخصی که نذر کرده بود، شترش را در مکان «بوانه» ذبح بکند پرسید: آیا در آن مکان هیچگاه بتی مورد پرستش قرار گرفته است؟ این سوال بیانگر آنست است که اگر در آنجا روزگاری بتی مورد پرستش بوده است. ذبح کردن در چنین مکانی بخاطر مشابهت با بت پرستان جایز نخواهد بود. همچنین پرسید که این مکان، محل تجمع و عید مشرکان نبوده است؟ چون جشنها و اعیاد یا مکانی‏اند و یا زمانی. و در اینجا هر دو نوع مراد می‌باشند. بنابر این روشن شد که ذبح کردن و قربانی به نام الله، نباید در جائی که محل تجمع و جشن مشرکین بوده و یا هست انجام بگیرد. پس از این پرسش و پاسخ، رسول الله صبه آن شخص فرمود: به نذرت وفا کن و آنرا انجام ده.