شناخت مکی و مدنی قرآن

مروری بر مراجع:

• چون موضوع مورد بحث ما علاوه بر جنبۀ درایتی جنبۀ روایتی نیز دارد؛ بنابراین در بخش روایات به منابع اصلی و معتمد چون کتاب‌‌های شش گانۀ حدیث (صحیح البخاری، صحیح مسلم و سنن چهار گانه) و همچنان مسند احمد، مستدرک حاکم و... مراجعه نموده، هر روایت و اثر از منابع اصلی آن با بیان درجۀ هر حدیث و اثر تخریج گردیده است.

• کتاب‌‌های علوم القرآن- بخصوص کتاب‌‌های که در مورد مکی و مدنی- در عصر تابعین چون نزول القرآن از ضحاک، عکرمه و حسن بصری، و تنزیل القرآن از ابن شهاب زهری، و کتاب‌‌هایی که در عصر شگوفایی علم در قرن‌‌های دوم تا پنجم تألیف گردیده است، چون فضایل القرآن از ابن ضریس، و بیان عدد سور القرآن و آیاته و کلماته و مکیه و مدنیه تألیف ابن عبدالکافی، و التنـزیل و ترتیبه تألیف ابوالقاسم حسن بن محمد بن حبیب نیشاپوری بعد از کتاب‌‌های حدیث منابع دیگر روایتی این اثر به شمار می‌‌رود.

• بیشترین و بزرگترین منابع این اثر بعد از روایات اسلامی کتاب‌‌های علوم القرآن چون البرهان فی علوم القرآن از زرکشی، الاتقان فی علوم القرآن از سیوطی، مناهل العرفان فی علوم القرآن از زرقانی، مباحث فی علوم القرآن از مناع القطان و... است.

• همچنان کتاب‌‌های تفسیر - اعم از تفسیر سلف و تفاسیر علمای معاصر- و برخی از شروحات حدیث چون فتح الباری و... نیز از منابع این اثر است، ولی حکم و ترجیح بر مبنای روایت‌‌های صحیح و یا حسن بوده، نه براساس آرا و نظریات اشخاص.