شناخت مکی و مدنی قرآن

سوره الرحمن:

جمهور سلف برآنند که این سوره مکى است. [۳۹۳]ولى از ابن مسعود- وطبق یک روایت- از ابن عباس مدنى بودن سوره نیز نقل شده است. [۳۹۴]

محتواى سوره خصایص سوره‌‌هاى مدنى را در بر دارد، وهم چنان روایت ذیل نظر جمهور را تأیید می‌‌کند چون قصۀ جن در مکه بود. [۳۹۵]

ترمذى وحاکم... با سند حسن [۳۹۶]از جابر نقل کرده‌‌اند که گفت: وقتى که رسول اکرم جسورۀ الرحمن را براى اصحاب خود تلاوت کرد، پس از فراغت از تلاوت آن فرمود: چرا ساکت هستید؟ جنیان از شما بهتر پاسخ می‌‌گفتند هیچ مرتبۀ ﴿فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ١٦﴾را بر آن‌‌ها نخواندم مگر اینکه می‌‌گفتند: "و لا بشيء من نعمک ربنا نکذّب فلک الحمد". "پروردگارا هیچ یک از نعمت‌‌هاى تو را دروغ نمى‌‌شماریم و حمد مخصوص تو است". [۳۹۷]

[۳۹۳] الناسخ والمنسوخ ج۲ ص ۲۰، اتقان ج۱ ص۵۷. [۳۹۴] التحریر والتنویر ج۲۷ ص۲۲۸. [۳۹۵] مستدرک ج۱ ص ۵۱۵. [۳۹۶] صحیح سنن ترمذى ج۳ ص ۱۱۲. [۳۹۷] سنن ترمذى ج۵ ص ۲۹۹.