تفسیر و بیان کلمات قرآن

فهرست کتاب

سورۀ طه

سورۀ طه

۱- ﴿لِتَشۡقَىٰٓ: تا از اندوه و تأسف قومت، خود را خسته کنی.

۵- ﴿عَلَى ٱلۡعَرۡشِ ٱسۡتَوَىٰ: استوایی‌که سزاوار جلالت اوست.

۶- ﴿مَا تَحۡتَ ٱلثَّرَىٰ: آنچه را که خاک پنهان کرده است یا ماورای زمین.

۷- ﴿أَخۡفَ: سخن نهانی دل و آنچه به ذهن می‌گذرد.

۱۰- ﴿ءَانَسۡتُ نَارٗا: آتشی دیدم.

۱۰- ﴿بِقَبَس: شعله‌ای از آتش را بر سر چوب.

۱۰- ﴿هُدٗى: راه را بیابم یا راهنمایی پیدا کنم.

۱۲- ﴿ٱلۡمُقَدَّسِ: پاکیزه یا مبارک.

۱۲- ﴿طُوٗى: نام وادیی است.

۱۵- ﴿أَكَادُ أُخۡفِيهَا: وقت آمدن قیامت را نزدیک است از خودم نیز نهان دارم.

۱۶- ﴿فَتَرۡدَىٰ_: آنگاه هلاک ‌شوی.

۱۸- ﴿أَتَوَكَّؤُاْ عَلَيۡهَا: هنگام راه رفتن و مانند آن بر او تکیه می‌کنم.

۱۸- ﴿أَهُشُّ بِهَا: با این درخت را می‌زنم تا برگ‌هایش بریزد.

۱۸- ﴿مَ‍َٔارِبُ أُخۡرَىٰ: منافع و نیازهای دیگر.

۲۰- ﴿حَيَّةٞ تَسۡعَىٰ: ماری پر جنب و جوش و سریع.

۲۱- ﴿سِيرَتَهَا ٱلۡأُولَىٰ: به حالت اولی‌اش.

۲۲- ﴿إِلَىٰ جَنَاحِكَ: به پهلویت زیر بازوی چپ.

۲۲- ﴿بَيۡضَآءَ: روشنتر از آفتاب.

۲۲- ﴿غَيۡرِ سُوٓءٍ: بدون پیسی و مانند آن.

۲۴- ﴿طَغَىٰ: در سر‌کشی و ستمگری از حد تجاوز کرده است.

۲۹- ﴿وَزِيرٗا: همکار و معین.

۳۱- ﴿أَزۡرِي: پشت مرا یا قوت مرا.

۳۶- ﴿أُوتِيتَ سُؤۡلَكَ: خواسته و خواهشت به تو داده شد.

۳۹- ﴿فَٱقۡذِفِيهِ فِي ٱلۡيَمِّ: پس او را به دریای نیل بینداز.

۳۹- ﴿لِتُصۡنَعَ عَلَىٰ عَيۡنِيٓ: تا زیر نظر من تربیه شوی.

۴۰- ﴿مَن يَكۡفُلُهُ: کسی‌که این را بگیرد، نگهداری و تربیه‌اش نماید.

۴۰- ﴿تَقَرَّ عَيۡنُهَا: به دیدار تو خوشحال شود.

۴۰- ﴿فَتَنَّٰكَ فُتُونٗا: بارها تو را از محنت‌ها نجات دادیم.

۴۰- ﴿جِئۡتَ عَلَىٰ قَدَرٖ: موافق زمانی‌که برای آغاز رسالتت تعیین شده بود به مصر بازگشتی.

۴۱- ﴿وَٱصۡطَنَعۡتُكَ لِنَفۡسِي٤١: تو را برای رسالت و اقامه حجت خود برگزیدم.

۴۲- ﴿لَا تَنِيَا فِي ذِكۡرِي: در تبلیغ رسالت من سستی نکنید.

۴۵- ﴿يَفۡرُطَ عَلَيۡنَآ: به شکنجه ما عجله نماید.

۴۵- ﴿يَطۡغَىٰ: به سرکشی و طغیان بیفزاید.

۴۶- ﴿إِنَّنِي مَعَكُمَآ: من حافظ و نگهبان شما هستم.

۵۰- ﴿خَلۡقَهُ: شکل اشیاء را که با منافع و خصوصیت مربوط به آن سازگار است.

۵۰- ﴿هَدَى: آنچه به خیر و صلاح اوست به او نشان داده.

۵۱- ﴿فَمَا بَالُ ٱلۡقُرُونِ: پس حالت ملل گذشته چه خواهد شد؟

۵۲- ﴿لَّا يَضِلُّ رَبِّي: هیچ چیز از علم پروردگار من پوشیده نیست.

۵۳- ﴿مَهۡدٗا: محل آسایش مانند رختخواب کودک.

۵۳- ﴿سُبُلٗا: راه‌های‌که برای نیازمندی‌های خویش بر آنها می‌روید.

۵۳- ﴿أَزۡوَٰجٗا: گوناگون یا به اشکال مختلف.

۵۳- ﴿شَتَّىٰ: به صفات و خصایص گوناگون.

۵۴- ﴿لِّأُوْلِي ٱلنُّهَىٰ: برای صاحبان خرد و بصیرت.

۵۶- ﴿أَبَىٰ: از ایمان و اطاعت امتناع ورزید.

۵۸- ﴿مَكَانٗا سُوٗى: جای میانه یا میدان هموار.

۵۹- ﴿يَوۡمُ ٱلزِّينَةِ: روز عید شما.

۶۰- ﴿فَجَمَعَ كَيۡدَهُۥ: ساحرانش را جمع کرد که به وسیله آنها دست به فریب بزند.

۶۱- ﴿وَيۡلَكُمۡ: هلاک شوید.

۶۱- ﴿فَيُسۡحِتَكُم: پس شما را نابود خواهد کرد.

۶۲- ﴿َأَسَرُّواْ ٱلنَّجۡوَىٰ: در خفا با هم راز گفتند.

۶۳- ﴿بِطَرِيقَتِكُمُ ٱلۡمُثۡلَىٰ: راه و روش و شریعت برتر شما را.

۶۴ - ﴿فَأَجۡمِعُواْ كَيۡدَكُمۡ: پس تمام نیرنگ‌های خود را به دقت جمع کنید و به توانمندی و پایداری کامل سحر خود را انجام دهید.

۶۴- ﴿أَفۡلَحَ: به مطلوب خود دست‌یابد.

۶۷- ﴿فَأَوۡجَسَ فِي نَفۡسِهِ: نهان کرد یا در نهاد خود احساس کرد.

۶۹- ﴿تَلۡقَف: به سرعت می‌بلعد.

۷۲- ﴿وَٱلَّذِي فَطَرَنَا: و ذاتی‌که ما را آفریده است.

۷۶- ﴿تَزَكَّى: خود را از آلودگی‌های کفر و شرک پاکیزه دارد.

۷۷- ﴿أَسۡرِ بِعِبَادِي: با بندگان من شبانه از مصر برو.

۷۷- ﴿يَبَسٗا: خشک، بدون آب و گِل.

۷۷- ﴿لَّا تَخَٰفُ دَرَكٗا: از رسیدن فرعون و لشکرش نترس.

۷۷- ﴿لَا تَخۡشَىٰ: از غرق شدن هم بیم نداشته باش.

۷۸- ﴿فَغَشِيَهُم: امواج خروشان آنها را برداشت و به کام خود فروبرد.

۸۰- ﴿ٱلۡأَيۡمَنَ: ماده صمغی شیرین مانند عسل.

۸۰- ﴿وَٱلسَّلۡوَىٰ: پرنده مشهور به سمانی.

۸۱- ﴿لَا تَطۡغَوۡاْ: ناسپاسی یا ستم نکنید.

۸۱- ﴿فَيَحِلَّ عَلَيۡكُمۡ: بر شما لازم و ثابت می‌‌شود.

۸۱- ﴿هَوَى: هلاک شد یا به جهنم افتاد.

۸۳- ﴿مَآ أَعۡجَلَكَ: چه چیز تو را به عجله واداشت؟

۸۵- ﴿فَتَنَّا قَوۡمَكَ: قومت را آزمودیم یا به فتنه افکندیم.

۸۶- ﴿أَسِفٗا: حزین یا بسیار خشمگین.

۸۶- ﴿مَّوۡعِدِي: با من وعده داشتید که به دین من ثابت و استوار می‌مانید.

۸۷- ﴿بِمَلۡكِنَا: به قدرت و توان خود.

۸۷- ﴿أَوۡزَارٗا: بارهای سنگین یا گناهانی را.

۸۷- ﴿مِّن زِينَةِ ٱلۡقَوۡمِ: از زیورات قبطیان مصر.

۸۸- ﴿عِجۡلٗا جَسَدٗا: مجسمه گوساله، از طلای سرخ.

۸۸- ﴿لَّهُۥ خُوَارٞ: مانند گاو صدا داشت.

۹۲- ﴿مَا مَنَعَكَ: چه چیز ناگزیرت ساخت.

۹۵- ﴿فَمَا خَطۡبُكَ: این کار خطرناک را چرا انجام دادی؟

۹۶- ﴿بَصُرۡتُ: به بصیرت آگاه شدم.

۹۶- ﴿أَثَرِ ٱلرَّسُولِ: خاک زیر سم اسب جبریل.

۹۶- ﴿فَنَبَذۡتُهَا: پس آن را در زیورات ذوب شده ‌انداختم.

۹۶- ﴿سَوَّلَتۡ: زیبا و نیکو جلوه داد.

۹۷- ﴿لَا مِسَاسَ: من به تو نزدیک نمی‌شوم و تو هم به من نزدیک نشو.

۹۷- ﴿لَنَنسِفَنَّهُ: پراکنده‌اش می‌کنیم.

۱۰۰- ﴿وِزۡرًا: عذاب سنگین بخاطر اعراض از قرآن.

۱۰۲- ﴿زُرۡقٗا: کبود چشم یا نابینا یا تشنه.

۱۰۳- ﴿يَتَخَٰفَتُونَ: آهسته با هم گفتگو می‌کنند.

۱۰۴- ﴿أَمۡثَلُهُمۡ طَرِيقَةً: کسی‌که اندیشه برتر و روش پسندیده‌تر داشت.

۱۰۵- ﴿يَنسِفُهَا: آنها را از بیخ می‌کند یا آنها را به وسیلۀ باد پراکنده می‌کند.

۱۰۶- ﴿قَاعٗا: زمین صاف فاقد گیاه و آبادی.

۱۰۶- ﴿صَفۡصَفٗا: زمین هموار یا بی‌گیاه.

۱۰۷- ﴿عِوَجٗا: جای پست.

۱۰۷- ﴿أَمۡتٗا: جای بلند.

۱۰۸- ﴿لَا عِوَجَ لَهُ: هیچ دعوت شده‌‌ای نمی‌تواند از آن سرپیچی ‌کند.

۱۰۸- ﴿هَمۡسٗا: صدای آهسته.

۱۱۱- ﴿عَنَتِ ٱلۡوُجُوهُ: انسانها فرمانبردار می‌شوند.

۱۱۱- ﴿لِلۡحَيِّ: در برابر خدای جاوید و فنا ناپذیر.

۱۱۲- ﴿ٱلۡقَيُّومِ: نگهبان جهانیان و مجری امور جهان.

۱۱۲- ﴿حَمَلَ ظُلۡمٗا: بار شرک و کفر را بر دوش گرفت.

۱۱۲- ﴿هَضۡمٗا: از کم شدن ثوابش.

۱۱۳- ﴿صَرَّفۡنَا فِيهِ: در قرآن به روش‌های مختلف بیان کردیم.

۱۱۳- ﴿ذِكۡرٗا: پند و عبرت را.

۱۱۴- ﴿يُقۡضَىٰٓ إِلَيۡكَ: بر تو کامل گردد.

۱۱۵- ﴿عَهِدۡنَآ إِلَىٰٓ ءَادَمَ: به آدم دستور دادیم یا وحی فرستادیم.

۱۱۶- ﴿أَبَىٰ: با تکبر از سجده امتناع ورزید.

۱۱۸- ﴿لَا تَعۡرَىٰ: برهنه نمی‌شوی.

۱۱۹- ﴿لَا تَضۡحَىٰ: در برابر گرمای آفتاب قرار نمی‌گیری.

۱۲۰- ﴿لَّا يَبۡلَىٰ: از بین نمی‌رود.

۱۲۱- ﴿سَوۡءَٰتُهُمَا: عورتشان.

۱۲۱- ﴿طَفِقَا يَخۡصِفَانِ: شروع کردندکه بچسبانند.

۱۲۱- ﴿عَصَىٰٓ ءَادَمُ: آدم به سهو یا به تأیل نافرمانی کرد.

۱۲۲- ﴿ٱجۡتَبَٰهُ: او را به نبوت بر گزید و از مقربین خود گردانید.

۱۲۴- ﴿مَعِيشَةٗ ضَنكٗا: حالت سخت و دشوار، در گورش.

۱۲۸- ﴿أَفَلَمۡ يَهۡدِ لَهُمۡ: آیا به این غافلان سرانجام گذشتگان آشکار نشد.

۱۲۸- ﴿كَمۡ أَهۡلَكۡنَا: کثرت نابود ساختن ما امتهای گذشته را.

۱۲۸- ﴿لِّأُوْلِي ٱلنُّهَىٰ: برای صاحبان عقل و بصیرت.

۱۲۹- ﴿لَكَانَ لِزَامٗا: لازم بود که نابودی‌شان سرعت یابد.

۱۲۹- ﴿أَجَلٞ مُّسَمّٗى: روز قیامت، به ﴿كَلِمَةٞعطف است.

۱۳۰- ﴿سَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ: نماز بخوان و خدایت را حمد و ثنا بگو.

۱۳۰- ﴿ءَانَآيِٕ ٱلَّيۡلِ: ساعاتی از شب.

۱۳۱- ﴿أَزۡوَٰجٗا مِّنۡهُمۡ: گروه‌های از کفار.

۱۳۱- ﴿زَهۡرَةَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا: زینت و زیبایی زندگی دنیا.

۱۳۱- ﴿لِنَفۡتِنَهُمۡ فِيهِ: تا این زیبایی‌ها را وسیله آزمون و امتحان آنها قرار دهیم.

۱۳۳- ﴿بَيِّنَةُ: قرآن اعجاز آفرین.

۱۳۴- ﴿مِّن قَبۡلِهِۦ: پیش از بعثت پیامبران.

۱۳۴- ﴿نَخۡزَى: در آخرت عذاب و رسوا شویم.

۱۳۵- ﴿مُّتَرَبِّصٞ: در انتظار نتیجه آن هستید.

۱۳۵- ﴿ٱلصِّرَٰطِ ٱلسَّوِيِّ: راه مستقیم.