تفسیر و بیان کلمات قرآن

فهرست کتاب

سورۀ فرقان

سورۀ فرقان

۱- ﴿تَبَارَكَ ٱلَّذِي: بزرگ و با عظمت است یا خیرش فزون است ذاتی‌که.

۱- ﴿نَزَّلَ ٱلۡفُرۡقَانَ: قرآن را که فاصل بین حق و باطل است نازل کرد.

۲- ﴿فَقَدَّرَهُ: همه چیز را آماده کاری کرد که صلاحیت و شایستگی آن را دارند.

۳- ﴿نُشُورٗا: رستاخیز.

۴- ﴿إِفۡكٌ ٱفۡتَرَىٰهُ: دروغی است که از خود ساخته.

۴- ﴿زُورٗا: دروغی است بس بزرگ.

۵- ﴿أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ: دروغ‌های‌که در کتاب‌هاشان نوشته است.

۵- ﴿بُكۡرَةٗ وَأَصِيلٗا: اول و آخر روز، همیشه.

۶- ﴿يَعۡلَمُ ٱلسِّرَّ: همه اسرار را می‌داند.

۸- ﴿جَنَّةٞ يَأۡكُلُ مِنۡهَا: باغی پر ثمرکه از میوه‌های آن بخورد.

۸- ﴿رَجُلٗا مَّسۡحُورًا: انسانی‌که سحر عقل او را ربوده است.

۱۱- ﴿سَعِيرًا: آتش عظیم و شعله‌ور.

۱۲- ﴿تَغَيُّظٗا: صدای جوش و خروش، مثل صدای انسان خشمگین.

۱۲- ﴿زَفِيرٗا: آواز شدید مثل صدای درندگان.

۱۳- ﴿مُّقَرَّنِينَ: دست‌هاشان با غل و زنجیر به گردنشان بسته است.

۱۳- ﴿ثُبُورٗا: آرزوی مرگ کنند.

۱۶- ﴿وَعۡدٗا مَّسۡ‍ُٔولٗا: وعده‌ای است حق و باید بندگان آن را از خدا بخواهند.

۱۸- ﴿نَسُواْ ٱلذِّكۡرَ: از نشانه‌های وحدانیت غفلت ورزیدند.

۱۸- ﴿قَوۡمَۢا بُورٗا: گروه هلاک شده یا فاسد بودند.

۱۹- ﴿صَرۡفٗا: عذاب الهی را از خود دور نمایید.

۲۰- ﴿فِتۡنَة: بلا و آزمایش.

۲۱- ﴿لَا يَرۡجُونَ لِقَآءَنَا: امید دیدار مارا ندارند، از رستاخیز منکرند.

۲۱- ﴿عُتُوّٗا: در ستمگری و سرکشی از حد تجاوز کردند.

۲۲- ﴿حِجۡرٗا مَّحۡجُورٗا: [امروز] بشارت بر شما حرام است.

۲۳- ﴿هَبَآءٗ: مانند گرد، چیز‌های‌که در روزنه با شعاع آفتاب دیده شود مثل غبار.

۲۳- ﴿مَّنثُورًا: پراکنده و ناپایدار.

۲۴- ﴿مَقِيلٗا: جای آسایش و لذت بردن از خواب نیمروزی.

۲۵- ﴿تَشَقَّقُ ٱلسَّمَآءُ: آسمان‌ها شکافته شوند.

۲۵- ﴿بِٱلۡغَمَٰمِ: با ابر سفید.

۲۷- ﴿سَبِيلٗا: راهی به سوی‌ هدایت یا نجات.

۲۹- ﴿لِلۡإِنسَٰنِ خَذُولٗا: به دوستان خود هیج یاری نمی‌رساند.

۳۰- ﴿مَهۡجُورٗا: متروک و مهمل.

۳۲- ﴿رَتَّلۡنَٰهُ: ما آیات قرآن را یکی بعد از دیگری فرستادیم یا بیان نمودیم.

۳۳- ﴿أَحۡسَنَ تَفۡسِيرًا: راست‌ترین شرح و بیان را.

۳۶- ﴿فَدَمَّرۡنَٰهُمۡ: آنها را نابود کردیم.

۳۸- ﴿أَصۡحَٰبَ ٱلرَّسِّ: صاحبان چاه، پیامبر خود را کشتند و در آن چاه افکندند.

۳۸- ﴿قُرُونَۢا: ملتها را.

۳۹- ﴿تَبَّرۡنَا تَتۡبِيرٗا: به طرز شگفت‌انگیزی نابود کردیم.

۴۰- ﴿مَطَرَ ٱلسَّوۡءِ: باران سنگ‌های ویرانکر.

۴۰- ﴿لَا يَرۡجُونَ نُشُورٗا: انتظار وقوع رستاخیز را ندارند بلکه منکر آن هستند.

۴۱- ﴿هُزُوًا: به باد استهزاء.

۴۳- ﴿أَرَءَيۡتَ: به من بگو.

۴۳- ﴿وَكِيلًا: مراقب ‌که او را از پرستش هوس‌هایش منع کنی.

۴۵- ﴿مَدَّ ٱلظِّلَّ: بین سپیده دم و طلوع آفتاب سایه را گسترده است.

۴۷- ﴿ٱلَّيۡلَ لِبَاسٗا: تاریکی شب را برای شما پوشش قرار داد مانند لباس.

۴۷- ﴿وَٱلنَّوۡمَ سُبَاتٗا: خواب را مایه آسایش شما قرار داد با متوقف شدن کار و تلاش.

۴۷- ﴿ٱلنَّهَارَ نُشُورٗا: روز را بر خاستن از خواب برای کار وکوشش.

۴۸- ﴿ٱلرِّيَٰحَ بُشۡرَۢا: بادها را بشارت دهنده باران که رحمت خداست.

۵۰- ﴿صَرَّفۡنَٰهُ بَيۡنَهُم: باران را به شکل‌های مختلف فرستادیم.

۵۰- ﴿كُفُورٗا: به این نعمت انکار و ناسپاسی کردند.

۵۳- ﴿مَرَجَ ٱلۡبَحۡرَيۡنِ: دو دریا را در محل جریانشان در کنار هم قرار داد، یا آنها را جاری کرد.

۵۳- ﴿عَذۡبٞ فُرَاتٞ: بسیار شیرین و گوارا.

۵۳- ﴿مِلۡحٌ أُجَاجٞ: بسیار شور و تند یا بسیار تلخ.

۵۳- ﴿بَرۡزَخٗا: حایل بزرگی‌که مانع یکجا شدن دو دریا می‌شود.

۵۳- ﴿وَحِجۡرٗا مَّحۡجُورٗا: بین این دو دریا حایلی قرار داد که با هم مخلوط نشوند و صفاتشان تغییر نکند.

۵۴- ﴿نَسَبٗا: دارای نسب ذکور که به آنها منسوب است.

۵۴- ﴿وَصِهۡرٗا: خویشاوندی.

۵۵- ﴿عَلَىٰ رَبِّهِ ظَهِيرٗا: در برابر پروردگارش، در راه شرک همکار شیطان است.

۵۸- ﴿سَبِّحۡ: اوتعالی را از همه نقص‌ها پاک و منزه بدان.

۵۸- ﴿بِحَمۡدِهِ: او را به اوصاف کمال ستایش کن.

۵۹- ﴿ٱسۡتَوَىٰ عَلَى ٱلۡعَرۡشِ: استوایی‌که سزاوار کمال اوست.

۶۰- ﴿زَادَهُمۡ نُفُورٗا: آنان را از ایمان دورتر ساخت.

۶۱- ﴿تَبَارَكَ ٱلَّذِي: برتر و با عظمت است یا خیرش‌ فراوان است خدای که.

۶۱- ﴿بُرُوجٗا: منازل ستارگان سیار.

۶۲- ﴿خِلۡفَةٗ: دنبال هم می‌آیند و جانشین یکدیگر می‌شوند.

۶۳- ﴿هَوۡنٗا: به مهابت، وقار و فروتنی.

۶۳- ﴿قَالُواْ سَلَٰمٗا: سخن درست به زبان می‌آورند که با آن از رنج و آزار رهایی یابند.

۶۵- ﴿كَانَ غَرَامًا: عذاب جهنم دوامدار است.

۶۷- ﴿لَمۡ يَقۡتُرُواْ: بخیلانه سختی نمی‌کنند.

۶۷- ﴿قَوَامٗا: حد اعتدال، میانۀ این دو.

۶۸- ﴿يَلۡقَ أَثَامٗا: در آخرت عذاب و جزا خواهد دید.

۷۲- ﴿مَرُّواْ بِٱللَّغۡوِ: کار بیهوده‌ای را مشاهده کردند.

۷۲- ﴿مَرُّواْ كِرَامٗا: بزرگوارانه از آن کناره می‌گیرند و می‌گذرند.

۷۳- ﴿لَمۡ يَخِرُّواْ: [نمی‌باشند] نمی‌افتند.

۷۴- ﴿قُرَّةَ أَعۡيُنٖ: مایه شادمانی.

۷۴- ﴿إِمَامًا: سرمشق یا پیشوا.

۷۵- ﴿يُجۡزَوۡنَ ٱلۡغُرۡفَةَ: بلندترین و بهترین جای جنت به آنها پاداش داده می‌شود.

۷۷- ﴿مَا يَعۡبَؤُاْ بِكُمۡ: هیچ ارج و اهمیتی به شما نمی‌دهد.

۷۷- ﴿دُعَآؤُكُمۡ: عبادت شما برای خدا.

۷۷- ﴿يَكُونُ لِزَامَۢا: جزای تکذیب شما عذابی است که همواره با شماست.