تفسیر و بیان کلمات قرآن

فهرست کتاب

سورۀ سبأ

سورۀ سبأ

۲- ﴿مَا يَلِجُ فِي ٱلۡأَرۡضِ: آنچه در زمین فرومی‌رود، باران و غیره.

۲- ﴿مَا يَعۡرُجُ: آنچه صعود می‌کند، فرشتگان و اعمال انسان.

۳- ﴿لَا يَعۡزُبُ عَنۡهُ: از وی پوشیده و پنهان نمی‌ماند.

۳- ﴿مِثۡقَالُ ذَرَّةٖ: به‌ اندازه کوچک‌ترین مورچه یا گرد و غبار.

۵- ﴿مُعَٰجِزِينَ: به گمان باطلشان بر ما سبقت گیرند و از عذاب ما نجات یابند.

۵- ﴿مِّن رِّجۡزٍ: بدترین و سخت‌ترین عذاب.

۷- ﴿مُزِّقۡتُمۡ: پاره پاره شدید و خاک گشتید.

۸- ﴿بِهِۦ جِنَّةُۢ: به جنون گرفتار شده سخنان بیهوده می‌گوید.

۹- ﴿نَخۡسِفۡ بِهِمُ ٱلۡأَرۡضَ: آنها را مانند قارون به کام زمین فرومی‌بریم.

۹- ﴿كِسَفٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ: پاره‌ای از آسمان مثل اصحاب ایکه.

۹- ﴿مُّنِيبٖ: با توبه و طاعت به پرورگارش رجوع نماید.

۱۰- ﴿أَوِّبِي مَعَهُ: با او در تسبیح هم صدا شوید.

۱۱- ﴿ٱعۡمَلۡ سَٰبِغَٰتٖ: زره‌های کامل و فراخ بساز.

۱۱- ﴿وَقَدِّرۡ فِي ٱلسَّرۡدِ: زره‌ها را مستحکم و حلقه‌ها را به اندازه و متناسب به هم بساز.

۱۲- ﴿غُدُوُّهَا شَهۡرٞ: صبحگاه مسیر یکماه را طی می‌کرد.

۱۲- ﴿رَوَاحُهَا شَهۡرٞ: شامگاه نیز مسیر یکماه را می‌پیمود.

۱۲- ﴿عَيۡنَ ٱلۡقِطۡرِ: چشمه مس ذوب شده که مانند آب از زمین می‌جوشید.

۱۲- ﴿يَزِغۡ مِنۡهُمۡ: از آنها سرپیچی می‌کرد.

۱۳- ﴿مِن مَّحَٰرِيبَ: قصرها یا مسجدها.

۱۳- ﴿تَمَٰثِيلَ: مجسمه‌ها از مس و چیزهای دیگر.

۱۳- ﴿جِفَانٖ كَٱلۡجَوَابِ: کاسه‌های بزرگ مانند حوض‌های کلان.

۱۳- ﴿قُدُورٖ رَّاسِيَٰتٍ: دیک‌های بزرگ ثابت در جای خود.

۱۴- ﴿دَآبَّةُ ٱلۡأَرۡضِ: موریانه که چوب را می‌خورد.

۱۴- ﴿تَأۡكُلُ مِنسَأَتَه: عصای او را می‌خورد.

۱۵- ﴿لِسَبَإٖ: برای مردم سبا، قبیله‌ای است به یمن.

۱۵- ﴿ءَايَة: نشانه‌ای بر قدرت ما یا پند و عبرت است.

۱۵- ﴿جَنَّتَانِ: دو باغ یا دو سلسله از باغ‌ها.

۱۵- ﴿بَلۡدَةٞ طَيِّبَةٞ: شهری است پاکیزه و فرحت‌آور.

۱۶- ﴿فَأَعۡرَضُواْ: شکر و سپاس نکردند یا پیامبران خود را تکذیب کردند.

۱۶- ﴿سَيۡلَ ٱلۡعَرِمِ: سیلی‌که از اثر تخریب سد یا از باران شدید جاری شد.

۱۶- ﴿أُكُلٍ خَمۡطٖ: میوه‌های تلخ، ترش و زشت.

۱۶- ﴿أَثۡلٖ: نوعی از درخت گز.

۱۸- ﴿ٱلۡقُرَى: قریه‌های شام.

۱۸- ﴿قُرٗى ظَٰهِرَةٗ: متصل و نزدیک به هم.

۱۸- ﴿قَدَّرۡنَا فِيهَا ٱلسَّيۡرَ: ما در میان این آبادی‌ها مسافت‌های نزدیک به هم تعیین کردیم.

۱۹- ﴿فَجَعَلۡنَٰهُمۡ أَحَادِيثَ: آنها را اخبار سرگرم کننده و شگفت آور قرار دادیم.

۱۹- ﴿مَزَّقۡنَٰهُمۡ: آنها را در سرزمین‌های مختلف پراکنده ساختیم.

۲۰- ﴿صَدَّقَ عَلَيۡهِمۡ: درباره آنها به اثبات رساند.

۲۱- ﴿سُلۡطَٰن: سلطه و غلبه به وسوسه و فریب.

۲۲- ﴿مِثۡقَالَ ذَرَّةٖ: به وزن یک ذرَّه از نفع و یا ضرر.

۲۲- ﴿ظَهِيرٖ: یاور در آفرینش و تدبیر.

۲۳- ﴿فُزِّعَ عَن قُلُوبِهِمۡ: از دل‌هایشان ترس و خوف دور شود.

۲۳- ﴿ٱلۡحَقَّ: سخن حق را گفت، اجازه شفاعت.

۲۵- ﴿أَجۡرَمۡنَا: خطاهای‌که ما انجام دادیم.

۲۶- ﴿يَفۡتَحُ بَيۡنَنَا: بین ما داوری و حکم می‌کند.

۲۶- ﴿هُوَ ٱلۡفَتَّاحُ: اوست قاضی و حاکم.

۲۷- ﴿كَلَّا: هرگز چنین نیست، از ادعای مشارکت بتان به خدای یکتا خودداری کنید.

۲۸- ﴿كَآفَّةٗ لِّلنَّاسِ: به همه مردم.

۳۱- ﴿مَوۡقُوفُونَ: در محل حساب نگهداشته می‌‌شوند.

۳۱- ﴿يَرۡجِعُ: رد می‌کند و نسبت خطا می‌دهد.

۳۳- ﴿مَكۡرُ ٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ: حیله‌های شبانه روزی شما مانع هدایت ما شد.

۳۳- ﴿أَندَادٗا: همتاهای از مخلوقات و عبادتش نماییم.

۳۳- ﴿أَسَرُّواْ ٱلنَّدَامَةَ: ندامت را نهان داشتند یا اظهار کردند.

۳۳- ﴿ٱلۡأَغۡلَٰلَ: زنجیرهای‌که دست‌ها را به گردن‌ می‌بندد.

۳۴- ﴿مُتۡرَفُوهَآ: صاحبان ناز و نعمت و پیشوایان فاسد آنجا.

۳۶- ﴿يَقۡدِرُ: روزی هر کسی را بخواهد به مقتضای حکمت تنگ می‌کند.

۳۷- ﴿زُلۡفَىٰٓ: نزدیکی و تقرب.

۳۷- ﴿لَهُمۡ جَزَآءُ ٱلضِّعۡفِ: ثواب ‌آنها دو چند است.

۳۷- ﴿فِي ٱلۡغُرُفَٰتِ: در منزل‌های عالی بهشت.

۳۸- ﴿مُحۡضَرُونَ: نگهبانان دوزخ آنها را حاضر می‌کنند.

۳۹- ﴿يَقۡدِرُ لَهُ: هرکه را بخواهد کم روزی می‌کند.

۴۱- ﴿أَنتَ وَلِيُّنَا: تو یگانه یاور ماستی.

۴۳- ﴿إِفۡكٞ مُّفۡتَرٗى: دروغ ساختگی.

۴۵- ﴿مِعۡشَارَ مَآ ءَاتَيۡنَٰهُمۡ: یک دهم نعمت‌های‌که به آنها دادیم.

۴۵- ﴿كَانَ نَكِيرِ: انکار من بر آنها با ویرانی و نابودیشان بود.

۴۶- ﴿مِّن جِنَّةٍ: جنون.

۴۸- ﴿يَقۡذِفُ بِٱلۡحَقِّ: حق را به باطل می‌افکند و نابودش می‌کند.

۵۱- ﴿فَزِعُواْ: هنگام مرگ یا رستاخیز بترسند.

۵۱- ﴿فَلَا فَوۡتَ: جای فرار و نجات از عذاب نیست.

۵۱- ﴿مَّكَانٖ قَرِيبٖ: جای حساب.

۵۲- ﴿ٱلتَّنَاوُشُ: بدست آوردن ایمان و توبه.

۵۲- ﴿مَّكَانِۢ بَعِيدٖ: آخرت.

۵۳- ﴿يَقۡذِفُونَ بِٱلۡغَيۡبِ: به گمان می‌گویند.

۵۴- ﴿بِأَشۡيَاعِهِم: با همتایان کافر آنها.

۵۴- ﴿مُّرِيبِۢ: شک و اضطراب‌آور.