تفسیر و بیان کلمات قرآن

فهرست کتاب

سورۀ فاطر

سورۀ فاطر

۱- ﴿فَاطِرِ: ایجاد کننده.

۲- ﴿مَّا يَفۡتَحِ ٱللَّهُ: آنچه خدا بفرستد.

۳- ﴿فَأَنَّىٰ تُؤۡفَكُونَ: پس چگونه از توحید اوتعالی برگردانده می‌شوند.

۵- ﴿فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ: آرایش و لذتهای دنیا شما را نفریبد.

۵- ﴿ٱلۡغَرُورُ: هر چه بفریبد و حیله کند از قبیل شیطان و غیره.

۸- ﴿فَلَا تَذۡهَبۡ نَفۡسُكَ عَلَيۡهِمۡ حَسَرَٰتٍ: از غم و اندوه اینها که چرا در کفر روانند جانت از دست نرود.

۹- ﴿فَتُثِيرُ سَحَابٗا: باد ابرها را حرکت می‌دهد.

۹- ﴿ٱلنُّشُورُ: زنده شدن مرده‌ها برای جزاء.

۱۰- ﴿يُرِيدُ ٱلۡعِزَّةَ: شرف و قدرت می‌خواهد.

۱۰- ﴿ٱلۡكَلِمُ ٱلطَّيِّبُ: کلمه توحید و تمام عبادت‌های‌که با زبان انجام می‌شود.

۱۰- ﴿ٱلۡعَمَلُ ٱلصَّٰلِحُ يَرۡفَعُهُ: خدا عمل صالح را بالا می‌برد و می‌پذیرد. [۵]

۱۰- ﴿يَبُور: باطل می‌گردد.

۱۱- ﴿أَزۡوَٰجٗا: ذکور و اناث.

۱۱- ﴿مُّعَمَّرٖ: عمر دراز.

۱۲- ﴿عَذۡبٞ فُرَاتٞ: پاکیزه، شیرین و گوارا.

۱۲- ﴿سَآئِغٞ شَرَابُهُ: آبش گوارا و خوشمزه است.

۱۲- ﴿مِلۡحٌ أُجَاجٞ: بسیار شور یا تلخ.

۱۲- ﴿حِلۡيَةٗ: لؤلؤ و مرجان.

۱۲- ﴿مَوَاخِرَ: بوسیله باد جاری هستند.

۱۳- ﴿يُولِجُ: داخل می‌کند.

۱۳- ﴿لِأَجَلٖ مُّسَمّٗى: تا روز معین یعنی روز قیامت.

۱۳- ﴿قِطۡمِيرٍ: پوست نازک هسته خرما.

۱۸- ﴿لَا تَزِرُ وَازِرَةٞ...: هیچ گناه‌کاری بر دوش نمی‌کشد...

۱۸- ﴿مُثۡقَلَة: کسی‌که بار گناهش سنگین است.

۱۸- ﴿حِمۡلِهَا: بار گناهان سنگینش را.

۱۸- ﴿تَزَكَّىٰ: از کفر و گناه پاکی اختیار کند.

۲۱- ﴿ٱلۡحَرُورُ: گرمای شدید به شب مانند ‌باد سوزان.

۲۵- ﴿بِٱلزُّبُرِ: به کتابها مثل صحیفه ابراهیم و تورات موسی‌علیهما السلام.

۲۶- ﴿كَانَ نَكِيرِ: انکار من بر آنها به ویرانی و نابودی‌شان بود.

۲۷- ﴿جُدَدُۢ: راه‌ها با رنگ‌های مختلف.

۲۷- ﴿غَرَابِيبُ سُودٞ: نهایت سیاه مانند زاغ.

۲۹- ﴿لَّن تَبُورَ: کساد یا نابود نمی‌گردد.

۳۲- ﴿ظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِ: گناهانش بر حسناتش رجحان یابد.

۳۲- ﴿مُّقۡتَصِدٞ: حسنات و گناهانش برابر باشد.

۳۲- ﴿سَابِقُۢ بِٱلۡخَيۡرَٰتِ: حسناتش بر گناهانش رجحان یابد.

۳۴- ﴿ٱلۡحَزَنَ: هر چیز اندوه‌آور.

۳۵- ﴿دَارَ ٱلۡمُقَامَةِ: بهشت.

۳۵- ﴿نَصَبٞ: رنج و مشقت.

۳۵- ﴿لُغُوب: رنج از خستگی و ناتوانی.

۳۷- ﴿هُمۡ يَصۡطَرِخُونَ: آنها به شدت فریاد می‌کنند و کمک می‌خواهند.

۳۹- ﴿جَعَلَكُمۡ خَلَٰٓئِفَ: شما را جانشین گذشتگان قرار داده.

۳۹- ﴿مَقۡتٗا: غضب شدید، خواری و حقارت.

۴۰- ﴿أَرَءَيۡتُمۡ شُرَكَآءَكُمُ: به من از شریک‌های خود خبر دهید.

۴۰- ﴿أَمۡ لَهُمۡ شِرۡكٞ: آیا آنها در آفرینش با خدا شریکند.

۴۰- ﴿غُرُورًا: باطل یا فریب.

۴۲- ﴿جَهۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡ: سخت‌ترین سوگند.

۴۲- ﴿نُفُورًا: دوری و فرار از حق.

۴۳- ﴿مَكۡرَ ٱلسَّيِّيِٕ: حیله‌گریهای ناشایست، در برابر پیامبر.

۴۳- ﴿لَا يَحِيقُ: احاطه نمی‌کند یا نازل نمی‌شود.

۴۳- ﴿فَهَلۡ يَنظُرُونَ: انتظار ندارند.

۴۳- ﴿سُنَّتَ ٱلۡأَوَّلِينَ: سنت گذشتکان را، سنت الهی‌که به جرم تکذیب انبیاء به عذاب گرفتار شوند.

[۵] این یکی از دو قول در تفسیر این آیه است. و قول دوم این است که کردار نیک، سخن نیک را بالا می‌برد، زیرا کردار، برهانِ راستین بودن انسان در سخن نیکش است. بنابراین، هرگاه کردار شخص سخنش را تصدیق کند و گردارش مطابق گفتارش باشد، شایسته و سزاوار این است که الله آن را بالا برده و بپذیرد. و این آیه یکی از بزرگ‌ترین حجت‌های اهل سنت علیه اهل بدعت در باب اثبات صفت علو الله متعال است. (نگا: تفسیر ابن کثیر ۵/۵۷۲-۵۷۳). (برگرفته از مقاله‌ «التعقیبات المفیدة على کتاب کلمات القرآن تفسیر وبیان للشیخ مخلوف»، نوشته‌ای دکتر محمد بن عبدالرحمن الخمیس).