س۲۴: این که میگویند: شریعت مطالبی میآورد که عقلها را حیران میکند ولی جزو محالات نمیباشد، چیست؟
این که گویند عقلها را حیران میکند، یعنی اندیشه بر آن احاطه پیدا نمیکند. و منظور از محالات یعنی آنچه عقلاً وجود و وقوع آن ناممکن باشد.
پس منظور سوال این است که شریعت گاهاً مسایل و اموری را طرح میکند، که عقل بشر از درک و احاطهی علمی آن عاجز میماند، لیکن از نظر عقلی وجود مسایل مربوطه از محالات نیست.
مثلاً: ایمان به فرشتگان و ویژگیهای آنان، اصل آفرینش آنها، وظایف و کارهای فرشتگان، تمام این موارد در زیر مجموعهی ایمانِ به غیب است. این مسئله از نصوصِ متواتر که در قرآن و سنت وارد است، فهمیده میشود. مورد فوق از مواردی است که عقل بشر از شناخت حقیقت آن حیران و سردرگم است؛ لیکن عقلا وجود آن از محالات نیست.
امروزه به یاریِ علم جدید به جایی رسیدهایم که میدانیم اطرافمان مخلوقات بسیار فراوانی مانند میکروبها هستند که با چشم غیر مسلح قابل رؤیت نیستند و فقط با میکروسکوب میتوان آنها را مشاهده نمود. همچنین هوا و اکسیژن قابل دیدن نیست. اما وجودش از آثار ِآشکارش در اطراف ما، ثابت است. برق قابل دیدن نیست ولی وجودش را از خلال تأثیری که در وسایل برقی اطرف خود مشاهده میکنیم، درک مینماییم.