س۴۸: از نشانههای بارز دعوت سلفیت، آسان نمودن پایبندیِ علمی و عملی به اسلام است، میتوانید در این مورد توضیح دهید؟
از ویژگیهای آشکار دعوت سلفیت این است که فهم اسلام را برای مردم آسان میگرداند. دروازههای تحصیل و فهم قرآن و سنت را بدون هیچ محدودیت و سختی، باز مینماید. فراگیریِ علم، حقّی محفوظ برای تمام اقشار جامعه است. یادگیریِ برخی از موارد علمی بر مسلمانان واجب است. ارتباط و پیوند با قرآن چه در تدبر و اندیشه و چه در تلاوت، امریست که شریعت، هر مسلمان را بدان دستور داده است. رسولصهم ما را به یادگیری سنتش و حفظ و فهم آن تشویق نموده است.
بدون شک اسلام دینیست که در فهم و دانش، عمل و اجرا برای هر مسلمان، آسانشده است. الله ﻷفرموده است: ﴿وَلَقَدۡ يَسَّرۡنَا ٱلۡقُرۡءَانَ لِلذِّكۡرِ فَهَلۡ مِن مُّدَّكِرٖ١٧﴾[القمر: ۱۷]. «و قطعاً قرآن را براى پندآموزى آسان کردهایم؛ پس آیا پندگیرندهاى هست؟».
در حدیث مرفوع خواندهایم: «إِنَّ هذا الدینَ یُسرٌ»: «قطعاً این دین آسان است» [۵۲]. این آسانی در تمام ابعاد دینی است. لذا فهم و عمل به دین در دست گروهی خاص با پوشش و تکلّم به لهجهای خاص محدود نمیشود که بر مردم لازم باشد بدون بینش و آگاهی پشت سر آنان حرکت کنند و از آنان تقلید نمایند. اگر آسان بودن این دین در دوران گذشته مورد نیاز و مطلوب بوده است، امروزه به آن ضرورت و نیاز بیشتری است. خصوصاً که علوم دنیوی سالیان متمادی از حیات انسان را صرف خود میکنند تا بتوان آن را حفظ کرده و بر تمام جوانبش احاطه پیدا نمود.
اما در سایهی دعوت سلفیت میبینیم جوانِ مسلمان به سرعت، بسیاری ازعلوم دینی را فرا میگیرد و در مدت کوتاهی قادر است به طور واضح به صورت کلی دین را در قالبِ عقیده، شریعت و سلوک نظارهگر باشد. کسی که میخواهد علوم دینی را بیاموزد، فراگیری این علوم او را اگر دانشجو، تاجر، پزشک و مهندس باشد، از شغل و کار و حرفهاش باز نمیدارد. فردِ سلفی یادگیریِ توحید، احکام عبادات، حلال و حرام در معاملات، و هر اخلاقی که شایسته است مسلمان به آن آراسته باشد را، در چارچوب دلایل قرآن و سنت و دور از هر گونه حاشیه و معمّا و چیستان که روش مقلّدین و متعصبینِ مذاهب است، فرا میگیرد.
سلفی با این ویژگی که صاحبِ فکری غیر تقلیدی است، از دیگر دانشپژوهانِ علوم دینی متمایز است. به علما احترام میگذارد؛ لیکن به اقوال آنان تعصب ندارد. حق را مادامی که مدلّل باشد، هر جا که بیابد برمیگزیند. و از خطا دوری میگزیند؛ البته زمانی که دلیلی بر نادرست بودن آن خطا بیابد. در فراگیری قرآن و سنت ریشهای عمل میکند و بر احکام شرعی احاطه و تسلّط دارد.
[۵۲] بخاری و نسائی.