س۵۳: حکم امر به معروف و نهی از منکر چیست؟
امر به معروف و نهی از منکر بر امت، فرض کفایه است. اگر گروهی به این کار بپردازند تا که معروف عام گشته و منکر دور شود، این مسئولیت از بقیهی مردم ساقط میگردد. و از نظر جمهور علما هر کس که خود قادر به دعوت باشد یا بتواند دیگری را در این امر کمک کند ولی این کار را نکند، بر حسب توانش گناهکار میشود.
به همین منظور بعضی اوقات امر به معروف و نهی از فرض میشود. مثلا وقتی دیگران به دلیل ناتوانی یا کوتاهی دعوت نمیدهند، بر داعیِ توانمند فرض است که به معروف امر کرده و از منکر باز دارد. یا در مواقعی که غیر از او کسی دیگر از افراد خانواده منکر را نمیشناسد؛ مانند مرد در مقابل همسر، پدر در مقابل فرزندانش و به همین نحو... .
امروزه ملاحظه میکنیم که امر به معروف و نهی از منکر به وسیلهی قلب، بر همگان ضروری است. و در بسیاری از اوقات با زبان هم ضرورت مینماید و گاهاً با شرایط شرعی با دست هم واجب میگردد. چرا که منکرات عام شده و کسی نیست که امر و نهی کند.
پس هر مسلمان که به سن بلوغ برسد و به آنچه امر و نهی میکند آگاهی داشته باشد، و بداند که به خود و دیگر مسلمانان مشکل و خطری ایجاد نمیکند، و بداند وقتی از کار زشتی باز میدارد، فساد بزرگتری پدید نمیآید، بر او واجب است که مرتکبِ کار منکر را نهی نماید.