س۵۴: آیا شرط است برای امر به معروف و نهی از منکری که قبلاً رخ داده است، از امام یا نایبش مجوّز داشت؟
به چند دلیل برای امر به معروف و نهی از منکر نیاز به مجوّز از امام یا نایب وی نیست. و این فتوای جمهور علماست و درست هم هست.
نخست: ادلّهی امر به معروف و نهی از منکر بر هر مسلمان، عام است و دلیلی دیگر نیامده است که این عمومیت را خاص کرده باشد.
دوم: اجماعی که در این زمینه نقل شده است. امام الحرمین(جوینی) /میگوید: اجماع مسلمانان، دلیل این امر است. چرا که در صدهی اول و بعد از آن، غیرِ والیان امر مشغول به امر به معروف و نهی از منکر بودهاند و مسلمانان هم کارشان را تأیید کردهاند و هرگز به خاطر عدم اجازه از ولی امر، در امر و نهی، توبیخ و سرزنششان نکردهاند.
پس هر مسلمانی که برای دعوت واجد الشرایط است و قدرت این کار را دارد باید که طبق ضوابط شرعی امر به معروف و از منکر نهی کند. اجازهی امام زمانی لازم است که امر به معروف و نهی از منکر، با دست صورت گیرد و منجر به فتنه و درگیری شود. اینجا مجوّز از سوی امام ضروری است. البته مجوز برای مرتفع کردن ضرر احتمالی است نه اینکه شرطی باشد برای دعوت.