پرسش و پاسخهایی پیرامون سَلَفیّت

فهرست کتاب

س۶۷: چرا پیروان دعوت سلفیت به کتُب ابن تیمیه و شاگردش ابن قیم جوزی رحمهما الله بیش از کتاب‌های دیگر توجه می‌کنند؟

س۶۷: چرا پیروان دعوت سلفیت به کتُب ابن تیمیه و شاگردش ابن قیم جوزی رحمهما الله بیش از کتاب‌های دیگر توجه می‌کنند؟

سلفی‌ها به کتاب‌های سودمند علوم شرعی بی‌توجهی نمی‌کنند. هدف آنان طلب حق و تحصیل علم برای عمل کردن است. همگان به این جریان اذعان دارند که طلابِ سلفی از همه کوشاترند و در این راستا یَدِ طولایی دارند.

ابن تیمیه /علامه‌ی بی‌همتاست. بر علوم شرعی احاطه‌ای بس بزرگ دارد. شاخه‌ای از شاخه‌های علم نیست مگر این‌که وی در آن سهم بسزایی دارد. تألیفات فراوانش گویای این مطلب است. جواب‌ها و فتواهای ماندگارش بر علم سرشار او و دقت فهم و تسلط وی گواهی می‌دهد. در عصر مملوکی عالم بارزِ سلفیت بوده است. عصری که به تلاش ابن تیمیه / و شاگردش، شاهد زنده شدنِ سنت بوده است. چنان که شاهدِ ریشه‌کن شدن بقایای صلیبی‌ها و شکست مغولان در شام بوده است. ابن تیمیه /در این جهاد با شمشیر و قلم خویش نقش فراوانی داشته است. ابن قیم جوزی از بهترین و زیرک‌ترین شاگردان ابن تیمیه رحمهما الله بوده است. بلکه در برخی از نوشته‌های بزرگِ خویش از ابن تیمیه /هم بالاتر بوده است.

هیچ کس فضل و برتری ابن تیمیه و سپس ابن قیم جوزی رحمهما الله را انکار نمی‌کند. حتی دشمنانِ دعوت سلفیت. گر چه به هر دو تهمت‌های ناروا و نادرستی از جانب متعصبین مذاهب فقهی، صوفیان تندرو، معتزله و کلامی‌ها زده شده است.

سببِ توجه و پرداختن بیشتر به کتب ابن تیمیه و ابن قیم جوزی رحمهما الله موارد زیر است:

۱- کتاب‌های آن دو تقریباً تمام موضوعات اسلام را در برگرفته و در موردشان به قدر کافی سخن گفته‌اند.

۲- آن دو حتی در برخورد با مخالفین مذهب سلفی و کسانی که از این روش روی گردانده‌اند، متصّف به انصاف هستند.

۳- آسان بودن الفاظ ومعانی این کتاب‌ها. و نیز این‌که کم‌کم و پیوسته به صورت عقلی با پشتوانه‌ی ادلّه‌ی تفصیلی و ریزِ شرعی به پیش می‌رود.

۴- شناخت راه‌های اعتراضِ مخالفین و وجه اختلاف آنان با شرع. احاطه‌ی آن‌دو در این زمینه باعث شد جواب آنان کافی، پربار، دقیق، رسا، روشن و درست باشد.

۵- ارجاع دادن آن دو بزرگوار به علوم سلف صالح و حرکت در مسیر آنان و سلامت فطرت و سرشتِ هر دو در بحث‌های عقیدتی که نهضتِ علمی دینی را در دل‌ها بیدار می‌نمود. نهضتی که مبتنی بر فهم و بررسی قرآن و سنت برروش سلف صالح بود.

۶- آزادی آن‌دو از قید و بندهای مذهبی و تعصب و تقلید؛ که این خود دلالت می‌نمود، هر دو بر ابزار اجتهاد در علوم شرعی مسلط می‌باشند. بیرون شدن ابن تیمیه و ابن قیم جوزی از مذهب حنبلی، اگر می‌دانستند فتوای خلافِ مذهب بر حق است، شاهدی بر این ادعا است. با این وجود گفتیم که سلفی‌ها هرگز در توجه به دیگر کتاب‌های علمیِ مفید کوتاهی نکرده‌اند. کتاب‌هایی هم‌چون فتح الباری نوشته‌ی ابن حجر عسقلانی، شرح نووی بر صحیح مسلم، نیل الأوتار اثرِ شوکانی، تفسیر ابن کثیر، مجموع الفتاوی، المغنی نوشته‌ی ابن قدامه، شرح عقید‌ه‌ی طحاوی به قلم ابی العز حنفی و دیگر کُتُب که می‌بینی میان سلفی‌ها دست به دست می‌چرخد و از آن بهره می‌برند.