پوشیدن لباس
س: به بیان لباسهایی بپردازید که برای مردان و زنان، پوشیدن آنها حلال و یا پوشیدن آنها برای زنان و مردان، نامشروع و ناروا میباشد؟
ج: احکام و مسائل زیر را خوب به خاطر بسپار:
برای زن و مرد مسلمان حلال نیست که خویشتن را در لباس و شکل، به زنان و مردانِ کافر تشبیه نمایند؛ و همچنین برای مردان حلال نیست که خویشتن را به زنان، و یا زنان خویشتن را به مردان تشبیه نمایند [۱۶۹].
اسراف و تبذیر نمودن در لباس، حلال نمیباشد.
پوشیدن پارچهی ابریشم (به عنوان پیراهن، عمامه و ..). برای مردان حلال نیست؛ ولی برای زنان روا میباشد.
امام ابویوسف /و امام محمد /بر این باورند که: پوشیدن پارچههای ابریشمی و دیبا، در جنگ درست میباشد؛ ولی از نظرگاه امام ابوحنیفه /، پوشیدن آنها در جنگ مکروه است.
برای مردان درست است که پارچهای را بپوشند که تار آن از ابریشم و پود آن از پنبه یا پشم نرم و نازک باشد.
برای مردان، فروهشتن ازار، شلوار، پیراهن و غیره، پایینتر از قوزک پا حرام است. [۱۷۰]
س: ساختن بالش از پارچهی ابریشم، چه حکمی دارد؟
ج: از دیدگاه امام ابوحنیفه / : ساختن بالش از ابریشم بلا مانع میباشد؛ ولی امام ابویوسف /و امام محمد /بر این باورند که: ساختن بالش از ابریشم، مکروه میباشد.
[به هر حال؛ اسلام نه تنها اجازه داده است بلکه از مسلمانان میخواهد که قیافهای زیبا و ظاهری تمیز داشته باشند و از لباس و وسائل زینتی که خداوند در اختیارش قرار داده است، استفاده کند.
اسلام بر زن مسلمان حرام نموده است که لباس نازک بپوشد به طوری که بدن او نمایان باشد و یا لباس تنگی را به تن کند که قسمتهایی از بدن، مخصوصاً پستان و سینه و سایر اعضای حسّاس او را مشخص نماید.
پیامبر جفرموده است که: زن حق ندارد لباس مردان را بپوشد و مرد نیز حق پوشیدن لباس زنان را ندارد؛ و مردانی که به صورت زن خود نمایی میکنند و یا زنانی را که خود را به صورت مردان نشان میدهند لعنت کرده است؛ این تحریم و لعن، شامل خود نمایی در حرکات و ادا و اطوار و حرف زدن و نحوهی راه رفتن و ... نیز میگردد.
بدترین بلای زندگی و آفتی که جامعه بدان دچار میگردد، تجاوز نمودن از قانون فطرت و طبیعت و بیتوجّهی به مقتضیات آن است؛ طبیعت به صورت عادلانه، جامعهی انسانی را به دو دستهی مرد و زن تقسیم نموده است و برای هر یک، خصوصیّات و ویژگیهای مخصوص قرار داده است؛ هرگاه مرد خصوصیّات مردانگی را نادیده بگیرد و به صورت زن خود را جلوه دهد و زن نیز بدون توجه به ویژگیهای فطری که در نهاد زنان است به صورت مرد خودنمایی کند، مسلماً اضمحلال و بینظمی در نظام فطرت به وجود میآید و باعث اثرات بسیار بدی در جامعه میشود.
پیامبر ج، مردی را که خداوند او را به صورت مرد آفریده است، ولی او خودش را به صورت زن در میآورد و یا زنی را که خداوند او را به حالت زن، خلق کرده امّا خودش را در قیافهی مرد نشان میدهد، هر دو را جزو کسانی به حساب آورده است که در دنیا و آخرت، لعنت و نفرین شدهاند و فرشتگان برای قبول لعنت و نفرینشان آمین گفتهاند.
و قاعدهی کلّی برای بهره برداری از نعمتهای پاکیزهی خدا اعم از خوردنی، نوشیدنی و لباس پوشیدن این است که، باید در آنها اسراف نشود و به خاطر فخر و خود نمایی و کسب شهرت نباشد.
اسراف، عبارت است از: استفادهی بیش از اندازهی مورد نیاز از حلال؛ امّا فخر فروشی و خودنمایی بیشتر امری است باطنی و مربوط به نیّت و قلب انسان است که آیا قصد خود نمایی و فخر فروشی بر مردم را دارد یا خیر؟
خداوند متعال میفرماید:
﴿وَٱللَّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخۡتَالٖ فَخُورٍ﴾[الحدید: ۲۳].
«خداوند دوست ندارد کسانی را که خودنمایی میکنند و بر مردم فخر مینمایند».
پیامبر جفرموده است: «کسی که به عنوان تکبر و فخر فروشی بر دیگران، لباس خویش را به دنبال خود بکشد، خداوند در روز قیامت به او توجّه نخواهد کرد». بخاری و مسلم.
و به منظور دور ساختن مسلمان از مظانّ فخر و مباهات و خود نمایی، پیامبر جاز پوشیدن لباسهای گرانبها که در بین مردم به نفیس معروف هستند نهی کرده است؛ چون این نوع لباسها باعث به وجود آمدن فخر و مباهات بعضی بر بعضی دیگر میشود.
پیامبر جمیفرماید: «کسی که لباس شهرت بپوشد، خداوند روز قیامت لباس ذلّت و خواری به تن او خواهد کرد». ابوداود و نسایی.
شخصی از ابن عمر سسؤال کرد که چه نوع لباسی بپوشد؟ ابن عمر سدر پاسخ گفت: «لباسی را بپوش که افراد کم شعور را به خنده در نیاورد و عاقلان به واسطهی آن بر شما ایراد نگیرند». طبرانی.
یعنی: نباید تا اندازهای ناپاک و نامناسب باشد که افراد نادان بدان بخندد و نه این قدر خوب باشد که از حدّ اعتدال تجاوز نماید و موجب ایراد عاقلان شود.
پس هدف از پوشیدن لباس، دو چیز است: یکی، ستر عورت و دیگری، زینت و زیبایی؛ و کسی که در این دو امر، افراط و زیاده روی نماید و از حدّ تجاوز کند، از راه راست اسلام، به سوی شیطان انحراف پیدا کرده است].
[۱۶۹] - ابن عباس سگوید: «لعن النّبی جالـمخنثین من الرجال والـمترجلات من النساء. وقال: اخرجوهم من بیوتکم»؛ «پیامبر جمردان و زنانی را مورد نفرین خویش قرار دادند که خویشتن را (در لباس و هیأت) به همدیگر تشبیه میکنند. و فرمودند: چنین زنان و مردانی را از خانههایتان بیرون کنید». (بخاری) و همچنین ابن عباس سگوید: پیامبر جفرمود: «لعن الله المتشبهین من الرجال بالنساء والمتشبهات من النساء بالرجال»؛ «مردانی که لباس زنان را میپوشند و زنانی که لباس مردان را بر تن میکنند و مردانی که خود را بر هیأت زنان در میآورند و زنانی که خود را به شکل مردان آرایش دهند، مورد نفرین خداوند قرار میگیرند». (بخاری) [۱۷۰] - ابوهریره سگوید: پیامبر جفرمود: «ما اسفل من الکعبین من الازار فی النار»؛ «آن قسمت از شلوار که از قوزک پا پایینتر است، در آتش میباشد». (بخاری) سالم از پدرش نقل میکند: «پیامبر جفرمود: «الاسبال فی الازار والقمیص والعمامة. من جرّ منها شیئاً خیلاء لم ینظر الله الیه یوم القیامة»؛ «اسبال در ازار، پیراهن و دستار تحقق پیدا میکند؛ و کسی که یکی از آنها را از روی تکبّر بر روی زمین بکشد، خداوند در روز قیامت بر او نگاه رحمت نمیاندازد». (ابوداود و نسایی)