سوره طور
سوره طور آيه ۱
متن آیه:
﴿وَٱلطُّورِ ١﴾
ترجمه:
سوگند به کوه طور! (که موسی بالای آن با خدا به گفتگو و مناجات پرداخته است).
توضيحات:
«الطُّورِ»: اسم خاص کوهی در سرزمین سینا است! (نگا: مؤمنون / ۲۰، تین / ۲).
سوره طور آيه ۲
متن آیه:
﴿وَكِتَٰبٖ مَّسۡطُورٖ ٢﴾
ترجمه:
و قسم به کتاب نوشته شده (آسمانی! که برای رهنمود انسان‌ها به کره زمین فرستاده شده است).
توضيحات:
«كِتَابٍ»: جنس کتاب مراد است و منظور همه کتاب‌های آسمانی است. قرآن. این نظریه به دو دلیل مقبول است: الف - قرآن، چکیده و هماهنگ با مقاصد اصلی همه کتاب‌های آسمانی است (نگا: بقره / ۴۱ و ٩۱ و ٩٧، آل‌عمران / ۳ و ۵۰، مائده / ۴۶ و ۴۸) ب - در موارد دیگری خداوند به قرآن قسم یاد کرده است (نگا: یس / ۲، ص / ۱، زخرف / ۲، دخان / ۲). «مَسْطُورٍ»: نگارش یافته. نوشته شده. (نگا: اسراء / ۵۸، احزاب / ۶). لوح محفوظ. تورات (نگا: اعراف / ۱۴۵).
سوره طور آيه ۳
متن آیه:
﴿فِي رَقّٖ مَّنشُورٖ ٣﴾
ترجمه:
(کتابی که نوشته شده است) در صفحاتی و (میان جهانیان) پخش گردیده است.
توضيحات:
«رَقٍّ»: صفحه. اسم جنس جمعی و مراد صفحات یا الواح است. «مَنشُورٍ»: پخش شده. گشوده و باز.
سوره طور آيه ۴
متن آیه:
﴿وَٱلۡبَيۡتِ ٱلۡمَعۡمُورِ ٤﴾
ترجمه:
و قسم به خانه آبادان (کعبه! که دائماً از زائران موج می‌زند).
توضيحات:
«الْبَيْتِ الـْمَعْمُورِ»: کعبه مشرفه که در مکه است. بیت‌المعمور که در آسمان است و دائماً فرشتگان در آن گروه گروه به تقدیس و تسبیح خدا مشغولند.
سوره طور آيه ۵
متن آیه:
﴿وَٱلسَّقۡفِ ٱلۡمَرۡفُوعِ ٥﴾
ترجمه:
و سوگند به سقف برافراشته (آسمان)!
توضيحات:
«السَّقْفِ»: آسمان مراد است (نگا: انبیاء / ۳۲). «الـْمَرْفُوعِ»: برافراشته. برپاداشته شده. آسمان با داشتن ستارگان فراوان آن چنان بالای سر ما را پوشانده و زینت داده‌اند، انگار بام کره زمین بوده و قسمت پائین آن سقف این بنای آسمان (نگا: نازعات / ۲٧ و ۲۸). البته بخشی از آسمان، جو اطراف زمین است که قشر فشرده‌ای از هوا است که همچون سقف محکمی اطراف کره زمین را فرا گرفته است و آن را در برابر سنگ‌های سرگردان آسمانی و اشعه زیانبار کیهانی به خوبی حفظ می‌کند.
سوره طور آيه ۶
متن آیه:
﴿وَٱلۡبَحۡرِ ٱلۡمَسۡجُورِ ٦﴾
ترجمه:
و سوگند به دریای سراپا آتش!
توضيحات:
«الـْمَسْجُورِ»: برافروخته. لبریز از شعله و آتش (نگا: تکویر / ۶). منفجر شده. مراد آب دریاها در هنگامه وقوع قیامت است که اتم‌های آبها منفجر می‌گردد (نگا: انفطار / ۳) و مواد مذاب و گداخته‌های درونی زمین در آنها روان می‌شود.
سوره طور آيه ٧
متن آیه:
﴿إِنَّ عَذَابَ رَبِّكَ لَوَٰقِعٞ ٧﴾
ترجمه:
که قطعاً عذاب پروردگارت واقع می‌شود (و کفار را در آغوش خود می‌کشد).
توضيحات:
«إِنَّ عَذَابَ...»: جواب قسم‌های متعدد پیشین است.
سوره طور آيه ۸
متن آیه:
﴿مَّا لَهُۥ مِن دَافِعٖ ٨﴾
ترجمه:
و هیچ کس و هیچ چیزی نمی‌تواند از وقوع آن جلوگیری کند.
توضيحات:
«دَافِعٍ»: دفع‌کننده. بازدارنده.
سوره طور آيه ٩
متن آیه:
﴿يَوۡمَ تَمُورُ ٱلسَّمَآءُ مَوۡرٗا ٩﴾
ترجمه:
روزی (این عذاب الهی رخ می‌دهد که) آسمان سخت به تکان و جنبش می‌افتد و تند درهم می‌لولد.
توضيحات:
«مَوْراً»: حرکت و اضطراب. رفت و برگشت. موج زدن و چرخیدن. درهم لولیدن و حرکت مارپیچی پیدا کردن.
سوره طور آيه ۱۰
متن آیه:
﴿وَتَسِيرُ ٱلۡجِبَالُ سَيۡرٗا ١٠﴾
ترجمه:
و کوه‌ها (از جا کنده می‌شوند و) به شتاب روان می‌گردند.
توضيحات:
«سَيْراً»: حرکت کردن. روان شدن.
سوره طور آيه ۱۱
متن آیه:
﴿فَوَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ ١١﴾
ترجمه:
آن روز، وای به حال کسانی که (حق را) تکذیب کرده‌اند!
توضيحات:
«وَيْلٌ»: (نگا: بقره. ٧٩، ابراهیم / ۲، مریم / ۳٧).
سوره طور آيه ۱۲
متن آیه:
﴿ٱلَّذِينَ هُمۡ فِي خَوۡضٖ يَلۡعَبُونَ ١٢﴾
ترجمه:
آنان که سرگرم کارهای باطل خویشند (و پیوسته مشغول طعنه زدن به اسلام و قرآن و پیغمبرند).
توضيحات:
«خَوْضٍ»: فرو رفتن به کارهای بیهوده و کودکانه (نگا: توبه / ۶۵ و ۶٩، انعام / ۶۸ و ٩۱).
سوره طور آيه ۱۳
متن آیه:
﴿يَوۡمَ يُدَعُّونَ إِلَىٰ نَارِ جَهَنَّمَ دَعًّا ١٣﴾
ترجمه:
روزی آنان را با زور به میان آتش دوزخ می‌اندازند.
توضيحات:
«يُدَعُّونَ»: با قهر و زور پرت می‌گردند و انداخته می‌شوند. «دَعّاً»: با خشونت فرو انداختن. به شدت پرت کردن و راندن (نگا: ماعون / ۲). «يُدَعُّونَ إِلَي النَّارِ»: با خشونت به آتش انداخته می‌شوند (نگا: نمل / ٩۰). با خشونت به‌سوی آتش رانده می‌شوند (نگا: زمر / ٧۱، مریم / ۸۶).
سوره طور آيه ۱۴
متن آیه:
﴿هَٰذِهِ ٱلنَّارُ ٱلَّتِي كُنتُم بِهَا تُكَذِّبُونَ١٤﴾
ترجمه:
(در این وقت فرشتگان بدیشان می‌گویند:) این همان آتشی است که آن را دروغ می‌پنداشتید.
توضيحات:
«هذِهِ النَّارُ...»: (نگا: سجده / ۲۰، سبأ / ۴۲).
سوره طور آيه ۱۵
متن آیه:
﴿أَفَسِحۡرٌ هَٰذَآ أَمۡ أَنتُمۡ لَا تُبۡصِرُونَ ١٥﴾
ترجمه:
آیا این جادو است؟ یا این که شما نمی‌بینید؟
توضيحات:
«أَفَسِحْرٌ هذا...»: کافران پیوسته کارهای انبیاء را سحر می‌نامیدند (نگا: مائده / ۱۱۰، یونس / ٧۶، هود / ٧). لذا روز قیامت به عنوان سرزنش هنگامی که آتش را می‌بینند و یا به درون آن انداخته می‌شوند، بدیشان می‌گویند: این هم سحر و جادو است! «أَمْ أَنتُمْ لا تُبْصِرُونَ»: این بخش هم جنبه سرزنش دارد. کافران در دنیا می‌گفتند: پیغمبران جادوگرند و بر چشمان ما پرده می‌افکنند، و... (نگا: اعراف / ۱۳۲) در قیامت بدیشان گفته می‌شود: آیا این عذاب سحر است؟ آیا پرده بر چشمان شما افکنده‌اند؟
سوره طور آيه ۱۶
متن آیه:
﴿ٱصۡلَوۡهَا فَٱصۡبِرُوٓاْ أَوۡ لَا تَصۡبِرُواْ سَوَآءٌ عَلَيۡكُمۡۖ إِنَّمَا تُجۡزَوۡنَ مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ ١٦﴾
ترجمه:
به آتش وارد شوید و بدان بسوزید، چه شکیبائی هم کنید و چه بیتابی، به حال شما تفاوتی نمی‌کند. چرا که تنها برابر کارهائی که خودتان کرده‌اید کیفر داده می‌شوید.
توضيحات:
«إِصْلَوْهَا»: داخل آتش شوید و بدان بسوزید و حرارت آن را بچشید (نساء / ۱۱۵ و ۳۰ و ۵۶، صافات / ۱۶۳، ص ۵٩).
سوره طور آيه ۱٧
متن آیه:
﴿إِنَّ ٱلۡمُتَّقِينَ فِي جَنَّٰتٖ وَنَعِيمٖ ١٧﴾
ترجمه:
اما پرهیزگاران در میان باغ‌های بهشت و نعمت‌های فراوان جای دارند.
توضيحات:
«جَنَّاتٍ وَنَعِيمٍ»: تنوین این واژه‌ها بیانگر کثرت و عظمت است.
سوره طور آيه ۱۸
متن آیه:
﴿فَٰكِهِينَ بِمَآ ءَاتَىٰهُمۡ رَبُّهُمۡ وَوَقَىٰهُمۡ رَبُّهُمۡ عَذَابَ ٱلۡجَحِيمِ ١٨﴾
ترجمه:
و در برابر چیرهائی که خدا بدیشان داده است شاد و خوشحالند، و (نعمت بزرگ‌تر از این، این که) خدای ایشان، آنان را از عذاب دوزخ محفوظ و مصون داشته است.
توضيحات:
«فَاكِهِينَ»: افراد شاد و مسرور (نگا: یس / ۵۵، دخان / ۲٧).
سوره طور آيه ۱٩
متن آیه:
﴿كُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ هَنِيَٓٔۢا بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ ١٩﴾
ترجمه:
به پاداش کارهائی که کرده‌اید بخورید و بیاشامید، نوش و گوارایتان باد!
توضيحات:
«هَنِيئاً»: گوارا و بی‌دردسر. مفعول مطلق یا صفت مصدر محذوفی است (نگا: نساء / ۴).
سوره طور آيه ۲۰
متن آیه:
﴿مُتَّكِ‍ِٔينَ عَلَىٰ سُرُرٖ مَّصۡفُوفَةٖۖ وَزَوَّجۡنَٰهُم بِحُورٍ عِينٖ ٢٠﴾
ترجمه:
این در حالی است که بر تخت‌های ردیف و کنار هم چیده تکیه زده‌اند، و زنان سیاه چشم و درشت چشم زیبای بهشتی را همسرشان نموده‌ایم (و در کنارشان قرار داده‌ایم).
توضيحات:
«سُرُرٍ»: جمع سَریر، تخت‌ها (نگا: حجر / ۴٧، صافات / ۴۴). «مَصْفُوفَةٍ»: ردیف و کنار هم چیده شده. رده نهاده. «حُورٍ عِينٍ»: (نگا: دخان / ۵۴). از این آیه و آیات دیگر قرآن برمی‌آید که تخت‌ها گرداگرد مجلس بزم و مقابل یکدیگر نهاده شده‌اند، تا مجلس انس هر چه باشکوه‌تر باشد.
سوره طور آيه ۲۱
متن آیه:
﴿وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَٱتَّبَعَتۡهُمۡ ذُرِّيَّتُهُم بِإِيمَٰنٍ أَلۡحَقۡنَا بِهِمۡ ذُرِّيَّتَهُمۡ وَمَآ أَلَتۡنَٰهُم مِّنۡ عَمَلِهِم مِّن شَيۡءٖۚ كُلُّ ٱمۡرِيِٕۢ بِمَا كَسَبَ رَهِينٞ ٢١﴾
ترجمه:
کسانی که خودشان ایمان آورده‌اند و فرزندان‌شان از ایشان در ایمان آوردن پیروی کرده‌اند، (در بهشت) فرزندان‌شان را بدیشان ملحق می‌گردانیم (تا زادگان دلبند خود را در کنار خود ببینند و از انس با آنان لذت بیشتر ببرند) بی‌آنکه ما اصلاً از عمل آن کسان چیزی بکاهیم (و از اندوخته پدران و مادران چیزی برداریم و به فرزندان‌شان بدهیم، و یا بدین وسیله بر حسنات فرزندان بیفزائیم و یا گناهانشان را از این راه بزدائیم). چرا که هر کس در گرو کارهائی است که کرده است.
توضيحات:
«مَآ أَلَتْنَاهُمْ»: از کارهایشان نکاسته‌ایم. فعل مهموز الفاء أَلَتَ، یأْلِتُ، بر وزن ضَرَبَ یضْرِبُ، با فعل اجوف یائی لاتَ، یلیتُ، در معنی یکسان است (نگا: حجرات / ۱۴). «مَآ أَلَتْنَا مِنْ عَمَلِهِمْ شَيْئاً»: از پاداش کارهای پدران اصلاً چیزی نمی‌کاهیم. مراد این است که ترفیع منزلت فرزندان باعث تنزل مقام پدران نبوده، و بلکه مراد اعطاء نعمت انس و تشکیل مجمع دل‌های عاشقان یزدان است. «رَهِينٌ»: گروگان.
سوره طور آيه ۲۲
متن آیه:
﴿وَأَمۡدَدۡنَٰهُم بِفَٰكِهَةٖ وَلَحۡمٖ مِّمَّا يَشۡتَهُونَ ٢٢﴾
ترجمه:
پیوسته هر گونه میوه‌ای و گوشتی را که بخواهند در اختیارشان می‌گذاریم.
توضيحات:
«أَمْدَدْنَاهُمْ»: یاری‌شان می‌دهیم. بدیشان می‌دهیم (نگا: مؤمنون / ۵۵، نمل / ۳۶).
سوره طور آيه ۲۳
متن آیه:
﴿يَتَنَٰزَعُونَ فِيهَا كَأۡسٗا لَّا لَغۡوٞ فِيهَا وَلَا تَأۡثِيمٞ ٢٣﴾
ترجمه:
آنان در آنجا جامهای (شراب طهور) را که نه بیهوده‌گوئی و یاوه‌سرائی در آن است و نه با گناه همراه است، از دست یکدیگر می‌گیرند (و سر می‌کشند و خوش می‌شوند).
توضيحات:
«يَتَنَازَعُونَ»: مشتاقانه از دست یکدیگر می‌ربایند و می‌گیرند. «لَغْوٌ»: یاوه‌سرائی. بیهوده‌گوئی. «تَأْثِيمٌ»: گناه‌ورزی. بزهکاری. یعنی شراب آخرت، نه موجب یاوه‌سرائی و پریشان گوئی می‌شود، و نه موجب گناه می‌گردد، و نه کار مستان به کتک و کتک‌کاری می‌کشد.
سوره طور آيه ۲۴
متن آیه:
﴿وَيَطُوفُ عَلَيۡهِمۡ غِلۡمَانٞ لَّهُمۡ كَأَنَّهُمۡ لُؤۡلُؤٞ مَّكۡنُونٞ ٢٤﴾
ترجمه:
پیوسته در گرداگرد آنان نوجوانان ایشان (برای خدمتگزاریشان) در چرخش و گردشند. انگار آنان (در صفا و پاکی) مرواریدهای پنهان (در صدف) هستند.
توضيحات:
«غِلْمَـانٌ»: جمع غُلام، پسران نوجوان. مراد خدمتکاران و کارگزاران است. «لُؤْلُؤٌ»: مروارید. «مَكْنُونٌ»: پنهان در صدف. مروارید در درون صدف به قدری تازه و شفاف و زیبا است که حد ندارد (نگا: واقعه / ۲۳).
سوره طور آيه ۲۵
متن آیه:
﴿وَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَسَآءَلُونَ ٢٥﴾
ترجمه:
پرسش‌کنان روی به همدیگر می‌کنند (و هر یک از آنان از نعمت‌ها و خوشی‌های بهشت و الطاف بیکران یزدان با دیگری سخن می‌گوید).
توضيحات:
«أَقْبَلَ»: رو کرد. «يَتَسَآءَلُونَ»: از همدیگر می‌پرسند. مراد صحبت آنان از گذشته خود در دنیا، و تعریف وضع خوش فعلی است.
سوره طور آيه ۲۶
متن آیه:
﴿قَالُوٓاْ إِنَّا كُنَّا قَبۡلُ فِيٓ أَهۡلِنَا مُشۡفِقِينَ ٢٦﴾
ترجمه:
می‌گویند: ما پیش از این (در دنیا) در میان خانواده و فرزندانمان بیمناک (از خشم خدا و حساب و کتاب و جزا و سزای قیامت) بودیم.
توضيحات:
«فِي أَهْلِنَا»: در میان اهل و خانواده خود. همراه با فرزندان و خانواده خود. «مُشْفِقِينَ»: جمع مُشْفِق، ترسان و هراسان. بیمناک. مراد بیمناک از بازخواست الهی در پایان عمر، و پی‌آمد اخروی است.
سوره طور آيه ۲٧
متن آیه:
﴿فَمَنَّ ٱللَّهُ عَلَيۡنَا وَوَقَىٰنَا عَذَابَ ٱلسَّمُومِ ٢٧﴾
ترجمه:
سرانجام خداوند در حق ما لطف و مرحمت فرمود، و از عذاب سراپا شعله دوزخ ما را بدور داشت.
توضيحات:
«مَنَّ»: منت نهاد. منت بر دو قسم است: الف - مذموم ب - مقبول. قسمت اخیر که مراد آیه هم همین است، به معنی لطف و مرحمت و خوبی و نیکی است. «السَّمُومِ»: شعله آتش بدون دود (نگا: المصحف المیسر). آتشی که از سوراخ‌های بدن بگذرد (نگا: روح‌المعانی). باد گرم و سوزان (نگا: مجمع البیان الحدیث، فرهنگ لغات قرآن قریب).
سوره طور آيه ۲۸
متن آیه:
﴿إِنَّا كُنَّا مِن قَبۡلُ نَدۡعُوهُۖ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡبَرُّ ٱلرَّحِيمُ ٢٨﴾
ترجمه:
ما پیش از این (در جهان، تنها) او را به فریاد می‌خواندیم و فقط وی را پرستش می‌کردیم. واقعاً او نیکوکار و مهربان است.
توضيحات:
«نَدْعُوهُ»: بفریادش می‌خواندیم. او را می‌پرستیدیم. «الْبَرُّ»: نیکوکار (نگا: روح‌المعانی).
سوره طور آيه ۲٩
متن آیه:
﴿فَذَكِّرۡ فَمَآ أَنتَ بِنِعۡمَتِ رَبِّكَ بِكَاهِنٖ وَلَا مَجۡنُونٍ ٢٩﴾
ترجمه:
(مردمان را به قرآن) پند و اندرز بده، تو در پرتو لطف و مرحمت پروردگارت نه غیبگوئی و نه دیوانه.
توضيحات:
«ذَكِّرْ»: پند بده. موعظه کن. «بِنِعْمَةِ»: در پرتو نعمت. به برکت مرحمت. «كَاهِنٍ»: غیبگو. کسی که ادعای علم غیب می‌کند. کسی که خبر از اسرار غیبی می‌دهد و مدعی است که با جنیان و پریان ارتباط دارد و اخبار غیبی را از ایشان می‌گیرد.
سوره طور آيه ۳۰
متن آیه:
﴿أَمۡ يَقُولُونَ شَاعِرٞ نَّتَرَبَّصُ بِهِۦ رَيۡبَ ٱلۡمَنُونِ ٣٠﴾
ترجمه:
آیا آنان می‌گویند که او شاعر است (و بگذارید تا زنده است اشعار خود را بسراید و دل مردمانی را برباید) و ما در انتظار مرگ او هستیم (تا دفتر اشعار و طومار عمرش را درهم پیچد و ما را از دست او راحت سازد).
توضيحات:
«شَاعِرٌ»: چامه‌سرا. خبر مبتدای محذوف است و تقدیر چنین است: هُوَ شَاعِرٌ. «نَتَرَبَّصُ»: انتظار می‌کشیم. منتظر هستیم. «رَيْبَ»: شک و گمان. مشکوک. در اینجا مراد نزول و تغییرات است. «الْـمَنُونِ»: مرگ. از نظر لغوی، به معنی قطع کننده است. مرگ هم رشته عمر را قطع می‌کند. «رَيْبَ الـْمَنُونِ»: گمان مرگ. مرگ مشکوک. با توجه به معنی اخیر، اضافه صفت به موصوف خود است. یعنی مرگی که وقت فرا رسیدنش مورد گمان است و معلوم نیست.
سوره طور آيه ۳۱
متن آیه:
﴿قُلۡ تَرَبَّصُواْ فَإِنِّي مَعَكُم مِّنَ ٱلۡمُتَرَبِّصِينَ ٣١﴾
ترجمه:
بگو: شما در انتظار (پندارهای خامتان) باشید، و من هم با شما در انتظار (عاقبت نیک خود و سرانجام بد شما) هستم.
توضيحات:
«الـْمُتَرَبِّصِينَ»: انتظار کشندگان.
سوره طور آيه ۳۲
متن آیه:
﴿أَمۡ تَأۡمُرُهُمۡ أَحۡلَٰمُهُم بِهَٰذَآۚ أَمۡ هُمۡ قَوۡمٞ طَاغُونَ ٣٢﴾
ترجمه:
آیا خردهایشان ایشان را به این (سخنان متناقض) دستور می‌دهد؟ یا این که اصلاً مردمان طغیانگر و سرکشی هستند (و سرپیچی از فرمان حق، سرشت و خصیصه آنان شده است؟).
توضيحات:
«أحْلام»: جمع حِلْم، خردها و عقل‌ها. «هذا»: این سخنان متناقض. یعنی گاهی پیغمبر را شاعر، گاهی مجنون، زمانی کاهن، و غیره می‌نامند. در صورتی که کاهن و شاعر، خردمند هستند، و مجنون، دیوانه و بی‌خرد است.
سوره طور آيه ۳۳
متن آیه:
﴿أَمۡ يَقُولُونَ تَقَوَّلَهُۥۚ بَل لَّا يُؤۡمِنُونَ ٣٣﴾
ترجمه:
آیا می‌گویند: (محمد خودش قرآن را از پیش خود ساخته است و) آن را فراهم آورده است؟! بلکه ایشان اصلاً ایمان ندارند.
توضيحات:
«تَقَوَّلَهُ»: آن را از پیش خود ساخته است و به دروغ به خدا نسبت داده است (نگا: حاقه / ۴۴).
سوره طور آيه ۳۴
متن آیه:
﴿فَلۡيَأۡتُواْ بِحَدِيثٖ مِّثۡلِهِۦٓ إِن كَانُواْ صَٰدِقِينَ ٣٤﴾
ترجمه:
اگر راست می‌گویند (که محمد خودش قرآن را از پیش خود ساخته است) سخنی همچون آن را بیاورند و ارائه دهند.
توضيحات:
«فَلْيَأْتُوا بِحَدِيثٍ مِّثْلِهِ...»: (نگا: بقره / ۲۳، یونس / ۳۸، هود / ۱۳، اسراء / ۸۸).
سوره طور آيه ۳۵
متن آیه:
﴿أَمۡ خُلِقُواْ مِنۡ غَيۡرِ شَيۡءٍ أَمۡ هُمُ ٱلۡخَٰلِقُونَ ٣٥﴾
ترجمه:
آیا ایشان (همین جوری از عدم سر بر آورده‌اند و) بدون هیچ‌گونه خالقی آفریده شده‌اند؟ و یا این که (خودشان خویشتن را آفریده‌اند و) خودشان آفریدگارند؟
توضيحات:
«مِنْ غَيْرِ شَيْءٍ»: بدون هیچ چیزی و هیچ آفریدگاری. یعنی بدون علت به وجود آمده‌اند. «أَمْ هُمُ الْخَالِقُونَ»: یعنی خودشان آفریدگار، و علت خویشتن هستند.
سوره طور آيه ۳۶
متن آیه:
﴿أَمۡ خَلَقُواْ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَۚ بَل لَّا يُوقِنُونَ ٣٦﴾
ترجمه:
یا این که آنان آسمان‌ها و زمین را آفریده‌اند؟! بلکه ایشان طالب یقین نیستند.
توضيحات:
«لا يُوقِنُونَ»: به یقین و باور نرسیده‌اند و هنوز سرگشته‌اند. جویا و خواستار یقین نیستند و در پی ایمان به وحدانیت خدا نمی‌باشند.
سوره طور آيه ۳٧
متن آیه:
﴿أَمۡ عِندَهُمۡ خَزَآئِنُ رَبِّكَ أَمۡ هُمُ ٱلۡمُصَۜيۡطِرُونَ ٣٧﴾
ترجمه:
آیا گنجینه‌های پروردگارت نزد ایشان و در اختیار آنان است (تا هر گونه که بخواهند قضاوت کنند و نبوت را به این بدهند و به آن ندهند؟) یا این که ایشان (بر همه چیز جهان) سیطره دارند (و ارباب و فرمانده کل کائنات هستند؟).
توضيحات:
«الْـمُصَيْطِرُونَ»: جمع مُصَیطِر، مسلط و توانا. غالب و چیره. مُصَیطِر و مُسَیطِر یکی است (نگا: غاشیه / ۲۲). علت تبدیل (س) به (ص) به سبب حرف استعلاء (ط) است.
سوره طور آيه ۳۸
متن آیه:
﴿أَمۡ لَهُمۡ سُلَّمٞ يَسۡتَمِعُونَ فِيهِۖ فَلۡيَأۡتِ مُسۡتَمِعُهُم بِسُلۡطَٰنٖ مُّبِينٍ ٣٨﴾
ترجمه:
آیا نردبانی دارند و بالای آن (می‌روند و در آسمان‌ها، به عالم ملکوت) گوش فرا می‌دارند (و اسرار وحی را می‌شنوند؟). گوش فرا دهنده ایشان دلیل روشنی بیاورد و ارائه دهد (و این ادعای خود را ثابت کند).
توضيحات:
«سُلَّمٌ»: نردبان. «سُلْطَانٍ مُّبِينٍ»: دلیل و برهان روشن. دلیل و برهان بیانگر.
سوره طور آيه ۳٩
متن آیه:
﴿أَمۡ لَهُ ٱلۡبَنَٰتُ وَلَكُمُ ٱلۡبَنُونَ ٣٩﴾
ترجمه:
آیا دختران، سهم خدایند، و پسران، سهم شما؟!
توضيحات:
«لَهُ الْبَنَاتُ»: دختر و پسر از نظر ارزش انسانی با هم تفاوتی ندارند، و تعبیر آیه، در حقیقت از قبیل استدلال به عقیده باطل طرف مخالف بر ضد خود او است. و آن این که عرب‌ها به شدت از دختر بیزار بودند، و با وجود این زادگان خدا را دختر می‌دانستند (نگا: نحل / ۵٧، زخرف / ۱٧، صافات / ۱۴٩).
سوره طور آيه ۴۰
متن آیه:
﴿أَمۡ تَسَۡٔلُهُمۡ أَجۡرٗا فَهُم مِّن مَّغۡرَمٖ مُّثۡقَلُونَ ٤٠﴾
ترجمه:
یا این که تو از آنان اجر و پاداشی (در مقابل ابلاغ رسالت خود بدیشان) میخواهی، و همچون بار گرانی بر دوش آنان سنگینی می‌کند؟
توضيحات:
«مَغْرَمٍ»: غرامت. زیان. تاوان. خسارت (نگا: توبه / ٩۸). مصدر میمی است. «مُثْقَلُونَ»: سنگین باران. بار گرانان. از مصدر (إثقال) به معنی تحمیل مشقت و بار گران است.
سوره طور آيه ۴۱
متن آیه:
﴿أَمۡ عِندَهُمُ ٱلۡغَيۡبُ فَهُمۡ يَكۡتُبُونَ ٤١﴾
ترجمه:
یا این که نزد ایشان، علم غیبیات و اسرار نهان (جهان و ملکوت یزدان) است و از روی آن (برای مردم هر چه بخواهند) می‌نویسند؟
توضيحات:
«أَمْ عِندَهُمُ الْغَيْبُ»؟: آیا آنان غیب می‌دانند؟ آیا دانش اسرار نهان و علم غیب در پیش آنان است؟
سوره طور آيه ۴۲
متن آیه:
﴿أَمۡ يُرِيدُونَ كَيۡدٗاۖ فَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ هُمُ ٱلۡمَكِيدُونَ ٤٢﴾
ترجمه:
یا این که می‌خواهند نیرنگ بزنند (و طرحهای شیطانی بریزند و حیله‌گری کنند، تا پیغمبر را از میان بردارند، یا با آئین او مقابله کنند. باید بدانند که) کفار به حیلت خود گرفتار می‌آیند (و توطئه‌های ایشان سرانجام بر ضد خودشان تمام می‌شود و جملگی ایشان محکوم نقشه‌های الهی هستند).
توضيحات:
«كَيْداً»: نیرنگ. حیله‌گری. توطئه. نقشه سوء (نگا: آل‌عمران / ۵۴). «الْـمَكِيدُونَ»: گرفتاران نیرنگ. شکست خوردگان توطئه (نگا: فاطر / ۴۳، انفال / ۳۰).
سوره طور آيه ۴۳
متن آیه:
﴿أَمۡ لَهُمۡ إِلَٰهٌ غَيۡرُ ٱللَّهِۚ سُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ عَمَّا يُشۡرِكُونَ ٤٣﴾
ترجمه:
یا این که (آنان خیال می‌کنند که) معبودی (و حامی و یاوری) جز خدا دارند؟ خدا پاک و منزه از چیزهائی است که انبازش می‌دانند و می‌خوانند.
توضيحات:
«أَمْ لَهُمْ إِلهٌ...»: (نگا: حجر / ٩۶).
سوره طور آيه ۴۴
متن آیه:
﴿وَإِن يَرَوۡاْ كِسۡفٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ سَاقِطٗا يَقُولُواْ سَحَابٞ مَّرۡكُومٞ ٤٤﴾
ترجمه:
اگر بنگرند که قطعه‌ای از آسمان فرو می‌افتد، می‌گویند: ابر متراکمی است.
توضيحات:
«كِسْفاً»: پاره. تکه. قطعه. «مَرْكُومٌ»: متراکم. «إِنيَرَوْا كِسْفاً»: مراد این است که مشرکان و منکران لجوج، آن چنان در عناد و دشمنی با پیغمبر و اسلام، پافشاری می‌کنند که اگر عذابی را که تمسخرکنان از پیغمبر خواسته بودند (نگا: اسراء / ٩۲) با چشم سر نزول آن را بالای سر خود ببینند، قبول نمی‌کنند و چیز دیگری قلمداد می‌نمایند (نگا: حجر / ۱۴ و ۱۵، احقاف / ۲۴).
سوره طور آيه ۴۵
متن آیه:
﴿فَذَرۡهُمۡ حَتَّىٰ يُلَٰقُواْ يَوۡمَهُمُ ٱلَّذِي فِيهِ يُصۡعَقُونَ ٤٥﴾
ترجمه:
پس ایشان را به حال خود واگذار، تا برسند به روزی که در آن هلاک می‌گردند.
توضيحات:
«يُصْعَقُونَ»: نابود گردانده می‌شوند. هلاک می‌گردند. مراد فرا رسیدن مرگ ایشان در جنگ یا به هنگام اجل است. از مصدر إصعاق به معنی إهلاک است.
سوره طور آيه ۴۶
متن آیه:
﴿يَوۡمَ لَا يُغۡنِي عَنۡهُمۡ كَيۡدُهُمۡ شَيۡٔٗا وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ ٤٦﴾
ترجمه:
آن روزی که نیرنگ‌ها و توطئه‌هایشان سودی به حال‌شان نخواهد داشت، و (از هیچ سوئی) مدد و یاری نمی‌شوند.
توضيحات:
«كَيْدُهُمْ»: نیرنگ ایشان. نقشه‌های سوء و توطئه‌های کثیف‌شان. حیله‌گری‌هایشان.
سوره طور آيه ۴٧
متن آیه:
﴿وَإِنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُواْ عَذَابٗا دُونَ ذَٰلِكَ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ ٤٧﴾
ترجمه:
برای ستمگران عذابی پیش از آن (عذاب سرمدی و ابدی، در همین جهان) هست، ولی بیشتر ایشان متوجه نمی‌گردند و نمی‌فهمند.
توضيحات:
«دُونَ ذلِكَ»: قبل از آن، علاوه از آن. یعنی قبل از عذاب آخرت، عذاب دیگری در همین جهان دارند، و یا گذشته از عذاب دنیوی، عذاب اخروی هم دارند.
سوره طور آيه ۴۸
متن آیه:
﴿وَٱصۡبِرۡ لِحُكۡمِ رَبِّكَ فَإِنَّكَ بِأَعۡيُنِنَاۖ وَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ حِينَ تَقُومُ ٤٨﴾
ترجمه:
برابر فرمان پروردگارت، صبر و شکیبائی پیش گیر (و با استقامت و شجاعت، پیام آسمانی را به گوش انسان‌ها برسان و مترس) که تو زیر نظر ما و تحت حفاظت و رعایت ما هستی. وقتی که (سحرگاهان از خواب) بلند می‌شوی، به تسبیح و تقدیس و شکر و سپاس پروردگارت بپرداز.
توضيحات:
«لِحُكْمِ رَبِّكَ»: برابر فرمان پروردگارت. در راه ابلاغ فرمان پروردگارت. بر قوانین و مقررات پروردگارت پایدار باش. «بِأَعْيُنِنَا»: زیر نظر ما. تحت مراقبت و محافظت ما. «حِينَ تَقُومُ»: وقتی که سحرگاهان برمیخیزی. وقتی که از جا، و از مکانی، و از مجلسی برمیخیزی. چرا که پیغمبر به هنگام برخاستن از هر جائی، می‌فرمود: «سُبْحانَكَ اللّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ، أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ، أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ» (نگا: المراغی، نمونه).
سوره طور آيه ۴٩
متن آیه:
﴿وَمِنَ ٱلَّيۡلِ فَسَبِّحۡهُ وَإِدۡبَٰرَ ٱلنُّجُومِ ٤٩﴾
ترجمه:
و در پاره‌ای از شب، و در وقت ناپدید شدن ستارگان (به سبب نور خورشید به هنگام طلوع فجر) شکر و سپاس و تسبیح و تقدیس خدای را بجای آور.
توضيحات:
«مِنَ الَّيْلِ»: در شب. در پاره‌ای از شب. مراد وقت ادای نماز مغرب و عشاء یا نماز تهجد است. «إِدْبَارَ»: پشت کردن. مراد ناپدید شدن ستارگان است به سبب نور خورشید. اشاره به وقت نماز صبح است.