سوره مسد
سوره مسد آيه ۱
متن آیه:
﴿تَبَّتۡ يَدَآ أَبِي لَهَبٖ وَتَبَّ ١﴾
ترجمه:
نابود باد ابولهب! و حتماً هم نابود می‌گردد.
توضيحات:
«تَبَّتْ»: هلاک شد. نابود گردید. این فعل برای دعا است و به معنی: هلاک باد و نابود باد! «يَدَا أَبِي لَـهَبٍ»: دو دست ابولهب. تسمیه کلّ به اسم جزء است و مراد از دست، ذات او است (نگا: جزء عمّ شیخ محمّد عبده). «تَبَّ»: هلاک و نابود گردید. فعل ماضی برای تحقّق است و خبر از آینده قطعی می‌دهد. ابولهب عموی پیغمبر بود و سرسخت‌ترین دشمنان آن حضرت بشمار می‌آمد. دائماً او و همسرش أمّ جمیل بر ضدّ اسلام و برای اذیت و آزار مسلمین در تلاش و تکاپو بودند.
سوره مسد آيه ۲
متن آیه:
﴿مَآ أَغۡنَىٰ عَنۡهُ مَالُهُۥ وَمَا كَسَبَ ٢﴾
ترجمه:
دارائی و آنچه (از شغل و مقام) به دست آورده است، سودی بدو نمی‌رساند (و او را از آتش دوزخ نمی‌رهاند).
توضيحات:
«مَآ أَغْنَيا عَنْهُ»: بدو سودی نبخشید (نگا: اعراف / ۴۸، حجر / ۸۴، شعراء / ۲۰٧). «مَا»: چیزی که. مراد شغل و مقام است.
سوره مسد آيه ۳
متن آیه:
﴿سَيَصۡلَىٰ نَارٗا ذَاتَ لَهَبٖ ٣﴾
ترجمه:
به آتش بزرگی در خواهد آمد و خواهد سوخت که زبانه‌کش و شعله‌ور خواهد بود.
توضيحات:
«سَيَصْلَيا»: به آتش داخل خواهد شد و بدان خواهد سوخت (نگا: نساء / ۱۰، ابراهیم / ۲٩، إسراء / ۱۸). «ذَاتَ لَـهَبٍ»: زبانه‌کش و مشتعل (نگا: مرسلات / ۳۱).
سوره مسد آيه ۴
متن آیه:
﴿وَٱمۡرَأَتُهُۥ حَمَّالَةَ ٱلۡحَطَبِ ٤﴾
ترجمه:
و همچنین همسرش که (در اینجا آتش بیار معرکه و سخن‌چین است در آنجا بدبخت و) هیزم‌کش خواهد بود.
توضيحات:
«إمْرَأَتُهُ»: همسرش. عطف بر ضمیر فاعلی مستتر در اصل (سَيَصْلَيا) است. «حَمـَّالَةَ»: بسیار بارکش. مفعولٌ‌به برای فعل محذوفی است و مخصوص به ذمّ است. برخی آن را حال هم دانسته‌اند. «الْـحَطَبِ»: هیزم. «حَمَّالَةَ الْـحَطَبِ»: هیزم‌کش. کنایه از سخن‌چین است که با برافروختن آتش کینه‌توزی و دشمنانگی در میان مردم، خرمن محبّت و مودّت آنان را آتش می‌زند، و رشته دوستی و رابطه خویشاوندی همگان را می‌گسلاند.
سوره مسد آيه ۵
متن آیه:
﴿فِي جِيدِهَا حَبۡلٞ مِّن مَّسَدِۢ ٥﴾
ترجمه:
در گردنش رشته طناب تافته و بافته‌ای از الیاف است.
توضيحات:
«جِيدِ»: گردن. «حَبْلٌ»: ریسمان. «مَسَدٍ»: رشته به هم تابیده از لیف خرما و غیره. این آیه حال است و کنایه از تحقیر چنین شخصی است. این سرنوشت نه تنها برای ابولهب و امّ جمیل است و بس، بلکه هرکه با قرآن مخالف باشد و مانع رواج و رسوخ احکام آن در جهان گردد، در دوزخ قرین و همدم آنان خواهد گشت.