تفسیر نور

فهرست کتاب

سوره تین

سوره تین

سوره تين آيه ۱

‏متن آیه: ‏

﴿وَٱلتِّينِ وَٱلزَّيۡتُونِ ١

ترجمه:

‏سوگند به انجیر و زیتون!‏

توضيحات:

‏«التِّينِ»: انجیر. اشاره به دوران آدم است که او و همسرش در بهشت برگ درختان و چه‌ بسا انجیر را جامه و پوشش خود کردند (نگا: اعراف‌ / ۲۲). کوه «طور تينا» که در دمشق قرار دارد و بر آن درختان انجیر می‌روید. در میان عرب‌ها مرسوم است که نام میوه‌ای را بر سرزمین آن اطلاق کنند (نگا: جزء عمّ شیخ محمّد عبده). «الزَّيْتُونِ»: زیتون. اشاره به دوران نوح است که آدم دوم لقب گرفته است. گویا در آخرین مراحل طوفان، نوح کبوتری را رها کرد تا درباره پیدا شدن خشکی از زیر آب جستجو کند. کبوتر با شاخه زیتونی بازگشت و نوح فهمید که طوفان پایان گرفته است. شاخه زیتون هم اینک رمز صلح و امنیت است. کوه «طور زيتا» که در بیت‌المقدّس است. (نگا: جزء عمّ شیخ محمّد عبده).‏

سوره تين آيه ۲

‏متن آیه: ‏

﴿وَطُورِ سِينِينَ ٢

ترجمه:

‏و سوگند به طور سینین!‏

توضيحات:

‏«طُورِ سِينِينَ»: اسم کوهی است که در صحرای سیناء قرار دارد و موسی‌ ÷در بالای آن به مناجات با خدا می‌پرداخت. در کنار این کوه نور شریعت موسوی تابیدن گرفت (نگا: مریم‌ / ۵۲).‏

سوره تين آيه ۳

‏متن آیه: ‏

﴿وَهَٰذَا ٱلۡبَلَدِ ٱلۡأَمِينِ ٣

ترجمه:

‏و سوگند به این شهر امین (مکه)!‏

توضيحات:

‏«الْبَلَدِ الأمِينِ»: شهر امین. مراد مکه است که چه رسد به انسان‌ها، حیوانات و درختان و گیاهان و پرندگان آن در امن و امانند. نه جانداری در آنجا کشته می‌شود و نه گیاهی کنده می‌گردد، مگر انواعی از نباتات که مردم بدان‌ها‌ نیازمندند (نگا: جزء عمّ شیخ محمّد عبده). «الأمِينِ»: سرزمین دارای امن و امان (نگا: بقره‌ / ۱۲۶، آل‌عمران‌ / ٩٧، قصص‌ / ۵٧). اشاره به دوران خاتم‌الانبیاء، محمّد مصطفی‌ ج است.‏

سوره تين آيه ۴

‏متن آیه: ‏

﴿لَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ فِيٓ أَحۡسَنِ تَقۡوِيمٖ ٤

ترجمه:

‏ما انسان را (از نظر جسم و روح) در بهترین شکل و زیباترین سیما آفریده‌ایم.‏

توضيحات:

‏«لَقَدْ خَلَقْنَا...»: جواب قسمهای چهارگانه است. «أَحْسَنِ»: زیباترین. بهترین. «تَقْوِيمٍ»: هیئت. سیما. در اصل تقویم، در آوردن چیزی به صورت مناسب و نظام معتدل و کیفیت شایسته است (نگا: نمونه) ولی در بسیاری از موارد مراد از مصدر، اثر آن است (نگا: جزء عمّ شیخ محمّد عبده). لذا در اینجا مراد ساختار انسان با دو بعد جسمانی و روحانی است، که «عالـَم صغير» و « موجود ناشناخته‌ » نام گرفته است، و خداوند او را بزرگوار فرموده است (نگا: اسراء / ٧۰) و آفریدگار جهان در برابر اتمام خلقت انسان، خویشتن را ستوده است (نگا: مؤمنون‌ / ۱۴).‏

سوره تين آيه ۵

‏متن آیه: ‏

﴿ثُمَّ رَدَدۡنَٰهُ أَسۡفَلَ سَٰفِلِينَ ٥

ترجمه:

‏سپس ما او را به میان پست‌ترینِ پستان برمی‌گردانیم (و از زمره بدترینِ مردمان می‌گردانیم).‏

توضيحات:

‏«رَدَدْنَاهُ»: او را برمی‌گردانیم. او را قرار می‌دهیم. واژه (رَدّ) را به معنی اصلی برگرداندن، و معنی ضمنی جعل، یعنی قرار دادن و ساختن دانسته‌اند (نگا: روح‌المعانی، المیزان). «أَسْفَلَ»: پائین‌ترین. مفعولٌ‌به یا منصوب به نزع خافض است. «سَافِلِينَ»: پائین‌تران. پستان. جمع مذکر سالم است و مراد انسان‌هائی است که امتیاز انسانیت خود را نادیده می‌گیرند، و به جای پیمودن قوس صعودی ایمان و دینداری، قوس نزولی کفر و بی‌دینی را طی می‌کنند، و از درجه والای اعلی علّیین به ژرفای گودالّ اسفل سافلین فرو می‌افتند. «رَدَدْنَاهُ أَسْفَلَ سَافِلِينَ»: این بند، بدین واقعیت اشاره دارد که: کسانی که راه کفر و شرک و ستمگری و زورگوئی و سایر مفاسد را در پیش می‌گیرند، از مقام انسانیت سقوط می‌کنند و در نظر خدا از پستان پست بشمار می‌آیند، و در دنیا از زمره ناپاکان، و در آخرت از جمله دوزخیانند (نگا: نساء / ۱۴۵، صافّات‌ / ٩۸، فصّلت‌ / ۲٩، بینه‌ / ۶).‏

سوره تين آيه ۶

‏متن آیه: ‏

﴿إِلَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَلَهُمۡ أَجۡرٌ غَيۡرُ مَمۡنُونٖ ٦

ترجمه:

‏مگر کسانی که ایمان بیاورند و کارهای شایسته بکنند که آنان پاداش قطع ناشدنی و بی‌منّت دارند.‏

توضيحات:

‏«غَيْرُ مَـمْنُونٍ»: ناگسیختنی. قطع ناشدنی. بی‌منّت (نگا: فصّلت‌ / ۸، قلم‌ / ۳، انشقاق / ۲۵).‏

سوره تين آيه ٧

‏متن آیه: ‏

﴿فَمَا يُكَذِّبُكَ بَعۡدُ بِٱلدِّينِ ٧

ترجمه:

‏پس (ای انسان ناسپاس! به دنبال مشاهده این همه دلائل و نشانه‌های معاد) دیگر چه چیز تو را بر آن می‌دارد که روز سزا (و جزای قیامت) را دروغ پنداری (و در دادگاه الهی خویشتن را محکوم به سقوط از درجه انسانیت سازی‌؟).‏

توضيحات:

‏«بَعْدُ»: پس از مشاهده قدرت خدا در پیکره عالَم صغیر و در گستره عالَم کبیر. آن که انسان و جهان را از نیستی به هستی درآورده است، دوباره پس از پایان جهان و مردن مردمان، دنیا را پدیدار و انسان‌ها را از خواب مرگ بیدار می‌سازد، و طرحی نو درمی‌اندازد. «الدِّينِ»: سزا و جزا. دین و آئین. «فَمَـا يُكَذِّبُكَ...»: پس دیگر چه چیز تو را به تکذیب شریعت و آئین وامی‌دارد؟‏

سوره تين آيه ۸

‏متن آیه: ‏

﴿أَلَيۡسَ ٱللَّهُ بِأَحۡكَمِ ٱلۡحَٰكِمِينَ ٨

ترجمه:

‏مگر خداوند فرمانرواترین فرمانروایان (و داورترین داوران) نمی‌باشد؟‏

توضيحات:

‏«أَحْكَمِ الْـحَاكِمِينَ»: فرمانرواترین فرمانروایان. داورترین داوران (نگا: هود / ۴۵). اگر در آیه هفتم، دین به معنی شریعت و آئین باشد، معنی این آیه چنین است: آیا خداوند احکام و فرمان‌هایش از همه حکیمانه‌تر و متقن‌تر نیست‌؟ (نگا: نمونه).