تفسیر نور

فهرست کتاب

سوره بینۀ

سوره بینۀ

سوره بينۀ آيه ۱

‏متن آیه: ‏

﴿لَمۡ يَكُنِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۡ أَهۡلِ ٱلۡكِتَٰبِ وَٱلۡمُشۡرِكِينَ مُنفَكِّينَ حَتَّىٰ تَأۡتِيَهُمُ ٱلۡبَيِّنَةُ١

ترجمه:

‏کافران اهل کتاب، و مشرکان، تا زمانی که حجّت بدی‌شان نرسد (و برابر سنّت الهی با آنان اتمام حجّت نگردد) به حال خود رها نمی‌شوند.‏

توضيحات:

‏«الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ»: مراد همه کسانی است که از پیروان انبیاء بوده ولیکن بر اثر فاصله زیاد زمانی از آئین آسمانی منحرف شده‌اند و به کفر و شرک افتاده‌اند. واژه (مِنْ) برای بیان است. «الْـمُشْرِكِينَ»: مراد همه کسانی است که بت یا آتش و مانند این‌ها را پرستیده‌اند و کتاب الهی هم نداشته‌اند. «مُنفَكِّينَ»: به حال خود رهاشدگان (نگا: المصحف المیسّر). یعنی کسانی که خدا پیغمبری برای ایشان نفرستاده باشد و به‌سوی حق و حقیقت رهنمودشان نکرده باشد. «حَتّي تَأْتِيَهُمُ الْبَيِّنَةُ»: تا زمانی که حجّت بدی‌شان برسد. مگر این که حجّت بدی‌شان برسد. یعنی حتماً خدا پیغمبری را برای آنان می‌فرستد و بدین وسیله با ایشان اتمام حجّت می‌کند (نگا: طه‌ / ۱۳۳ و ۱۳۴). «الْبَيِّنَةُ‌»: حجّت و برهان. در اینجا مراد پیغمبری از پیغمبرانی است که مشعل آئین آسمانی را فرا راه کاروان بشری می‌دارد (نگا: المصحف المیسّر. پرتوی از قرآن).‏

سوره بينۀ آيه ۲

‏متن آیه: ‏

﴿رَسُولٞ مِّنَ ٱللَّهِ يَتۡلُواْ صُحُفٗا مُّطَهَّرَةٗ ٢

ترجمه:

‏(و آن حجّت)، پیغمبری از سوی خدا است که کتاب‌های پاک (الهی) را (بر آنان) می‌خواند (و قوانین و احکام آسمانی را بدی‌شان می‌رساند).‏

توضيحات:

‏«يَتْلُو»: می‌خواند. در رسم‌الخطّ قرآنی، الف زائدی در آخر دارد. «صُحُفاً»: جمع صحیفه. اوراق. کتاب‌ها (نگا: طه‌ / ۱۳۳، عبس‌ / ۱۳). «مُطَهَّرَةً»: پاک از باطل و تحریف.‏

سوره بينۀ آيه ۳

‏متن آیه: ‏

﴿فِيهَا كُتُبٞ قَيِّمَةٞ ٣

ترجمه:

‏در آنها نوشته‌های راست و درست و پرارزش و والائی است.‏

توضيحات:

‏«كُتُبٌ»: جمع کتاب. به معنی مکتوب، نوشته‌ها (نگا: انبیاء / ۱۰۴). «قَيِّمَةٌ»: درست. پرارزش (نگا: توبه‌ / ۳۶، یوسف‌ / ۴۰، کهف‌ / ۲).‏

سوره بينۀ آيه ۴

‏متن آیه: ‏

﴿وَمَا تَفَرَّقَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَتۡهُمُ ٱلۡبَيِّنَةُ ٤

ترجمه:

‏اهل کتاب پراکنده نشده‌اند (و گروه گروه و دسته دسته نگشته‌اند) مگر آن زمانی که پیغمبری به پیش ایشان آمده است (و دستورات خدا را بدی‌شان رسانده است. آن وقت کم‌کم دچار تفرّق و اختلاف شده‌اند و فروع و مذاهبی را در دین خدا پدیدار کرده‌اند).‏

توضيحات:

‏«مَا تَفَرَّقَ...»: (نگا: بقره‌ / ۲۱۳ و ۲۵۳، آل‌عمران‌ / ۱٩، یونس‌ / ٩۳، شوری‌ / ۱۳ - ۱۵). مراد این است که هر وقت پیغمبری از پیغمبران برای رهنمود مردمان آمده است، انقلابی در میان انسان‌ها پدیدار کرده است. خاصیت انقلاب هم جداسازی صف‌های حقگرایان و باطلگرایان، و پدیدآوردن دسته‌ها و گروه‌های مختلف مؤمنان و منافقان و دشمنان هدف انقلاب است. در میان مؤمنان به انقلاب هم به تدریج خط‌ها پدیدار می‌شود که تنها خطی از آنها در راستای آرمان راستین است و بس. انسان عاقل باید سعی کند که دنباله‌رو آن خط بوده و جان و مال را بر سر آن نهد.‏

سوره بينۀ آيه ۵

‏متن آیه: ‏

﴿وَمَآ أُمِرُوٓاْ إِلَّا لِيَعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مُخۡلِصِينَ لَهُ ٱلدِّينَ حُنَفَآءَ وَيُقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَيُؤۡتُواْ ٱلزَّكَوٰةَۚ وَذَٰلِكَ دِينُ ٱلۡقَيِّمَةِ ٥

ترجمه:

‏در حالی که جز این بدی‌شان دستور داده نشده است که مخلصانه و حقگرایانه خدای را بپرستند و تنها شریعت او را آئین (خود) بدانند، و نماز را چنان که باید بخوانند، و زکات را (به تمام و کمال) بپردازند. آئین راستین و ارزشمند این است و بس.‏

توضيحات:

‏«وَمَآ أُمِرُوا إِلاّ لِيَعْبُدُوا اللهَ»: حرف واو، حالیه است. حرف (لِ) به معنی (أَنْ) است، و تقدیر چنین است: «إِلاّ بِأَنْ يَعْبُدُوا اللهَ». «مُـخْلِصِينَ»: مخلصانه (نگا: اعراف‌ / ۲٩، یونس‌ / ۲۲، عنکبوت‌ / ۶۵). «حُنَفَآءَ»: حقگرایانه (نگا: حجّ‌ / ۳۱). «مُخْلِصِينَ... حُنَفَآءَ»: حال اوّل و دوم ضمیر فاعلی (و) هستند. «دِينُ الْقَيِّمَةِ»: آئین راست و درست. دین ارزشمند. اضافه موصوف به صفت است. مانند مسجدالجامع، مسجدالحرام، دارالآخره (نگا: یوسف‌ / ۱۰٩، نحل‌ / ۳۰)، عذاب الحریق (نگا: آل‌عمران‌ / ۱۸۱، انفال‌ / ۵۰). ذکر (ه) برای مبالغه است (نگا: روح‌البیان. روح‌المعانی).‏

سوره بينۀ آيه ۶

‏متن آیه: ‏

﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۡ أَهۡلِ ٱلۡكِتَٰبِ وَٱلۡمُشۡرِكِينَ فِي نَارِ جَهَنَّمَ خَٰلِدِينَ فِيهَآۚ أُوْلَٰٓئِكَ هُمۡ شَرُّ ٱلۡبَرِيَّةِ ٦

ترجمه:

‏مسلّماً کافرانِ اهل کتاب، و مشرکان، جاودانه در میان آتش دوزخ خواهند ماند! آنان بدون شک بدترین انسان‌ها هستند.‏

توضيحات:

‏«الَّذِينَ كَفَرُوا... الْـمُشْرِكِينَ»: مراد کافران اهل کتاب و مشرکان سراسر تاریخ بشریت است. «شَرُّ»: بدترین. «الْبَرِيَّةِ»: انسان‌ها.‏

سوره بينۀ آيه ٧

‏متن آیه: ‏

﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أُوْلَٰٓئِكَ هُمۡ خَيۡرُ ٱلۡبَرِيَّةِ ٧

ترجمه:

‏بی‌گمان کسانی که مؤمنند و کارهای شایسته و بایسته می‌کنند، آنان مسلّماً خوبترین انسان‌ها هستند.‏

توضيحات:

‏«خَيْرُ»: بهترین. خوب‌ترین. مراد ایمانداران پرهیزگار و نیکوکار سراسر تاریخ بشریت است.‏

سوره بينۀ آيه ۸

‏متن آیه: ‏

﴿جَزَآؤُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ جَنَّٰتُ عَدۡنٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدٗاۖ رَّضِيَ ٱللَّهُ عَنۡهُمۡ وَرَضُواْ عَنۡهُۚ ذَٰلِكَ لِمَنۡ خَشِيَ رَبَّهُۥ ٨

ترجمه:

‏پاداش آنان در پیشگاه پروردگارشان باغ‌های بهشتی است که جای ماندگاری است و رودبارها در زیر (کاخ‌ها و درخت‌های) آن روان است. جاودانه برای همیشه در آنجا خواهند ماند. خدا از ایشان راضی و ایشان هم از خدا خوشنودند! این (همه نعمت و خوشی) از آنِ کسی خواهد بود که از پروردگار خویش بهراسد.‏

توضيحات:

‏«عَدْنٍ»: اقامت. ماندن (نگا: توبه‌ / ٧۲، رعد / ۲۳، نحل‌ / ۳۱). «رَضِيَ اللهُ...»: رضایت خدا به خاطر فرمانبرداری و نیکوکاری مؤمنان از خدا، در حقیقت رضایت از اجر و پاداش و انعام و الطاف بی‌حدّ و حصر خدا است که بسی بالاتر از خیال و دورتر از انتظار ایشان است.‏