سورهی احزاب
(الف) ۶۸۷- طبرسی میگوید: از ابی و ابن مسعود و ابن عباس روایت است که میخواندند:
(النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمـُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ ــ وهو أب لهم -)و در مصحف اُبی، چنین آمده است و همان مطلب از ابی جعفر و ابی عبدالله÷روایت شده است.
(ب) ۶۸۸- علی بن ابراهیم گفت: (وهو أب لهم)نازل شده است.
(ج)۶۸۹- شیخ طوسی در آخر باب خُمس از کتاب «تهذيب» از ابی عقده از محمد بن مفضل از وشا از عبدالکریم بن عمرو خثعمی از عبدالله بن ابی یعفور و معلی بن خنیس از ابی الصامت از ابی عبدالله آورده و گفته است که بزرگ ترین گناهان هفت گناه است، مطلب را ادامه میدهد تا این که میگوید: و اما عقوق والدین خداوند در کتاب خود میفرماید: (النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمـُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ ــ وهو أب لهم )اما مردم با بدرفتاری با فرزندانش، پیامبر را که پدر معنوی و دینی آنهاست مورد عقوق و بدرفتاری قرار دادند. (خبر)
(د)۶۹۰- سیاری از جعفر بن محمد از مداینی از ابی عبدالله قرائت «وهو أب لهم»را نقل کرده است.
(ه( ۶۹۱- سعد بن عبدالله قمی در «بصائر» خود میگوید: چنانکه حسن بن سلیمان حُلی شاگرد شهید از وی نقل میکند، از قاسم بن ربیع وراق و محمد بن حسین بن ابی الخطاب از محمد بن سنان از صباح مداینی از مفضل بن عمر روایت شده است که نامهای به ابی عبدالله نوشت، سپس جواب ابی عبدالله آمد که بس طولانی بود و گفته است: خدا میفرماید: (النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْـمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ ــ وهو أب لهم ـ)سپس گفته بود: پس همسران پیامبر را نکاح نکنید.
(و) ۶۹۲- صفار از علی بن ابراهیم بن هاشم از قاسم بن ربیع از محمد بن سنان از مفضل، مانند آن را روایت کرده است.
(ز) ۶۹۳- فرات بن ابراهیم در تفسیر خود از جعفر بن محمد فزاری، به طور معنعن از ابی عبدالله÷آورده است که بزرگترین گناهان کبیره، هفت گناه است: اول، شرک به خدای بزرگ؛ بعد مطلب را ادامه میدهد تا این که میگوید: اما دربارهی عقوق و بدرفتاری با والدین خداوند میفرماید: (النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْـمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ ــ وهو أب لهم-)پس عقوق و بدرفتاری با پیامبر نافرمانی فرزندان اوست.
(ح) ۶۹۴- سعد بن عبدالله قمی در کتاب «ناسخ القرآن» گفته است: امام صادق آیه: (النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْـمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ ــ وهو أب لهم-)را خواند.
(ط) ۶۹۵- علی بن ابراهیم آیهی (۲۵) را چنین خواند: (وَرَدَّ اللهُ الَّذِينَ كَفَرُوا بِغَيْظِهِمْ لَمْ يَنَالُوا خَيْراً وَكَفَى اللهُ الْـمُؤْمِنِينَ الْقِتَالَ - بعلي بن أبي طالب – وَكَانَ اللهُ قَوِيّاً عَزِيزاً).
(ی) ۶۹۶- محمد بن عباس از علی بن عباس از ابی سعید عباد بن یعقوب از فضل بن قاسم بزاز از سفیان ثوری از زید نامی از مره از عبدالله بن مسعود آورده است که کلمات بعلی بن ابی طالب را به آیهی فوق میافزود و چنین میخواند (وَكَفَى اللهُ الـْمُؤْمِنِينَ الْقِتَالَ - بعلي بن أبي طالب – وَكَانَ اللهُ قَوِيّاً عَزِيزاً). این روایت به طرق دیگری در بحث مصحف عبدالله بن مسعود، ذکر شد.
(یا) ۶۹۷- سیاری از جعفر بن محمد از مدائنی از ابی عبدالله÷آورده است که کلمات «بعلي بن أبي طالب» را در آیهی فوق قرائت کرده است.
(یب) ۶۹۸- و از یونس از ابی حمزه از فیض بن مختار روایت کرده است که گفت: از ابی عبدالله÷دربارۀ قرآن سؤال شد؛ وی در جواب گفت: چیزهای عجیبی در قرآن وجود دارد؛ از جمله: (وَكَفَى اللهُ الْـمُؤْمِنِينَ الْقِتَالَ - بعلي بن أبي طالب-).
(یا) ۶۹۷- سیاری از جعفر بن محمد از مدائنی از ابی عبدالله÷آورده است که کلمات علی بن ابی طالب را در آیهی فوق قرائت کرده است.
(یب) ۶۹۸- و از یونس از ابی حمزه از فیض بن مختار روایت کرده است که گفت: از ابی عبدالله÷دربارهی قرآن سؤال شد، وی در جواب گفت: چیزهای عجیبی در قرآن وجود دارد و از جملهی آن عجایب، آیهی فوق (وَكَفَى اللهُ الْـمُؤْمِنِينَ الْقِتَالَ - بعلي بن أبي طالب) است با افزایش کلمات است.
(یج) ۶۹۹- علی بن ابراهیم از حسین بن محمد از معلی بن محمد از احمد بن نضر از محمد بن مروان خبری را روایت کرده و آن را به امامان ارجاع داده است و طبق این خبر، این آیه این چنین قرائت شده است: (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا -لاتؤذوا رسول الله في علي والأئمة –كما آذَوْا مُوسَى فَبَرَّأَهُ الله مِمَّا قَالُوا) در حالی که در قرآن به این شکل است: (إن الذين آمنوا لا تكونوا كالذين آذوا موسي فبرّأه الله مما قالوا).
(ید) ۷۰۰- کلینی از حسین بن محمد، مانند آن را روایت کرده است.
(یه) ۷۰۱- سیاری از برقی از احمد بن نضر از ابن مروان، مانند آن را روایت کرده است.
(یو) ۷۰۲- علی بن ابراهیم از حسین بن محمد از معلی بن محمد از علی بن اسباط از علی بن ابی حمزه از ابی بصیر از ابی عبدالله÷آورده است که این آیه را چنین خواند: (ومن يطع الله ورسوله – في ولاية علي والأئمة من بعده – فقد فاز فوزا عظيماً)این گونه نازل شد.
(یز) ۷۰۳- کلینی از حسین بن محمد، مانند آن را آورده است.
(یح) ۷۰۴- سیاری از ابن اسباط از ابن ابی حمزه، مانند آن را روایت کرده است.
(یط) ۷۰۵- محمد بن عباسی از احمد بن قاسم از احمد بن محمد سیاری از محمد بن علی از ابن اسباط از ابن ابی حمزه از ابی بصیر به نقل از ابی عبدالله÷آیهی فوق را به همان شیوه قرائت کرد.
(ک) ۷۰۶- طبرسی در جوامع خود میگوید: در قرائتهای شاذه (زوجتكها) خوانده شده است و این قرائت اهل بیت است و صادق گفته است: این آیه را جز اینگونه، بر پدرم قرائت نکردم تا این که گفت: علی هم جز اینگونه آن را بر پیامبر قرائت نکرد. میگویم در گذشته گفته شد که سورهی احزاب از سورهی بقره طولانیتر بود و آنان تحریفش نمودند و بعضی از محققان، به اختلال ترتیب در آیهی تطهیر و عدم ربط آن به سابق و لاحق خود تصریح نمودهاند؛ در حالی که سابق و لاحق آیهی تطهیر با هم ارتباط دارند ودر کتب امامیه در این باره وجوهی ذکر شده است. [۲۰۹]
(کا) ۷۰۷- سعد بن عبدالله در کتاب مذکور آورده است که امام صادق خواند: (الشيخ والشيخه فارجموهما البتة فإنهما قد قضيا الشهوة). در حالی که چنین چیزی در قرآن نیست.
(کب) ۷۰۸- صدوق در کتاب «فقیه» گفت: هشام بن سالم از سلیمان بن خالد گفت: به ابی عبدالله÷گفتم: در قرآن رجم هست. گفت: آری. گفتم: چگونه است. گفت: (الشيخ والشيخه فارجموهما البتة فإنهما قد قضيا الشهوة)
[۲۰۹] (آیهی تطهیر) سورۀ احزاب، آیۀ ۳۳.