سورهی جمعه
(الف) ۸۸۲- طبرسی روایت کرده است که عبدالله بن مسعود، ﴿فَٱسۡعَوۡاْ إِلَىٰ ذِكۡرِ ٱللَّهِ﴾[الجمعة: ۹] سورهی جمعه را چنین قرائت کرده است: (فَامضَوْا إِلَى ذِكْرِ الله).
و همین قرائت از علی بن ابی طالب÷و عمر بن الخطاب÷و ابی بن کعب و ابن عباس و ابو جعفر و ابو عبدالله÷روایت شده است.
(ب) ۸۸۳- سیاری از صفوان و او از زید و او از سماعه و او از ابو بصیر و او از ابو عبدالله÷گفته اند: این سخن در سورۀ جمعه (فَامضَوْا إِلَى ذِكْرِ الله)میباشد.
(ج) ۸۸۴- مفید در کتاب «الاختصاص» آورده؛ همچنانکه در کتابهای «بحار» و «تفسير البرهان» نیز، موجود است، از جابر جعفی روایت کرده که گفته است: من شبی از شبها نزد ابو جعفر÷بودم و این را برایش خواندم که میفرماید:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا نُودِيَ لِلصَّلَوٰةِ مِن يَوۡمِ ٱلۡجُمُعَةِ فَٱسۡعَوۡاْ إِلَىٰ ذِكۡرِ ٱللَّهِ وَذَرُواْ ٱلۡبَيۡعَۚ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ٩﴾[الجمعة: ۹]
میگوید: ابو جعفر گفت: ای جابر، چگونه آن را خواندی؟! گفتم: این طوری (يا أيها الذين ...) تا آخر. گفت: جابر، نه این قرائت تحریف است. میگوید: گفتم: چگونه آن را بخوانم؟ خداوند مرا فدایت کند! میگوید: گفت:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا نُودِيَ لِلصَّلَوٰةِ مِن يَوۡمِ ٱلۡجُمُعَةِ– فَاْمضَوْا- إِلَىٰ ذِكۡرِ ٱللَّهِ﴾
این چنین نازل شده است، تا اینکه گفت: «وابتغوا فضل الله»رسید. جابر گفت: (وابتغوا من فضل الله).گفت: این تحریف است؛ این چنین نازل گشته است: (وابتغوا فضل الله)تا این که گفت: (انصرفوا إليها). میگوید: گفتم: (انفضّوا إليها)گفت: این تحریف است و این چنین نازل گشته است. تا این که به (خير من اللهو والتجارة الذين اتقوا)رسید. میگوید: گفتم: (الذين اتقوا)در آن نیست؟ او نیز، گفت: این چنین نازل شده است.
(د) ۸۸۵- طبرسی از ابی عبدالله÷روایت کرده که او، آیهی (انصرفوا إليها)را خوانده است.
(ه) ۸۸۶- علی بن ابراهیم از احمد بن ادریس و او از احمد بن محمد و او از علی بن حکم و او از ابو یعقوب و او از ابو یعفور و او از ابو عبدالله÷روایت کرده که گفته است: آیهی یازده از سورهی جمعه، این چنین نازل گشته است: ﴿وَإِذَا رَأَوۡاْ تِجَٰرَةً أَوۡ لَهۡوًا –انصرفوا- إِلَيۡهَا وَتَرَكُوكَ قَآئِمٗاۚ قُلۡ مَا عِندَ ٱللَّهِ خَيۡرٞ مِّنَ ٱللَّهۡوِ وَمِنَ ٱلتِّجَٰرَةِۚ وَٱللَّهُ خَيۡرُ ٱلرَّٰزِقِينَ﴾.
(و) ۸۸۷- سیاری از محمد بن خالد و او از حماد و او از حریز و او از فضیل و او از ابو عبدالله÷روایت کرده که این آیه را چنین روایت کرده است: ﴿وَإِذَا رَأَوۡاْ تِجَٰرَةً أَوۡ لَهۡوًا –انصرفوا- إِلَيۡهَا﴾
(ز) ۸۸۸- و از ابن ابی عمیر و او از ابو ایوب حراز و او از ابو یعقوب و او از ابو عبدالله÷، «انصرفوا»را روایت کرده اند؛ و این فرمودۀ خداوند را چنین قرائت کردهاند: (خير من اللهو ومن التجارة للذين اتقوا).
(ح) ۸۸۹- و از ابن سیف و او از برادرش و او از پدرش و او از زید شحام و او از ابو عبدالله÷روایت کرده که چنین قرائت کرده است: (انصرفوا إليها وذروا البيع والتجارة هما وابتغوا فضل الله).
(ط) ۸۹۰- و از سهل بن زیاد و او از کسی که از رضا÷خبر میدهد، روایت کرده که: آیه را «بين يديه و ابتغوا فضل الله»قرائت کرده است.
(ی) ۸۹۱- صدوق در کتاب «العيون» از تمیم بن عبدالله بن تمیم قرشی و او از پدرش و او از احمد بن علی انصاری و او از رجاء بن ابی ضحاک، در حدیثی طولانی از رضا÷روایت کرده که او، این آیه را چنین قرائت نموده است: (خير من اللهو ومن التجارة للذين اتقوا).
(یا) ۸۹۲- سعد بن عبدالله قمی در کتاب «ناسخ القرآن» روایت کرده است که صادق÷آیهی نه از سورهی جمعه را این چنین قرائت نمود: (إذا نودي للصلاة من يوم الجمعة فامضوا الى ذكر الله).
(یب) ۸۹۳- و باز در آن کتاب آمده است که آیهی یازده را چنین خواند: (مَا عِندَ الله خَيْرٌ مِّنَ اللَّهْوِ وَمِنَ التِّجَارَة – للذين اتقوا - وَاللهُ خَيْرُ الرَّازِقِينَ).