توحید عبادت

فهرست کتاب

۳. ردّ شریعت سنگلجی بر عقیدۀ «رجعت»

۳. ردّ شریعت سنگلجی بر عقیدۀ «رجعت»

رجعت یکى از اصول اعتقادى شیعه است. بر اساس این اعتقاد، پیش از برپایىِ قیامت، گروهى از مؤمنانِ پاک‌سرشت و کافران زشت‌طینت پس از مرگ زنده شده و بار دیگر به دنیا برمی‌گردند تا سرانجامِ اعمال نیک و بد خود را دریابند و حاکمیت نهایىِ دولت حق را مشاهده کنند.

شریعت سنگلجی «رجعت» را جزو عقاید غالیان شیعه می‌شمارد، و این عقیده را در درس‌ها و سخنرانی‌هایش با دلایل روشن و متین رد می‌کرد، همانطوریکه شاگردش- شیخ عبد الوهاب فرید تنکابنی- در مقدمۀ کتابش «اسلام و رجعت» به این امر اشاره کرده و می‌نویسد:

«گرچه مصلح معظم و دانشمند محترم آقای شریعت سنگلجی، که از سال‌های متمادی با یک ایمان کامل و عزم راسخ تشریح حقایق اسلام و ازالۀ خرافات و اوهام را وجهۀ همت خود قرار داده‌اند چندی پیش در (دار التبلیغ) خود این موضوع (رجعت) را با بیاناتی بس شیرین و دلچسب ملغی کرده و اساس آن را از هم پاشیده‌اند، ولی چون دیدم مطلب روشن نگردیده و کاملا سوء تفاهم شده‌است و حتی نسبت به جمعی بر خلاف انتظار تأثیر سوئی بخشیده بیش از پیش این عقیده در آنان راسخ گردیده‌ است، و از طرفی هم برخی از مردمان بوالهوس و ابن الوقت- از جهاتی که همه می‌دانیم- این امر را که از دیر زمانی در میان یک سلسله کتاب‌های غبار آلوده مستور بوده برملا ساخته‌اند و در بین تودۀ عوام وی را از مبانی متقنۀ اسلام و مقومات فرقۀ امامیه معرفی کرده‌اند؛ خلاصه چون دیدم این لباس را با صورتی بس ننگین‌تر به تن اسلام پوشانده‌اند، علاوه بر اینکه برادران عزیز مصری و دیگر ممالک اسلامی ما و آنانی که فرقۀ امامیه را به مناسبت این مقاله و دیگر مقالات (غلاۀ) مورد حملات خود قرار داده‌اند، بدانند که امامیه از این گونه مقالات مبری و منزّهند، لذا نگارنده این موضوع را بیش از همه مورد دقت قرار داده و مدتی در اطرافش مطالعۀ عمیق نموده و در نتیجه این مجموعه را، آن اندازه‌ای که فکر ضعیفم اجازه می‌داد، تنظیم کرده و در دسترس مطالعۀ برادران دینی خویش می‌گذارم» [۲۵].

[۲۵] عبد الوهاب فرید تنکابنی، اسلام و رجعت، ص ۷ - ۸ . سید مقداد نبوی رضوی - (به نقل از سید عبد الحجت البلاغی در ص ۲۵۹ از کتابش «تذکره عرفاء») می‌نویسد که تاریخ نوشتن این مقدمه ۱۳۵۵ ق است؛ اما تاریخ چاپ کتاب اسلام و رجعت: ۱۳۵۸ ق (۱۳۱۸ ش) می‌باشد.