مختصری در فقه امام شافعی رحمه الله

فهرست کتاب

مکروهات نماز

مکروهات نماز

س: مکروهات نماز کدامند؟

ج: مکروهات نماز آن است که هرگاه در نماز انجام شود، ثواب و پاداش نماز کم می‌شود، مانند: روی کردن به این طرف و آن طرف بدون نیاز، خمیازه کشیدن، کشیدن دست‌ها در صورتی‌که آن حرکات متوالی و پشت سر هم ایجاد نشود، داخل نشود، داخل شدن به نماز با حالت تنبلی و سستی، بی‌حواسی و عدم حضور قلب، نوک زدن کلاغ؛ به این صورت که در سجود، تسبیح را تمام نکند و بلا فاصله از سجود بلند شد، عدم خشوع اعضای بدن و عجله کردن در خواندن آیات قرآنی بدون اندیشیدن و تدبر در آن.

س: افعال و اقوال نماز را به طور خلاصه بیان کنید؟

ج: خلاصۀ آنچه در مورد نماز ذکر کردیم، شامل ازکان، ابعاض، هیئات و آداب نماز می‌باشد.

س: آی نماز جایگاه و یژه‌ای در دین دارد؟

ج: بله، پیامبرصمی‌فرماید: «نماز ستون دین است، مسلمان را از کافر جدا می‌سازد و هرکس از روی عمد آن را ترک نماید، کافر می‌شود».

س: دلیل واجب بودن نماز چیست؟

ج: ۱- فرمودۀ خداوند متعال: ﴿أَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ«نماز را به پای دارید»!

﴿إِنَّ ٱلصَّلَوٰةَ كَانَتۡ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ كِتَٰبٗا مَّوۡقُوتٗا«همانا نماز بر مؤمنان فرضی است که دارای اوقات و یژه‌ای می‌باشد».

۲- فرمودۀ پیامبرص«بَینَ المَرءِ وَ الکُفرِ تَرکُ الصَّلاةِ مَن تَرَکَها فَقَد کَفَرَ»«حایل بین انسان و کفر، ترک نماز است، هرکس نماز را ترک نماید، کافر می‌شود».

س: فایدۀ نماز و فضیلت آن چیست؟

ج: فایدۀ نماز، باز داشتن از کارهای ناروا و ناپسند است هنچنان که خداوند متعال می‌فرماید: ﴿إِنَّ ٱلصَّلَوٰةَ تَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَآءِ وَٱلۡمُنكَرِ[العنکبوت: ۴۵]

«همانا نماز انسان را از کارهای ناروا و ناپسند باز می‌دارد»

این زمانی است که نماز آن‌چنانکه خداوند دستور داده با تمام مقدمات، شرایط، ارکان، ابعاض، سنت‌ها و آدابش خوانده می‌شود. از دیگر فایده‌های نماز، پاک کردن و تمییز نگه داشتن ظاهر و باطن انسان می‌باشد. همچنانکه پیامبرصمی‌فرماید: «اَرَأیتُم لَو أنَّ نَهراً بِبَابِ اَحَدِکُم یَغتَسِلُ مِنهُ کُلَّ یَومٍ خَمسَ مَرَّاتٍ أیَبقی من دُرَنِهِ شَیءٌ؟ قَالوا لا، قالَ فَذلِکَ مَثَلُ الصَّلاتِ الخَمسِ یَمحُو اللهُ بِهِنَّ الخَطایا»«خبر دهید که هرگاه در کنار دروازۀ یکی از شما جویی باشد و وی روزانه پنج باز در آن غسل کند، آیا از چرک‌هایش چیزی می‌ماند؟ صحابه گفتند: خیر، از چرکهایش چیزی نمی‌ماند».

پیامبرصفرمود: «پس این مثل نمازهای پنجگانه‌ است که خداوند به وسیلۀ آن گناهان را محو می‌نماید».

فضیلت نماز: زندگی سعاد تمند در دنیا و آخرت می‌باشد. پیامبر صمی‌فرماید:

«من حافَظَ عَلَیهِنَّ عاشَ بِخَیرٌ ماتَ بِخَیرٍ»

«هرکس بر نمازها محافظت نماید و هریک را در وقت خودش بخواند، با خیر و خوشبختی زندگی می‌کند و با خیر و خوشبختی می‌میرد».

س: عقوبت و مجازات ترک نماز چیست؟

ج: کفر و محروم بودن از رحمت خداوند می‌باشد. پیامبرصمی‌فرماید: «بَینَ المَرءِ و الکُفرِ تَرکُ الصَّلاةِ مَن تَرَکَها فَقَد کَفَرَ»

«فاصله و حائل بین انسان و کفر، ترک نماز است، کسی‌که آن را ترک نماید، کافر شده است».

و در جای دیگری می‌فرماید: «ثَلاثَةٌ ابتُنِیَ الإسلامُ، مَن تَرَکَ وَاحِدَةٌ مِنهُنَّ فَهُوَ بِها کافِرٌ حَلالُ الدَّمِ: الصَّلاةُ و الزَّکاةُ و صِیامُ رَمضانَ»

«دین اسلام بر سه چیز بناشده است، هرکس یکی از آن‌ها را ترک نماید، به سبب آن کافر می‌شود و خونش حلال می‌گردد: نماز، زکات و روزۀ رمضان».