زکات مال التجارۀ
س: شرایط زکات مال التجاره چیست؟
ج: ۱- رسیدن به حد نصاب در آخر سال ۲- گذشتن یک سال تمام از موقعی که مالک مالی شده است که به قصد تجارت و سود به ملکیت او در آمده است؛ یعنی، اگر زکات دهنده مالک مال‌التجاره‌ای باشد، ابتدای حول در مال التجاره از اول سالی است که آن مال به قصد تجارت و سود به ملکیت او در آمده است.
شرایطی که مربوط به شخص زکات دهنده می‌باشد، عبارتند از: اسلام، حریت، مالکیت تمام نصاب و گذشتن یک سال تمام از موقعی که مالک مال‌التجاره شده است و نصاب در آخر سال موجود باشد؛ پس در زکات مال التجاره آخر سال در نظر گرفته می‌شود؛ به عبارتی دیگر معیار و اعتبار در زکات مال‌التجاره آخر است؛ به این معنی که اگر در آخر سال نصاب موجود باشد، زکات در آن واجب می‌گردد اگر چه در آغاز سال یا وسط سال نصاب موجود نباشد.
س: ابتدای سال مال التجاره از چه زمانی حساب می‌شود؟
ج: اگر زکات دهنده مالک مال‌التجاره‌ای باشد، ابتدای حول در مال‌التجاره از اول سالی است که آن مال به قصد تجارت و سود به ملکیت او در آمده است. پس هرگاه شخصی در اول ماه محرم دویست درهم داشته باشد و با آن مالی را به قصد تجارت خریده باشد، ابتدای سال مال‌التجاره، اول ماه محرم می‌باشد اگر چه خرید و فروش چند ماهی از اول ماه محرم به تأخیر بیفتد.
اگر کسی به سبب معاوضه مالک مال‌التجاره‌ای باشد؛ مثل اینکه پنج درهم داشته باشد و با آن کالایی را به قصد تجارت و سود بخرد، اول سال مال‌التجاره از زمان خرید آن کالا می‌باشد هر معاوضه و رد و بدلی که به قصد تجارت وسود انجام شود، زکات در آن واجب می‌گردد، حتی اگر زنی ازدواج نماید و با حاصل شدن مهریه‌اش قصد تجارت در آن مهریه داشته باشد، زکات در آن مهریه واجب می‌گردد، در این صورت از زمانی که آن زن مالک مهریه شده باشد، حول مال‌التجاره در آن آغاز می‌شود، اگرچه مهریه‌اش کمتر از حد نصاب باشد؛ زیرا اعتبار و معیار برای وجود نصاب در مال‌التجاره، آخر سال می‌باشد.
س: زکات مال‌التجاره در چه مالی واجب است؟
ج: هر مالی‌که به سبب رد و بدل و به قصد تجارت و سود ب ملکیت انسان در آیند، زکات در آن واجب است اعم از اینکه آن مال، زمین، فرش، حبوبات، اثاثیۀ منزل، حیوان، برده، ساختمان و یا امثال آن‌ها باشد.
س: حد نصاب مال‌التجارۀ چقدر است؟
ج: همان حد نصاب طلا و نقره است؛ به اینکه مال‌التجاره در آخر سال دویست درهم نقره یا بیست مثقال طلا باشد و کمتر از آن نباشد.
قبلا ذکر کردیم که معیار حالا برای نصاب طلا، هفتاد گرم است. مال‌التجاره در آخر سال با آن، قیمت گذاری می‌شود، اگر قیمت مال‌التجاره در آخر سال کمتر از قیمت هفتاد گرم طلا باشد، زکات در آن واجب نیست.