زکات طلا و نقره و آنچه جانشین آن دو است مانند پول
س: شرایط واجب بودن زکات نقد چیست؟
ج: ۱- حریت و آزادگی مالک ۲- مالکیت تمام ۳- رسیدن به حد نصاب ۴- گذشتن یک سال تمام ر حد نصاب.
منظور از مالکیت تمام این است که مثلا آن مال، متعلق به مکاتب نباشد؛ زیرا مکاتب در مال و قسط‌هایی که بر گردن دارد، برده می‌باشد و در نتیجه زکات بر او واجب نیست و یا آن مال مربوط به امام مسجد نباشد در حالی‌که آن امام نامعین است.
حد نصاب طلا، بیست مثقال به بالا و حد نصاب نقره، دویست درهم یا صد و چهل مثقال می‌باشد. شرایط دیگری وجود دارد که مربوط به شخص زکات دهنده می‌باشد، این شرایط عبارتند از:
۱- زکات دهنده مسلمان باشد؛ زیرا زکات برای تطهیر و پاک کردن است و انسان کافر چنین اهلیتی ندارد.
۲- زکات دهنده آزاد باشد؛ زیرا انسان برده مالک هیچ چیزی نیست.
۳- زکات دهنده در تمام طول سال اهلیت وجود را داشته باشد؛ یعنی، دارای آن دو شرط مذکور باشد.
س: مقدار زکات طلا چقدر است؟
ج: یک چهلم ۱/۴۰ یا دو و نیم درصد (۵/۲/) می‌باشد.
پس اگر کسی بیست مثقال طلا داشته باشد و یک سال تمام بر آن بگذرد، نیم مثقال را باید به عنوان زکات بپردازد.
کمتر از بیست مثقال طلا زکات ندارد و هرگاه طلا از بیست مثقال بیشتر باشد، به نسبت آن ۱/۴۰ یا ۵/۲/ زکات داده می‌شود.
س: آیا به زیور آلات طلا که زنان خود را به آن تزیی می‌کنند، زکات تعلق می‌گیرد؟
ج: خیر، زکات در زیور آلات مباح نیست و آن زیور آلاتی است که زنان خود را به آن تزیین می‌کنند و به حد اسراف و زیاده‌روی نرسیده است. اما اگر مردان از زیور آلات طلا استفاده نمایند، یا زنان از آن استفاده کنند، ولی به حد اسراف ب سانند مانند خلخالی که وزنش بیست مثقال است، در این صورت زکات در آن واجب می‌گردد.
زیور آلاتی که شکسته شوند و مردان آن را اصلاح کنند تا زنان آن را بپوشند، زکات در آن وجود ندارد.
س: مقدار زکات نقره چقدر است؟
ج: یک چهلم ۱/۴۰ یا دو و نیم درصد (۵/۲٪) می‌باشد.
پس اگر کسی بیست مثقال طلا داشته باشد و یک سال تمام بر آن بگذرد، نیم مثقال را باید به عنوان زکات بپردازد.
کمتر از بیست مثقال طلا زکات ندارد و هرگاه طلا از بیست مثقال بیشتر باشد، به نسبت آن ۱/۴ یا ۵/۲٪ زکات داده می‌شود.
س: آیا به زیور آلات طلا که زنان خود را به آن تزیین می‌کنند، زکات تعلق می‌گیرد؟
ج: خیر، زکات در زیور آلات مباح نیست و آن زیور آلاتی است که زنان خود را به آن تزیین می‌کنند و به حد اسراف و زیاده‌روی نرسیده است. اما اگر مردان از زیور آلات طلا استفاده نمایند، یا زنان از آن استفاده کنند، ولی به حد اسراف بر سانند مانند خلخالی که وزنش بیست مثقال است، در این صورت زکات در آن واجب می‌گردد.
زیور آلاتی که شکسته شوند و مردان آن را اصلاح کنند تا زنان آن را بپوشند، زکات در آن وجود ندارد.
س: مقدار زکات نقره چقدر است؟
ج: یک چهلم ( ۱/۴۰ ) یا دو و نیم درصد (۵/۲٪) می‌باشد.
پس اگر کسی مالک دو یست درهم نقره باشد و یک سال تمام بر آن بگذرد، باید پنج درهم را به عنوان زکات بپردازد.
کمتر از دویست درهم نقره زکات ندارد و هرگاه نقره از دویست درهم بیشتر باشد، به نسبت آن ۱/۴۰ یا ۵/۲٪ زکات داده می‌شود.
زکات در زیور آلات مباح از جنس نقره واجب نیست؛ مانند زیور آلاتی که زنان آن را می‌پوشند یا مردان در آلات و وسایل جنگی از آن استفاده نمایند.
س: مقدار زکات پول چقدر است؟
ج: یک چهلم ( ۱/۴۰ ) یا دو ونیم درصد (۵/۲٪) می‌باشد.
زکات پول به حساب چیزی است که پول جانشین آن است؛ مثلا: در پول ریال ایرانی، از آن جایی‌که قبلا صد و چهل ریال نقره که همان حد نصاب نقره است، بود، پول ریال ایرانی نیز به حساب نقره بود؛ زیرا در ۱۴۷ مثقال نقره، زکات واجب می‌گردد، همچنین در ۱۴۷ ریال ایرانی واجب بود. حالا پول جانشین طلاست؛ یعنی، در بیست مثقال طلاکه هفتاد گرم است (زیرا هر مثقال ۵/۳ سه گرام و نیم می‌باشد) زکات واجب می‌گردد، پس اگر ارزش پول به این مقدار برسد و یک سال تمام بر آن بگذرد، زکات آن واجب می‌گردد؛ به عبارتی دیگر اگر ارزش پول هفتاد گرم طلا باشد، زکات در آن واجب می‌گردد و مقدار پولی که ارزش آن از هفتاد گرام طلا بیشتر باشد، به همان نسبت ۱/۴۰ آن به عنوان زکات داده می‌شود.