زمان آدای زکات
س: چه زمانی در انواع پنجگانۀ مذکور (حیوانات، نقدین، حبوبات، میوه‌ها و مال‌التجاره) زکات واجب می‌گردد؟
ج: ۱- حیوانات: وقت واجب بودن زکات در حیوانات زمانی است که شرایط آن تحقق یابد؛ به اینکه به حد نصاب‌برسند، اغلب اوقات سال در علفزار مباح بچرند، یک سال تمام بر حد نصاب آن بگذرد ، مالکش مسلمان و آزاده باشد، مستحقانش در محل و منطقۀ زکات دهنده موجود باشند و امکان خارج کردن آن باشد، در این صورت خارج کردن مقدار زکات آن واجب است. پس اگر زکات دهنده بدون عذر آن را خارج نکند، ضامن مقدار زکات است؛ یعنی، در صورت تلف شدن باید خسارت آن را به مستحقان بپردازد.
۲- نقد: وقت واجب بودن زکات در طلا و نقره زمانی است که شرایط آن تحقق یابد؛ به اینکه به حد نصاب برسد، یک سال تمام بر حد نصاب آن بگذرد، مالکش مسلمان و آزاده باشد، مستحقانش در محل و منطقۀ زکات دهنده حاضر باشند و امکان خارج کردن آن باشد، در این صورت خارج کردن مقدار زکات آن واجب است و اگر زکات دهنده، بدون عذر خارج کردن آن را به تأخیر بیندازد و طلا و نقره از بین بروند، ضامن مقدار زکات آن است.
۳- حبوبات: وقت واجب بودن زکات در دانه‌ها زمانی است که شرایط آن تحقق یابد؛ به اینکه دانه‌ها سخت و قوی ورسیده باشند، به حد نصاب برسند، مالکش مسلمان و آزاده باشد، مستحقانش در محل و منطقۀ زکات دهنده حاضر باشند و امکان خارج کردن آن باشد، در این‌صورت خارج کردن مقدار زکات آن واجب است. پس اگر زکات دهنده بدون هیچ عذری خارج کردن آن رابه تأخیر بیندازد تا اینکه از بین برود، ضامن مقدار زکات آن است. زمانی که دانه‌ها سخت و قوی و رسیده شوند، زکات زه آن تعلق می‌گیرد و بعد از پاک کردن از کاه و امثال آن، خارج کردن آن واجب است.
۴- میوه‌ها: وقت واجب بودن زکات در میوه‌ها زمانی است که شرایط آن تحقق یابد؛ به اینکه به حد نصاب برسد، و رسیدن میوه ظاهر شود. رسیدن میوه با رنگین شدن در میوه‌هایی‌که رنگین می‌شوند و با نشانه‌های رسیدن و شیرینی در میوه‌هایی‌که رنگین نمی‌شوند، ظهور پیدا می‌کند. هرگاه رسیدن میوه ظاهر شود و حد نصاب آن در ملک شخص باشد و مستحقان در محل و منطقۀ زکات دهنده حاضر باشند و امکان خارج کردن آن باشد، دادن مقدار زکات آن واجب می‌گردد. پس اگر بدون هیچ عذری خارج کردن آن را به تأخیر بیندازد تا اینکه از بین رود، ضامن مقدار زکات آن است.