مختصری در فقه امام شافعی رحمه الله

فهرست کتاب

نماز استسقاء (نماز طلب باران)

نماز استسقاء (نماز طلب باران)

س: نماز استسقاء چیست؟

ج: نماز استسقاء همانند نماز عید دو رکعت است و بعد از آن، دو خطبه همانند خطبۀ عید خوانده می‌شود، با این تفاوت که به جای «تکبیرات»، «استغفار» گفته می‌شود. هرگاه زمین خشک و بی‌گیاه شود و مردم به آب احتیاج داشته باشند، نماز استسقاء خوانده می‌شود.

سنت استسقاء نیز به و سیلۀ دعا بعد از سایر نمازها تحقق پیدا می‌کند. هرگاه هشکسالی برای بعضی از مسلمانان پیش آید، دعای طلب باران برایشان سنت است.

س: دلیل مشروعیت نماز استسقاء چیست؟

ج: دلیل آن، عمل پیامبرصاست که در احادیث صحیح ثابت شده است: «پیامبرصدر روز جمعه، خطبه می‌خواند که ناگهان یک مرد اعرابی و بادیه نشین شکایت خشکالی و هلاک مردم براثر کمبود آب را به پیش ایشان آورد و از او خواست که از خداوند بخواهد تا باران را برایشان نازل نماید. پس پیامبرصبرایشان از خداوند دعای طلب باران کرد، آنگاه بی درنگ باران بر آن‌ها نازل شد و تا هفته‌ای ادامه داشت. سپس آن مرد دوباره نزد پیامبرصآمد و این بار شکایت فراوانی باران و ضرر دیدن از آن را اظهار کرد. پیامبرصاز کم حوصلگی بشر لبخندی زد و از خدا درخواست توقف باران نمود، خداوند نیز درخواستش را اجابت کرد.

پیامبرصدر زمان دیگری نماز استسقاء را خواند همچنانکه در حدیث صحیح آمده است.

س: حکمت نماز استسقاء چیست؟

ج: حکمت آن، روی آوردن به خدا با اخلاص و گریه و زاری است تا اینکه اعتقاد به قدرت خداوند و یاری او هنگام شدت و سختی در قلوب مسلمانان جای گیرد، در نتیجه در موقع هرگونه شدت و سختی فقط رو به خدا نمایند و به او تو کل و اعتماد کنند.

س: آداب و سنت‌های نماز استسقاء کدام است؟

ج: همان آداب و سنت‌های ذکر شده در نماز عید است؛ از قبیل: صدقه دادن به فقرا و نیازمندان، اصلاح دل‌ها، آشتی نمودن با همدیگر، پس دادن حقوق به صاحبانش، تعاون و همکاری بر کار خیر و کمک و یاری نیازمندان. علاوه بر این‌ها، در نماز استسقاء، روزه گرفتن سه روز و خارج شدن در روز چهارم در حال روزه برای نماز، دعا و طلب کردن بخشش زیاد، متوسل شدن هر کس به اعمال صالحش، زیر و روکردن لباس به فال اصلاح حال در ابتدای خطبۀ دوم و متوسل شدن خطیب به انسان‌های صالحی که در آنجا حضور داردند، مستحب است.

س: وقت نماز استسقاء چه زمانی است؟

ج: وقت ادای آن، موقع نیاز به آب می‌باشد. و در روز و وقت نماز عید؛ یعنی، بعد از بلند شدن آفتاب و قبل از زوال ادا می‌شود.

س: مکان ادای نماز استسقاء کجاست؟

ج: بهتر آن است که در صحرا خوانده شود؛ زیرا مستحب است که مردم باکودکان و سالخور دگان خارج شوند و حیوانات و چارپایان را با خود به صحرا ببرند تا خداوند به آنان رحم نماید و باران را بر آن‌ها نازل کند و مردم نیز پند و عبرت بگیرند.

س: نماز استسقاء چگونه ادا می‌شود؟

ج: نماز استسقاء دو رکعت است که با جماعت و به صورت جهری ادا می‌شود. بعد از آن، دو خطبه خوانده می‌شود جهت دعوت مردم برای اصلاح درون‌ها و پاک کردن دل‌ها، نیکو کردن اعمال، خلاص برای خدا و تعاون و یاری نمودن همدیگز بر انجام دادن کارهای خیر و دوری از کارهای بد.