فوائد سبب نزول
فهم سبب نزول فوائد مهمی در بر دارد که از آن جمله موارد زیر است:
۱- بیان حکمت حکمی که آیه آن را شامل می‌گردد.
۲- تصحیح فهم نادرستی که ممکن است به سبب عدم اطلاع از سبب نزول برای شخص حاصل شود. به عنوان مثال: (عروه بن زبیر) به خاله‌اش حضرت عائشهل عرض کرد به نظر من آیه‌ی:
﴿۞إِنَّ ٱلصَّفَا وَٱلۡمَرۡوَةَ مِن شَعَآئِرِ ٱللَّهِۖ فَمَنۡ حَجَّ ٱلۡبَيۡتَ أَوِ ٱعۡتَمَرَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡهِ أَن يَطَّوَّفَ بِهِمَاۚ وَمَن تَطَوَّعَ خَيۡرٗا فَإِنَّ ٱللَّهَ شَاكِرٌ عَلِيمٌ١٥٨﴾[البقرة: ۱۵۸].
«بىگمان «صفا» و «مروه» از شعائر خدا هستند. پس هر کس که حجّ خانه [خدا] بگزارد یا عمره به جاى آورد، گناهى بر او نیست که در میان آن دو، طواف (سعى) کند و اگر کسى [افزون بر واجبات] نیکى کند، [بداند که] خدا قدردان داناست.»
دلالت می‌کند که اگر کسی در حج خود بین صفا و مروه سعی نکند اشکالی ندارد. حضرت عائشهلدر جواب فرمود: خیر آنطور نیست زیرا اگر قصد آیه چنین بود می‌فرموئد: «فلاجناح علیه أن لا یطوف بهما»و این آیه در مورد انصار نازل شده است که در جاهلیت دو بت داشتند یکی بر صفا و دیگری بر مروه، و آنان پس از اسلام بیم آن را داشته‌اند که سعی بین صفا و مروه ادامه‌ی همان اعمال دوران جاهلیت بشمار آید. [۷]
۳- سبب نزول ثابت می‌کند موردیکه بخاطر آن آیه نازل شده است حتما مقصود حکم آن آیه بوده است و این، امر مجتهد را از اشتباه باز می‌دارد زیرا در صورت عدم اطلاع، ممکن است هنگامی که می‌خواهد لفظ عام آیه را بواسطه دلیل دیگری تخصیص دهد؛ مورد سبب نزول را نیز بدان دلیل از زیر آیه خارج سازد و این نتیجه صددرصد غلط خواهد بود.
۴- استفاده از آشنایی با سبب نزول در تربیت و تعلیم.
[۷] بخاری حدیث: ۴۱۳۵ تفسیر و مسلم.