علوم قرآن

فهرست کتاب

تحسین رسم‌الخط عثمانی

تحسین رسم‌الخط عثمانی

مصاحفی که در عهد حضرت عثمانسنوشته و به اطراف فرستاده شد از نقطه‌گذاری و شکل و ضبط خالی بود زیرا آنان تا این اندازه نیز راضی نبودند چیزی به قرآن بیافزایند و احتیاجی نیز بدان نبود زیرا هنوز تغییراتی در زبان مردم بوجود نیامده بود اما توسعه‌ی اسلام و اختلاط عرب و عجم با یکدیگر و ضعیف‌‌شدن زبان فصیح در بین عموم مردم، اولیاء امور را بر آن داشت تا برای حفظ قرآن از لحن و تحریف چاره‌جویی کنند.

می‌گویند: اولین کسی که به این کار همت گماشت «ابوالاسود دؤلی» بود که به دستور حضرت علی بن ابی طالبسبه این کار اقدام کرد.

می‌گویند: روزی ابوالاسود از مردی شنید که عبارت قرآنی

﴿أَنَّ ٱللَّهَ بَرِيٓءٞ مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ وَرَسُولُهُۥۚ[التوبة: ۳].

«که خداوند و رسول او از مشرکان بیزارند»

را به کسر لام «رسول» می‌خواند، این امر او را به وحشت انداخت و به چاره‌جویی افتاد. لذا برای فتحه نقطه‌ای بر روی حرف و برای کسره نقطه‌ای زیر آن و برای ضمه نقطه‌ای در لای آن و برای سکون دو نقطه بالای حرف قرار داد، و همین‌طور رسم ‌الخط قرآن دور تحسین خود را طی کرد تا اینکه «خلیل ‌ابن احمد فراهیدی»/شکلهای متداول امروزی را بوجود آورد. او برای دلالت بر فتحه الف خوابیده روی حرف و برای کسره سریائ و برای ضمه و او کوچکی و برای سکون قطعه‌ای از سر حاء قرار داد.

و چنانکه می‌بینیم تا امروزه به حال خود باقی مانده است، و از جمله تحسیناتی که در رسم‌الخط قرآن بکار رفته انتقال آن از نوع خط کوفی به خط نسخ است.

و خطاطان مسلمان نهایت کوشش خود را در زیباسازی خط قرآن بکار می‌گیرند، و امروزه قرآن با بالاترین درجه‌ی زیبایی خط نوشته می‌شود، و الله الموفق.