ج- لفظ کاد
اهل لغت در مورد «کاد» نیز اختلاف دارند ولی آنچه که گفتهاند در این خلاصه میشود که غالباً «کاد» اگر منفی باشد ما بعدش مثبت است و اگر مثبت باشد ما بعدش منفی است زیرا از افعال مقاربه است و طبیعتاً چنین معنایی را خواهد ساخت.
مثال:
﴿وَمَا كَادُواْ يَفۡعَلُونَ٧١﴾[البقرة: ۷۱].
یعنی انجام دادن و لکن چون دلشان نمیخواست نزدیک بود انجام ندهند.
و مثل:
﴿وَلَوۡلَآ أَن ثَبَّتۡنَٰكَ لَقَدۡ كِدتَّ تَرۡكَنُ إِلَيۡهِمۡ شَيۡٔٗا قَلِيلًا٧٤﴾[الإسراء: ۷۴].
«و اگر تو را استوار نمىداشتیم، به راستى نزدیک بود اندک میزانى به آنان گرایش یابى.»
یعنی نزدیک شد میل کنی، میل نکردی.