نام و نسب: [۶۶]
محمد بن اسماعیل بن ابراهیم بن مغیره بن بردزبه [۶۷]جعفی بخاری یکی از رجال برجستۀ بزرگ اخبار و احادیث بوده است، به حدی که او را در این قسمت امیرالمؤمنین خطاب کرده‌اند.
امام نووی و خطیب حافظ ابی بکر احمد بن علی بن ثابت بغدادی گفته‌اند که بردزبه مجوسی بوده و بر مذهب مجوس هم از دنیا رفته است [۶۸]، ولی مغیره پسر او بدست یمان بخاری جعفی والی بخارا ایمان آورده است.
اسماعیل [۶۹]پدر امام بخاری اهل علم و حدیث و دارای زهد و صلاح و تقوا بوده و حتی در مرض فوت گفته که در مال او حرام و شبه حرامی دیده نمی‌شود و همین پرهیز و تقوا دلیل زهد و صلاح او بوده است که به فرزند ارجمندش سرایت نموده، همان فرزندی که جهان غرق در شهرت او شده است.
[۶۶] نوع تحقیق در بارۀ اصحاب كتب سته را استاد بزرگوارم جناب آقای دکتر خدایار محبی در «۲۴» ماده برای اینجانب طرح فرموده‌اند، بدینقرار: ۱- نام و نسب. ۲- کنیه. ۳- لقب. ۴- تاریخ تولد. ۵- محل تولد. ۶- تاریخ وفات. ۷- محل وفات. ۸- محل سکونت. ۹- شغل. ۱۰- نام پدر. ۱۱- شغل پدر. ۱۲- نام فرزند. ۱۳- شغل فرزند. ۱۴- درآمد. ۱۵- رابطه با حکومت. ۱۶- محل تحصیل. ۱۷- استادان او. ۱۸- نام مدارس. ۱۹- نام مساجد. ۲۰- مسافرت. ۲۱- اجازه از که گرفته. ۲۲- کجا درس می‌داده. ۲۳- شاگردان او. ۲۴- آثار علمی او، که با رعایت این ترتیب به شرح و بسط آن پرداخته ام. [۶۷] ابن خلکان گوید: در نام جد او اختلاف است، بعضی گفته‌اند: یزدبه و به فتح یا تحتانی و سکون زا و کسر دال و بعدها با موحده و قیل: و غیره، جلد سوم صفحۀ ۳۳۱ چاپ مصر. بردزبه به معنی زارع است، امکان دارد در اصل کلمۀ بذربه بوده باشد. [۶۸] ابن خلکان گوید: «كان هذا الجد مجوسياً مات على دينه» جلد سوم صفحۀ ۳۳۱. [۶۹] مقدمۀ صحیح بخاری ادارة الطباعة المنیریة چاپ مصر صفحۀ ۳.