محل وفات:
ترمذ. سمعانی گوید: در قریه بوغ فوت کرده است، و تاریخ فوت او را ۲۷۵ نوشته. در ریحانة الادب دویست و هفتاد و نه در هفتاد سالگی ضبط کرده است. ذهبی [۱۷۰]در میزان الاعتدال و ملا علی قاری در شرح الشمایل این نظریه را داشته‌اند [۱۷۱].
در دائرة المعارف مؤسسه انتشارات فرانکلن به سرپرستی غلام حسین مصاحب و الأعلام خیرالدین زرکلی نوشته شده: در آخر عمر از نعمت بینائی چشم پوشیده است، در معجم مطبوعات العربیه و المعربه نوشته شده: امام ابوعیسی بن محمد بن عیسی بن سوره بن طحال سلمی بوغی از اجلۀ حفاظ و محدثین بوده و کتاب او ثالث صحاح سته است و هرکسی این کتاب در خانۀ او باشد مثل این که پیغمبر در خانۀ اوست و صحبت می‌کند [۱۷۲]. در دائرة المعارف اسلامی، احمد سنتاوی گوید: اکثر روایت بر نسب او آن است که ما در نسب او ذکر کرده‌ایم و روایاتی دیگر هست که گویند: محمد بن عیسی بن سوره بن شداد. و محمد بن عیسی بن یزید بن سکن. و صاحب همین دائرة المعارف این را ضبط کرده است: ابوعیسی محمد بن عیسی ابن سوره ابن شداد ترمذی، منسوب است به ترمذ که در اعلی مجرای نهر جیحون بر مسیر شش فرسخ از بلخ قرار گرفته است.
بعضی گویند: هنگامی که به دنیا آمد، اکمه [۱۷۳]و نابینا بود، و بعد نابینائی او برطرف گردید، همین کتاب اضافه می‌کند جز اطلاعات کمی در بارۀ او نداریم و نمی‌دانیم ترمذی کجا به دنیا آمده، آیا در قریه بوغ یا شهر ترمذی چشم به جهان گشوده، سمعانی گوید: در تعلیل نسبت او به بوغ یا این که در این قریه بوده است و یا در اینجا ساکن شده تا این که فوت کرده است، ملا علی قاری از ترمذی نقل می‌کند که او گفته: جد من مروزی بود در ایام لیث بن سیار سپس از مرو به ترمذ نقل مکان کرده است.
در مورد وفات او ابوالاشبال احمد شاکر در مقدمۀ سنن ترمذی [۱۷۴]گوید: در تاریخ وفات او به طور جزئی و غیر جید اختلاف شده است، سمعانی در الانساب در ماده الترمذی گفته: در دهکدۀ خودش بوغ که یکی از روستاهای ترمذ است در «سنه نیف وسبعین مائتین» فوت کرده است و در ماده البوغی گفته: در سال ۲۷۵ در قریۀ بوغ زندگی را بدرود گفته. یاقوت در قسمت اول از سمعانی تقلید کرده و ابن خلکان در مورد دوم از او پیروی کرده است، شیخ عابد، سندی به خط خودش بر نسخۀ ترمذی ذکر کرده است که ترمذی در سال ۲۰۹ به دنیا آمده و ۶۸ سال زندگی کرده و در سال ۲۷۷ فوت کرده است. احمد شاکر می‌افزاید: این نظریه اشتباه است، صواب آن است که حافظ المزنی در التهذیب از حافظ ابی العباس جعفر بن محمد بن المعتز المستغفری نقل کرده است که گفته: شب دوشنبه سیزده رجب سال ۲۷۹ ابوعیسی ترمذی در ترمذ [۱۷۵]وفات یافته است، این قسمت مورد اعتماد علماء و تاریخ فوت او را در این سال قرار داده‌اند، مستغفری مؤرخ بزرگی بوده به خراسان مسافرت کرده و مدت مدیدی در آنجا اقامت داشته است. چنانکه ترجمۀ او در الانساب سمعانی صفحۀ ۵۲۸ و تذکرة الحفاظ ذهبی (۲۸۳:۳) بر این دلالت دارد.
احمد شاکر باز می‌گوید: با همۀ آنچه که ذکر شد ترجیح می‌دهیم که ترمذی در قریۀ بوغ [۱۷۶]به دنیا آمده و در آنجا هم فوت کرده است، آنان که گفته‌اند: در ترمذ وفات یافته به این منظور بوده که در دهکده‌ای «بوغ» از دهات ترمذ که تابع آن بوده به رحمت حق پیوسته و مانند این نسبت زیاد است.
[۱۷۰] در مقدمه جامع الصحیح ترمذی به قلم ابی الاشبال احمد محمد شاکر در صفحۀ ۷۷ آمده: وقد ذكر الحافظ الذهبي في ميزان الاعتدال: أنه مات سنة ۲۷۹ وكان من أبناء سبعين وقال العلامة الملا علي قاري في شرح الشمايل بعد أن ذكر وفاته سنة ۲۷۹: «وله سبعون سنة»، وقال الصلاح الصفدي في «نكت الهميان» وله سنة بضع ومأتين والله أعلم. [۱۷۱] منقول از دائرة المعارف اسلامی احمد السنتاوی. [۱۷۲] کشف الظنون جلد دوم. [۱۷۳] در البدایه والنهایه جزء ۱۱ صفحۀ ۶۶ آمده: «يقال: إنه وُلد أكمه». در مقدمۀ ترمذی ابی الاشبال احمد محمد شاکر در صفحۀ ۷۸ گوید: وقد قيل: إنه ولد أكمه «نقل ذلك الحافظ المزني في التهذيب وابن العماد في الشذرات وغيرهما» وهذا خطأ يرده، ما عرف من ترجمته. [۱۷۴] صفحۀ ۹۱ چاپ مصر. [۱۷۵] در مقدمۀ سنن ترمذی نوشتۀ احمد شاکر صفحۀ ۷۸ و ۷۹ آمده: در ضبط کلمۀ «ترمذ» اختلاف است آنچه که معروف و مشهور است بر زبآن‌ها به کسر تا و میم و سکون را بر وزن «اسمد» می‌باشد، چنانکه صاحب قاموس آن را ضبط کرده است، سمعانی گفته: ترمذ شهری است قدیمی بر طرف نهر بلخ که آن را جیحون گویند، ابن خلکان گفته: از کسی که آنجا را دیده پرسیده‌ام: آیا در ناحیۀ خوارزم است یا ماوراء النهر؟ جواب داده در شمار ماوراء النهر است از آن طرف. یاقوت گفته: «مدينة مشهورة من أمهات المدن راكبة على نهر جَيحون من جانبه الشرقی، متصلة العمل بالصغانيان (چغیانیان) ولها قُهندز (كهَن دِز «دژ قدیم») وربض يحيط بها سورٌ وأسواقها مفروشة بالآجر ولهم شرب يجري من الصغانيان لأن جيحون يستقل عن شرب قراهم». [۱۷۶] بوغ به ضم با و سکون واو و غ معجمه: دهکده‌ای از دهات ترمذی است که بین آن‌ها شش فرسخ می‌باشد و محتمل است اهل این قریه باشد که نسب او به این قریه یا شهر آن بوده، زیرا به نظر نمی‌رسد که اهل شهر باشد و به دهات آن منسوب شود.