شاگردان نخبۀ او و کسانی که از او روایت کردهاند:
کسانی که از سماع حدیث و روایت کردهاند، عبارتند از: ابوعیسی ترمذی، یحیی بن ساعد، محمد بن مخلد، ابراهیم بن محمد بن سفیان «فقیه الزهد» [۱۴۷]، محمد بن اسحاق بن خزیمه، محمد بن عبدالوهاب الفراء، علی بن الحسین، مکی ابن عبدان، ابوحامد احمد بن محمد الشرقی و برادر او عبدالله، حاتم بن احمد کندی، حسین بن محمد بن زیاد قبانی، ابراهیم بن ابی طالب، صالح بن محمد، ابوبکر محمد بن نصر جارودی، احمد بن سلمه، ابوعوانه یعقوب بن اسحاق اسفراینی، ابوعمر احمد بن مبارک مستملی، ابوحامد احمد بن حمدون اعمش، ابوالعباس محمد بن اسحاق ابن سراج، زکریاء بن داوود حفاف، نصر بن احمد حافظ (که به نصرک مشهور بوده است)، سراج، ابن ساعد، عبدالرحمان بن ابی حاتم، محمد بن مخلد عطار و عدۀ زیاد دیگری از او روایت کرده و در حلقۀ درس او حاضر بودهاند، بسیاری از ائمۀ حدیث و حافظین و کسانی که در ردیف و درجۀ او بودهاند مانند ابوحاتم رازی، مؤمن بن هارون، احمد بن سلمه و امام ترمذی از او روایت کردهاند.
کسی که نظر او را در صحیح مسلم مورد بررسی و تحقیق قرار دهد و اطلاع پیدا کند، برآنچه که او تنظیم کرده از اسناد و ترتیب و حسن سیاق و طریقۀ بدیع و نفایس تحقیق و جواهر تدقیق و انواع ورع و احتیاط و لیاقت در روایات و اختصار طرق و ضبط متفرعات و انتشار آنها و زیادی اطلاع و وسعت روایات و غیر اینها از محاسن و عجائب و لطائف ظاهرات و خفیات آن میداند که او امامی است که بعد از او کسی همپایۀ او در این نوع نمیشود و مثیل او کمتر و در روزگار او هم کمتر کسی به پایۀ او رسیده است.
[۱۴۷] و هو روایه صحیح مسلم – خاتمۀ صحیح مسلم.