امام نووی رحمه الله

الأصول والضوابط

این کتاب، صفحات ارزشمندی است که مشتمل بر چیزهایی از قواعد فقه و ضوابطی برای ذکر عقده‌های لازم و جایز و چیزهایی نزدیک به آن [۳۵۷]می‌باشد.

مؤلف‌ «هدية العارفين في أسماء المؤلفين وآثار المصنّفين» علاوه بر آنچه که از تألیفات نووی ذکر شده به برخی دیگر نیز اشاره نموده است که در ذیل می‌آید:

۱- الإشارات فی بیان الأسماء المهمات فی متون الأسانید ۲- تحفة الوالد ورغبة الرائد ۳- خلاصة الأحکام فی مهمات السنن وقواعد الإسلام ۴- روح المسائل فی الفروع ۵- عیون المسائل المهمة ۶- غیث النفع فی القراءت السبع ۷- المبهم من حروف المعجم ۸- مرآة الزمان فی تاریخ الأعیان.

این در حد توان ما بود که تألیفات ناقص یا کامل و یا تألیفاتی که تنها بخشی از آن را انجام داده است، ذکر نماییم. اما از تألیفاتی که تنها چند صفحۀ اندک نوشته گذشته‌ایم، زیرا وی /بسیاری از تألیفاتش را محو نموده بجز یکی که در مورد آن گفته شد که کاروانیان آن را با خود برده‌اند و قصد محو آن به خاطر ترس از عدم اخلاص در تألیف آن بود و بعضی از نوشته‌‌های دیگر که به صورت پیش‌نویس باقی مانده و فرصت پیدا نکرده که دوباره‌خوانی نماید. شاگردش ابن عطار [۳۵۸]می‌گوید: یک بار به من دستور داد که حدود هزار (۱۰۰۰) رساله با دست‌خطش بفروشم ولی دوباره به من دستور داد که آن را در مغازۀ کاغذفروشی محو کنم مرا تحدید کرد که مبادا مخالف دستور او انجام دهم و من جز اطاعت از او نتوانستم و از آن روز تاکنون حسرت آن‌ها در دلم باقی‌مانده است.

[۳۵۷] سخاوي، ص ۱۵. [۳۵۸] تحفة الطالبين، ۱۱/ب.