۱- آماده شدن برای نماز
این امر نیز با پاسخ دادن به اذان مؤذن و دعا و ادعیه‌ی مأثور بعد از آن، و نیز با گرفتن وضویی کامل و رفتن به‌سوی مسجد با حالت وقار و آرامش، و خواندن نماز تحیه المسجد و انتظار برای اقامه‌ی نماز و مشغول شدن به دعا بین اذان و اقامه و راست کردن صفوف و احساس حضور بین خود و ملک الموک بوجود خواهد آمد.
مستحب است که نمازگزار وضوی کاملی بگیرد و سپس با حالتی وقار بدون آنکه تند تند و سریع و یا کند رود، به سوی مسجد راه بیافتد. از ابوقتادهسروایت است که گفت: پشت سر پیامبر جنماز می‌خواندیم (که او) سر و صدای افرادی را شنید، وقتی نمازش را تمام کرد فرمود: «مَا شَأْنُكُمْ؟ قَالُوا اسْتَعْجَلْنَا إِلَى الصَّلاَةِ. قَالَ: فَلاَ تَفْعَلُوا، إِذَا أَتَيْتُمُ الصَّلاَةَ فَعَلَيْكُمْ بِالسَّكِينَةِ، فَمَا أَدْرَكْتُمْ فَصَلُّوا وَمَا فَاتَكُمْ فَأَتِمُّوا» [۳۱]. «شما را چه شده است؟ گفتند برای رسیدن به نماز عجله کردیم فرمود: این کار را نکنید، هرگاه برای نماز می‌آیید باید به آرامی بیایید، به هر اندازه از نماز رسیدید آن را بخوانید و هر قدر را که از دست دادید (بعد از سلام دادن امام) کامل کنید».
بعد از وضو ذکر و دعا بخواند، به دلیل فرموده پیامبر ج: «مَا مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ يَتَوَضَّأُ فَيُبْلِغُ - أَوْ فَيُسْبِغُ - الْوُضُوءَ ثُمَّ يَقُولُ: أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ إِلاَّ فُتِحَتْ لَهُ أَبْوَابُ الْجَنَّةِ الثَّمَانِيَةُ يَدْخُلُ مِنْ أَيِّهَا شَاءَ» [۳۲]. «اگر هریک از شما بطور کامل وضو بگیرد سپس بگوید: «أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ» -گواهی می‌دهم که بجز الله معبود بر حقی نیست، یکتا است و هیچ شریکی ندارد و شهادت می‌دهم که محمد بنده و فرستاده اوست- درهای هشتگانه بهشت به روی او باز می‌شود، از هر کدام که بخواهد وارد می‌شود». ترمذی این را هم اضافه کرده است: «اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِنْ التَّوَّابِينَ وَاجْعَلْنِي مِنْ الْمُتَطَهِّرِينَ» [۳۳]. «خداوندا مرا از توبه‌کنندگان و پاکان قرار بده».
و بعد از ورود به مسجد قبل از آنکه بنشیند دو رکعت نماز بخواند. از ابوقتاده روایت است که پیامبر جفرمود: «إِذَا دَخَلَ أَحَدُكُمُ الْمَسْجِدَ فَلاَ يَجْلِسْ حَتَّى يُصَلِّىَ رَكْعَتَيْنِ» [۳۴]. «هرگاه یکی از شما وارد مسجد شد، تا دو رکعت نماز نخواند، ننشیند».
و هرگاه اذان گفته شده، عبارات مؤذن را تکرار کند، و بعد از اذان و تا رسیدن اقامه دعا کند. از عمر بن خطابسروایت است که پیامبر جفرمود: «هرگاه یکی از شما با الله أکبر الله أکبر مؤذن بگوید: «اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ»و با «أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ»مؤذن بگوید: «أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ»،و با «أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ».مؤذن بگوید: «أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ»،و با «أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ».مؤذن بگوید: «أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ»،و با «حَىَّ عَلَى الصَّلاَةِ».مؤذن بگوید: «لا حول ولا قوة إلا بالله».، و با «حَىَّ عَلَى الْفَلاَحِ».مؤذن بگوید: «لا حول ولا قوة إلا بالله»،و با «اللَّهُ أَكْبَرُ».مؤذن بگوید: «اللَّهُ أَكْبَرُ»،و با «لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ». او از ته قلب بگوید: «لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ».وارد بهشت می‌شود» [۳۵].
و از عبدالله بن عمرسروایت است: از پیامبر جشنیدم که می‌فرمود: «إِذَا سَمِعْتُمُ الْمُؤَذِّنَ فَقُولُوا مِثْلَ مَا يَقُولُ ثُمَّ صَلُّوا عَلَىَّ فَإِنَّهُ مَنْ صَلَّى عَلَىَّ صَلاَةً صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ بِهَا عَشْرًا ثُمَّ سَلُوا اللَّهَ لِىَ الْوَسِيلَةَ فَإِنَّهَا مَنْزِلَةٌ فِى الْجَنَّةِ لاَ تَنْبَغِى إِلاَّ لِعَبْدٍ مِنْ عِبَادِ اللَّهِ وَأَرْجُو أَنْ أَكُونَ أَنَا هُوَ فَمَنْ سَأَلَ لِىَ الْوَسِيلَةَ حَلَّتْ لَهُ الشَّفَاعَةُ»«هرگاه (ندای) مؤذن را شنیدید، آنچه را می‌گوید تکرار کنید سپس بر من صلوات بفرستید چون هر کس بر من یک صلوات بفرستد، خداوند در برابر آن ده صلوات بر او می‌فرستد سپس از خدا برایم طلب وسیله کنید که وسیله مقامی است در بهشت که تنها به یکی از بندگان خدا داده می‌شود و امیدوارم که آن بنده من باشم، پس کسی که از خداوند برای من طلب وسیله کند [۳۶]، شفاعت شامل حالش می‌گردد» [۳۷].
و از جابرسروایت است که پیامبر جفرمود: «مَنْ قَالَ حِينَ يَسْمَعُ النِّدَاءَ اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ الدَّعْوَةِ التَّامَّةِ وَالصَّلاَةِ الْقَائِمَةِ آتِ مُحَمَّدًا الْوَسِيلَةَ وَالْفَضِيلَةَ وَابْعَثْهُ مَقَامًا مَحْمُودًا الَّذِى وَعَدْتَهُ، حَلَّتْ لَهُ شَفَاعَتِى يَوْمَ الْقِيَامَةِ». «هر کس پس از شنیدن اذان بگوید: «اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ الدَّعْوَةِ التَّامَّةِ وَالصَّلاَةِ الْقَائِمَةِ آتِ مُحَمَّدًا الْوَسِيلَةَ وَالْفَضِيلَةَ وَابْعَثْهُ مَقَامًا مَحْمُودًا الَّذِى وَعَدْتَهُ»یعنی: «خداوندا! ای پروردگار این دعوت کامل و نماز برپا شده، وسیله و فضیلت را به محمد عطا فرما و در روز قیامت او را به مقام محمود و ستوده‌ای که به او وعده داده‌‌ای مبعوث فرما» شفاعت من در روز قیامت شامل حال او می‌گردد» [۳۸].
از انسسروایت است که پیامبر جفرمود: «الدُّعَاءُ لاَ يُرَدُّ بَيْنَ الأَذَانِ وَالإِقَامَةِ».«دعا در بین أذان و اقامه رد نمی‌شود» [۳۹].
سعی کند تا به تکبیرة الاحرام (آغازین نماز) امام برسد، از انس روایت است که پیامبر جفرمود: «مَنْ صَلَّى لِلَّهِ أَرْبَعِينَ يَوْمًا فِي جَمَاعَةٍ يُدْرِكُ التَّكْبِيرَةَ الْأُولَى، كُتِبَتْ لَهُ بَرَاءَتَانِ: بَرَاءَةٌ مِنْ النَّارِ، وَبَرَاءَةٌ مِنْ النِّفَاقِ».«هرکس چهل روز نمازش را در جماعت با تکبیره الإحرام بخواند، برایش دو برائت نوشته می‌شود: برائت (نجات) از آتش جهنم و برائت از نفاق» [۴۰].
[۳۱] متفق علیه: بخاری ۶۳۵، مسلم ۶۰۳. [۳۲] مسلم: ۲۳۴. [۳۳] ترمذی: ۵۵. [۳۴] متفق علیه: بخاری: ۱۱۶۳، مسلم: ۷۱۴. [۳۵] مسلم: ۳۸۵. [۳۶] منظور مقام محمود می‌باشد که پیامبر جبوسیله‌ی آن شفاعت می‌کند. [۳۷] مسلم: ۳۸۴. [۳۸] بخاری: ۶۱۴. [۳۹] ترمذی: ۲۱۲. [۴۰] ترمذی: ۲۴۱، البته این حدیث بصورت موقوف از انس بن مالکسروایت شده و برخی گفته‌اند که این حدیث مرفوع است ولی امام ترمذی و دارقطنی گفته اند که موقوف بودن حدیث راجح است، و علامه البانی حدیث را حسن و مرفوع دانسته است. به هر حال حتی اگر بگوییم حدیث موقوف است، باز در حکم رفع است. والله اعلم