هرگاه امام بعد از سلام سجده سهو ببرد درحالیکه محل آن قبل از سلام باشد، مسبوق چه کند؟
از جناب شیخ سوال شد: اگر امام بعد از سلام سجده‌ی سهو ببرد در حالیکه محل آن قبل از سلام باشد، فرد مسبوق [۲۳۷]در این حالت چکار کند؟
جواب دادند: اهل علم در این مسئله اختلاف رأی دارند، رأی مشهور در مذهب حنابله‌اینست که آن‌ها (یعنی مسبوقین) از امام (در سجده‌ی سهو) بعد از سلام پیروی کنند ولی سلام ندهند، زیرا نمازشان هنوز تمام نشده و سپس که (امام) از سجده‌ی سهو سلام داد، بلند شوند تا باقی مانده‌ی نمازشان را بخوانند.
و بعضی از اهل علم می‌گویند: مسبوقین نباید در سجده‌ی سهو بعد از سلام (نماز) از امام پیروی کنند، چونکه پیروی کردن (در اینحالت) مقدور نیست، زیرا پیروی کردن از امام (در این حالت) بایستی با سلام باشد که همراه آن سلام اول قبل از سجده‌ی سهو خواهد بود، و این به نسبت کسی که هنوز قسمتی از نمازش باقی مانده مقدور نیست (که با امام سلام دهد)، بر این اساس بایستی بلند شوند بدون آنکه از امام پیروی کنند، سپس که برخواستند و نمازشان را کامل کردند و چنانچه سهو امام در قسمتی از نماز باشد که مسبوقین در آن قسمت همراه وی بودند، بایستی بعد از سلام نماز سجده‌ی سهو ببرند، و اگر سهو امام در قسمتی از نماز بوده باشد که آن‌ها در آن قسمت همراه امام نبودند، در این حالت بر آن‌ها لازم نیست تا سجده‌ی سهو نیز به جای آورند، و این رأی، قول راجح نزد من است، زیرا پیروی کردن از امام و سجده‌ی سهو بعد از سلام در این حالت امری غیر مقدور (برای مسبوق) است [۲۳۸].
آیا مأموم می‌تواند جداگانه سجده‌ی سهو ببرد؟
از جناب شیخ سوال شد: آیا برای مأموم جایز است که هرگاه (در نماز خود) سهوی انجام داد بعد از آنکه امام سلام داد او سجده‌ی سهو انجام دهد؟ یا آنکه باید با امام سلام دهد؟
جواب دادند: بر طبق ظاهر سوال، این مأموم بایستی از ابتدای نماز با امام بوده باشد. پس اگر اینگونه باشد سجده‌ی سهو بر او لازم نیست، زیرا امام سهو او را متحمل خواهد شد. اما چنانچه فرض شود که مأموم مرتکب سهوی شده باشد که یکی از رکعات بواسطه‌ی آن سهو باطل شده باشد، در اینجا لازمست تا هرگاه امام سلام داد او بلند شود و رکعتی را که بخاطر انجام سهو باطل شده بود جبران کند، سپس تشهد بخواند و بعد از سلام سجده‌ی سهو به جای آورد [۲۳۹].
[۲۳۷] توجه شود که گفته شد: فرد مسبوق نه مأموم، و همانطور که می‌دانیم مأموم کسی است که در ابتدای نماز همراه جماعت و امام بوده، ولی مسبوق کسیست که در ابتدای نماز با امام نبوده و بعدا به جماعت ملحق می‌گردد، یعنی وقتی که نماز تمام شد او بایستی با سلام امام بلند شود و مابقی نمازش را بخواند. [۲۳۸] شماره سؤال: ۷۴۱. [۲۳۹] شماره سؤال: ۷۳۱.