هرگاه امام به رکعت اضافه رود، و دو نفر وی را آگاه کنند، مأمومین از امام پیروی کنند یا به آن دو نفر اعتماد کنند؟
از جناب شیخ سوال شد: هرگاه با امام نماز خواندم سپس امام برای رکعت پنجم برخواست، و من تاکید داشتم که آن رکعت پنجم است و لذا او را (با گفتن سبحان الله) متوجه کردم ولی او (به انجام آن رکعت اضافه) در نمازش ادامه دهد، آیا از او پیروی کنم یا جدا شوم؟ و اگر دو نفر امام را از اشتباهش آگاه کنند آیا بقیهی مأمومین از امام پیروی کنند یا جدا شوند؟ و حکم نماز امام در مسئلهی دوم چیست؟
ایشان جواب دادند: در این سوال دو مسئله وجود دارد:
اول: اگر امام برای رکعت اضافهی پنجم در نماز چهار رکعتی بلند شد، و مأموم تاکید داشت که آن رکعت اضافه است و امام را متوجه ساخت ولی او بازنگشت، در این صورت لازم است تا مأمومی که به زیادت امام یقین دارد از او جدا شد و منفرداً (تنهایی) سلام دهد.
و اما مسئلهی دوم: و آن اینست که، اگر دو نفر امام را (از اشتباهش) آگاه کردند آیا بقیهی مأمومین از امام پیروی کنند یا آنکه (به آن دو نفر اعتماد کنند) و از امام جدا شوند و تنهایی نماز بخوانند؟ این مسئله (به این امر بستگی دارد که آیا) آن مأمومینی که امام را متوجه نکردند به درستی نماز امام اطمینان دارند یا خیر؟
اگر به درستی نماز امام اعتقاد و اطمینان دارند پس از او پیروی کنند، در غیر اینصورت به چیزی که آن دو نفر گفتند بازگردند و از امام جدا شوند (و خود تنهایی نمازشان را ادامه داده و سلام دهند)، و لازمست ملاحظه شود، دو نفری که امام را آگاه میکنند بایستی مورد اعتماد باشند زیرا به گفتهی غیر معتمد اعتباری نمیشود.
و اما حکم نماز امام که دو نفر (از مأمومین) وی را متوجه (اشتباهش کردند)، چنانکه به درستی نماز خود اطمینان دارد پس نمازش صحیح است، و اگر اطمینان ندارد نمازش باطل است، زیرا بر او واجب بوده تا به گفتهی آن دو نفر بازگردد و رکعت اضافه را ترک نماید، مگر آنکه (نسبت به حکم این مسئله) جاهل باشد یا فراموش نماید (که لازم بوده تا بازگردد) که در این حالت نمازش صحیح است ولی باید سجدهی سهو ببرد [۱۵۳].
[۱۵۳] شماره سؤال: ۶۵۸.