احکام سجدۀ سهو

فهرست کتاب

سوال: محل سجده‌ی سهو کجاست؟

سوال: محل سجده‌ی سهو کجاست؟

علما در مورد محل سجده‌ی سهو اختلاف دارند، و اختلاف آن‌ها ناشی از احادیث مختلفی است که از پیامبر جوارد شده است.

۱- بعضی از علما گفته‌اند که محل آن همیشه قبل از سلام است. و این مذهب زهری و مکحول و سعید ابن مسیب و اوزاعی و مذهب جدید شافعی است.

۲- بعضی دیگر گفته‌اند که محل آن همیشه بعد از سلام است. و این رأی ابن مسعود و ابن عباس و حسن بصری و ثوری و ابوحنیفه است.

۳- و بعضی از علما (شافعی و مالک و ابو ثور) محل سجده‌ی سهو را در سه مکان می‌دانند:

الف) اگر بدلیل زیادتی در نماز بود، محل سجده‌ی سهو بعد از سلام است.

ب) اگر بدلیل نقصی در نماز بود، محل آن قبل از سلام است.

ج) اگر بدلیل ایجاد شک در نماز بود، دو حالت دارد:

۱- اگر نمازگزار یکی از دو امر مورد شک را ترجیح داد، محل سجده‌ی سهو بعد از سلام است.

۲- اگر نمازگزار نتوانست یکی را ترجیح دهد و مبنا را بر یقین (یعنی کم‌ترین حالت) قرار داد، محل سجده قبل از سلام است.

و درمیان اقوال سه گانه‌ی فوق، قول اخیر ترجیح داده می‌شود [۲۳۴].

[۲۳۴] منبع: «فقه السنة للنساء» ص۲۰۲-۲۰۴ با اختصار، علامه محمد بن صالح العثیمین/تعالی، و «صحیح فقه السنة» ج ۱ ص ۴۶۴.