و سجده‌ی سهو بعد از سلام در دو حالت لازم می‌شود:
اول: هرگاه زیادتی در نماز صورت گیرد. بدلیل حدیث عبدالله بن مسعودسکه در آن پیامبر جنماز ظهر را پنج رکعت خواند و بعد از آنکه بیادش آوردند ایشان بعد از سلام دو سجده‌ی سهو بردند و بعد سلام دادند، و ( چون حدیث) بیان نکرده که سجده‌ی سهو ایشان بعد از سلام بدلیل آن بود که تا بعد از پایان نماز به آن زیاده در نماز خود مطلع نشد، بنابراین حدیث بر عموم حکم دلالت می‌کند، یعنی (بر اساس این حدیث) هرگاه زیادتی در نماز صورت گرفت سجده‌ی سهو باید بعد از سلام باشد، حال چه بعد از پایان نماز بیادش آمد و چه در اثناء نماز و قبل از سلام.
و همچنین کسی که از روی فراموشی قبل از پایان نماز سلام داد بعد بیادش آمد و ادامه‌ی نمازش را خواند، چون او سلامی را در اثناء نمازش اضافه کرده پس بعد از سلام دو سجده‌ی سهو می‌برد، بدلیل حدیث ابوهریرهسکه در آن پیامبر جدر رکعت دوم نماز ظهر یا عصر سلام دادند بعد بیادش آوردند و ایشان نمازش را ادامه داده و تمام نمودند و بعد از سلام دو سجده‌ی سهو بردند و سلام داد چنانکه سابقا در لفظ حدیث ذکر شد.
دوم: هرگاه نمازگزار بین دو امر در شک افتاد ولی یکی را ترجیح داد. بدلیل حدیث ابن مسعودسکه پیامبر جدر شک افتاد بعد امر صواب را تشخیص داد و نماز خود را بر اساس آن تمام نمود بعد سلام می‌دهد و دو سجده‌ی سهو می‌برند که سابقاً با لفظ حدیث ذکر شد.
و هرگاه نمازگزار در نماز خویش دو بار دچار سهو شد و لازم شود تا برای یکی قبل از سلام و برای دیگری بعد از سلام سجده‌ی سهو برد، در این حالت علما فرموده‌اند که قبل از سلام بر بعد از سلام غلبه می‌کند و لذا بایستی فقط سجده‌ی سهو قبل از سلام را به جای آورد.
مثلا شخصی نماز ظهر می‌خواند و در رکعت دوم فراموش می‌کند که تشهد بخواند و برای رکعت سوم بلند می‌شود و بعد در رکعت سوم به گمان اینکه در رکعت دوم است نشسته و تشهد می‌خواند، بعد بیاد می‌آورد که او در رکعت سوم است نه دوم [۱۲۱]، لذا بلند شده و یک رکعت دیگر خوانده و قبل از سلام دو سجده‌ی سهو می‌برد و سپس سلام می‌دهد.
این شخص تشهد اول را ترک کرد لذا سجده‌ی سهو آن قبل از سلام است و همچنین نشستنی اضافی در رکعت سوم داشته که سجده‌ی سهو آن بعد از سلام است، اما قبل از سلام غالب شد. والله اعلم
از الله تعالی خواستارم تا ما و برادران مسلمانمان را بر فهم کتابش و سنت رسولش جو عمل به آن دو، در ظاهر و باطن، در عقیده و عبادت و معاملات توفیق فرماید و عاقبت همگی ما را بخیر کند، چرا که براستی او بسیار بخشنده و بخشاینده است.
والحمد لله رب العالـمين وصلى الله وسلم على نبينا محمد وعلى آله وصحبه أجمعين.
نگارش آن به قلم فقیر الی الله
محمد بن صالح العثیمین در تاریخ ۴/۳/۱۴۰۰ﻫ.ق پایان یافت.
[۱۲۱] حال او دو بار مرتکب سهو شده و لازم شده تا یکبار به سبب فراموش کردن تشهد اول، قبل از سلام سجده‌ی سهو برد، زیرا دچار نقصی در نماز خود شده، و یکبار به سبب نشستن اضافی در رکعت سوم لازم شده تا بعد از سلام سجده‌ی سهو برد، زیرا زیادتی را در نماز خود انجام داده‌است.