احکام سجدۀ سهو

حکم رکعت اضافه در نماز شب و وتر

از جناب شیخ سوال شد: درباره‌ی مردی که نماز شب می‌خواند، و (می‌دانیم که) نماز شب دو رکعت دو رکعت است، ولی او از روی فراموشی برای رکعت سوم بلند می‌شود (بعد متوجه می‌شود) در این حالت چکار کند؟ [۱۴۲].

جواب دادند: او بایستی بازگردد و اگر بازنگردد نمازش باطل می‌شود، زیرا او زیادتی را عمداً انجام می‌دهد، و برای همین امام احمد تاکید کرده‌اند که اگر نمازگزار در نماز شب برای رکعت سوم برخواست بمانند آنست که در نماز صبح برای رکعت سوم برخواسته باشد، یعنی اگر بازنگردد نمازش باطل است، اما نماز وتر در این حکم استثنا می‌شود، زیرا در نماز وتر جایز است تا انسان بر دو رکعت اضافه کند، پس اگر نماز وتر را سه رکعت بخواند جایز است.

بر این مبنا اگر انسان داخل نماز وتر شد و نیت داشت تا دو رکعت بخواند و سپس سلام دهد و رکعت سوم را جدا بخواند، اما (در انتهای رکعت دوم) فراموش کرد و بدون سلام دادن برای رکعت سوم برخواست، به او می‌گوییم رکعت سوم را کامل بخوان زیرا در نماز وتر جایز است که بر دو رکعت اضافه خواند [۱۴۳].

[۱۴۲] شماره سؤال: ۶۷۱. [۱۴۳] کمترین حد نماز وتر یک رکعت است. از ابن عمرسروایت است که پیامبر جفرمود: «صلاة اللیل مثنی مثنی، فإذا خشی أحدکم الصبح صلی رکعة واحدة توتر له ما قد ‏صلی» «نماز شب دو رکعت دو رکعت است، پس هر گاه یکی از شما بیم آن را داشت که وقت نماز ‏صبح فرا برسد یک رکعت نماز بخواند و با آن نمازهای قبلی‌اش را وتر کند». بخاری (۹۹۰)، مسلم ‏‏(۷۴۹).‏ و جایز است که نماز وتر، سه یا پنج یا هفت یا نه رکعت خوانده شود. ‏