مرد خارق العاده
فنلی می‌گوید: «مورخ از موضوع بحث خود منحرف می‌شود تا زندگیِ مردی را موردِ دقت قرار دهد که بر اعمال و افکار و پیروان خود تسلطی خارق العاده داشت و نبوغِ وی پایه‌های نظامی را پی ریخت که هنوز بر میلیون‌ها افرادِ انسانی از ملل مختلف نفوذ دارد.
اینکه می‌بینیم محمد در میان قدیمی‌ترین ملل آسیایی به عنوان بنیانگذار دین شناخته می‌شود و مبادی‌اش در طی سده‌های مختلف در زندگانیِ اجتماعی، نافذ و استوار است، به این دلیل است که این مردِ خارق العاده، اوصاف مردان بزرگ را یک‌جا داشته است»[٥٩].
[٥٩]- تاریخ سیاسی اسلام؛ ١/١٩٣.