دنیای سحر و شعبده بازی

۱- لقب‌ها و عنوان‌های مدّعیان امور غیبی

مشهورترین کسانی که ادعای غیب را دارند، کُهّان (غیبگویان) هستند. عرب ها تمام کسانی را که مدّعی غیب هستند کاهن می‎گویند.

ابن حجر هیثمی کاهن را این گونه معرفی کرده است: «کسی است که از برخی امور غیبی خبر می‎دهد، بسیاری از خبرهایش درست و بیشتر آن نادرست است و خودش می گوید که جن به او خبر می‎دهد».

برخی از دانشمندان نقل می کنند که: کهانت «دست یازیدن به خبر دادن از غیب و امور آینده، و ادعای دانستن امور غیب است، و این که جن او را از این امور باخبر می کند». [۳۰٩]

ابن عابدین می‎گوید: «کاهن کسی است که مدعی اطلاع از امور غیب به شیوه‌های گوناگون می باشد، به همین خاطر به انواع گوناگونی تقسیم شده، مانند پیشگویی، رمالی و طالع بینی. طالع بین کسی است که با طلوع و غروب ستاره از آینده خبر می دهد، و رمال آن است که با شن و سنگریزه به امور می پردازد. پیشگو کسی است که مدعی است در میان جن‌ها دوستی دارد که او را از رویدادها باخبر می‎کند». [۳۱۰]

شیخ محمد بن عبدالوهاب می‎گوید: «بغوی می‎گوید: پیشگو (عرّاف) کسی است که با مقدمه‎هایی که به کمک آن‌ها از مال ربوده شده و مکان آن گمشده و مانند آن باخبر است. برخی گفته‎اند: همان کاهن است، کاهن کسی است که از امور آینده خبر میجدهد، نیز گفته‎اند: کسی است که از آنچه در درون نهفته است خبر می‎دهد.‎

ابوالعباس ابن تیمیه /می‎گوید: «پیشگو عنوانی است برای کاهن، طالع بین، رمال و کسانی مانند آن‌ها که با این روش‌ها درباره‎ی شناسایی امور و رویدادها صحبت می‎کنند». [۳۱۱]

شیخ سلیمان شارح می‎گوید: «کسی که می گوید: از غیب باخبر است، یا جزو کاهن است، و یا شریک در معنی آن، که به او ملحق می‌شود. و گاهی اوقات درست گویی خبردهنده از برخی امور با مکاشفه است و برخی از سوی شیاطین خبر داده می‎شود، و با فال، راندن پرندگان (فال پرنده)، سنگریزه و خط کشیدن بر زمین و با کهانت و طالع بینی و مانند آن انجام می‎گیرد و جزء دانشهای دوران جاهلی است... به چنین اشخاصی کاهن، پیشگو یا چیزی شبیه این اطلاق می‎شود، و هرکس به آن‌ها مراجعه کند و سخنانش را باور کند، به وعیدهای الهی گرفتار خواهد شد». [۳۱۲]

[۳۰٩] الزواجر (۲/۱۰٩) [۳۱۰] حاشیه ابن عابدین (۴/۲۴۲) [۳۱۱] تیسیر العزیز الحمید، ص(۳۶۰) [۳۱۲] تیسیر العزیز الحمید (۳۶۱)