حکایات صحابه یا حماسه سازان تاریخ

فهرست کتاب

حقوق حضرت ابوبکر صدیقساز بیت المال

حقوق حضرت ابوبکر صدیقساز بیت المال

حضرت ابوبکر صدیق سشغل‌بزازی و پارچه‌فروشی داشت و از همین طریق امرار معاش می‌کرد، وقتی به عنوان خلیفه انتخاب شد، بر حسب معمول یک روز صبح مقداری پارچه به دست گرفت و به سوی بازار حرکت کرد. در بین راه با حضرت عمر سبرخورد کرد، وی اظهار داشت: کجا می‌روی؟ فرمود: به بازار می‌روم. حضرت عمرسگفت: اگر شما مشغول تجارت باشید امور خلافت چگونه انجام می‌گیرد؟ فرمود: پس اهل و عیال را چه کنم؟ حضرت عمرسگفت: رسول اکرم جبه ابوعبیده لقب امین داده‌‌اند، نزد او برویم تا برای شما از بیت المال حقوقی تعیین کند. پس هردو نزد ابوعبیدهسرفتند، ایشان همان میزان حقوقی را که به یک مهاجر داده می‌شد نه کم و نه زیاد برای خلیفۀ مسلمین مقرر کرد، یک روز همسر ایشان اظهار داشت: دلم می‌خواهد حلوایی تهیه کنم، حضرت ابوبکر سفرمود: نزد من چیزی نیست که خریداری کنم، وی اظهار داشت: اگر اجازه دهید از هزینۀ روزانۀ خود مبلغی پس‌انداز کنیم تا بعد از چند روز بتوانیم حلوایی تهیه کنیم. حضرت ابوبکرساجازه داد و همسر ایشان چند روز، مبلغی پس‌انداز کرد. حضرت ابوبکر صدیقسفرمود: به تجربه ثابت شد که بیش از نیاز خود از بیت المال حقوق می‌گیریم، لذا آن مبلغ را به صندوق بیت المال واریز کرد و از آن پس همان مبلغ را از حقوق خود کسر می‌کرد.

واقعیت این است که حضرت ابوبکر صدیق سدر گذشته، پیشه تجارت داشت و از آن امرار معاش می‌کرد و برایش کافی بود. همچانکه از روایت حضرت عایشهلدر صحیح بخاری معلوم می‌شود، و هنگامی که ابوبکرسبه عنوان خلیفه تعیین شد، فرمود: برای قوم و خانواده‌ام معلوم است که پیشۀ تجارت برایم کافی بود، ولی حالا بر اثر مسئولیتی که در مورد امور مسلمانان بر عهده دارم، نمی‌توانم به کار قبلی خود ادامه دهم. لذا از طریق بیت المال، خانواده‌ام امرار معاش کند، با وجود این هنگامی که حضرت ابوبکرسدر سکرات مرگ قرار داشت، به حضرت عایشهبوصیت کرد، آنچه از وسایل مورد نیاز بنده متعلق به بیت المال است، به خلیفه بعد از من سپرده شود. حضرت انسسمی‌گوید: نزد ایشان درهم و دیناری نبود، فقط یک شتر شیرده بود، یک کاسه و یک نوکر. و در بعضی از روایات یک زیرانداز و یک روانداز هم مذکور است، هنگامی که این چیزها به حضرت عمر ستحویل شد، ایشان فرمود: خداوند بر ابوبکر رحم کند که افراد بعد از خود (جانشینان خود) را در مشقت قرار داد [۳۲].

[۳۲] فتح الباری.