حکایات صحابه یا حماسه سازان تاریخ

تعلیم و آموزش حضرت ابی ابن کعبس

حضرت ابی بن کعب ساز صحابه و از قاریان معروف و مشهور بود که قبل از مشرف‌شدن به اسلام، سواد خواندن و نوشتن داشت. این در حالی بود که نوشتن و خواندن در عرب رواج چندانی نداشت، بلکه بعد از اسلام خواندن و نوشتن رونق پیدا کرد. بدین جهت وی در محضر رسول اکرم جحاضر می‌شد و کار کتابت وحی را انجام می‌داد و از کسانی بود که در حیات پیامبر جتمام قرآن را حفظ کرده بود. رسول اکرم فرمودند: «ابی بن کعب از قاریان امت من است». او در نماز تهجد در هر هشت شب، تمام قرآن را ختم می‌کرد. روزی رسول اکرمجفرمودند: خداوند به من امر کرده تا قرآن را برای تو بخوانم، حضرت کعب سمی‌گوید: از رسول الله جپرسیدم: با ذکر نام من چنین حکمی فرمودند؟ رسول اکرم جفرمودند: «آری» با شنیدن این سخن، حضرت کعبسدر اثر فرط خوشحالی شروع به گریه کرد و گفت: «یاد من بهتر از من است که در چنین محفلی مطرح است».

جندب بن عبدالله سمی‌گوید: برای فراگیری علم در مدینه منوره حاضر شدم، شخصیت‌های متعددی در مسجد نبوی مشغول تدریس حدیث بودند. نزد هرکدام از اساتید، گروهی از طلاب گرد آمده بودند. از کنار این جلسات درس یکی یکی رد می‌شدم، نزدیک به حلقه درسی رسیدم که معلمی بزرگوار با سر و صورتی ناآشنا در حالی که فقط دو تکه پارچه بر تن داشت مشغول تعلیم حدیث بود. از حاضران در مورد او سؤال کردم، معلوم شد که او سردار مسلمانان ابی بن کعبساست. در حلقه درس او شرکت جستم، در پایان درس وقتی او می‌خواست، به خانه برود همراه او شدم و پشت سر او رفتم. وقتی به خانه رسید، دیدم در خانه‌ای بسیار محقر با اندکی وسایل، زندگی بخور و نمیری را می‌گذراند [۷۸].

حضرت ابی بن کعبسمی‌گوید: روزی رسول اکرم جمی‌خواستند از من امتحان بگیرند، فرمودند:« بزرگترین آیه قرآن از لحاظ فضیلت کدام است؟ عرض کردم: خدا و رسولش بهتر می‌دانند. برای بار دوم سؤال کردند، با توجه به رعایت ادب و احترام، همان پاسخ اول را تکرار کردم. برای بار سوم سؤال کردند، عرض کردم: «آیه کرسی» است؛ رسول اکرم جفوق العاده خوشحال شدند و فرمودند: خداوند در علم تو برکت عنایت فرماید». روزی رسول اکرمجمشغول خواندن نماز بودند، یک آیه سهواً جا ماند، حضرت ابی سدر نماز فتح دادند (یعنی آیه صحیح را بازگو کردند)، رسول اکرم جبعد از نماز فرمودند: چه کسی آیه را یادآور شد؟ حضرت ابیسگفت: من بودم، رسول اکرم جفرمودند: من نیز چنین فکر می‌کردم که تو هستی.

حضرت ابی بن کعبسبا وجود اشتغال و انهماک در قرآن و خدمت به آن در اکثر غزوات با رسول اکرم جهمراه بود.

[۷۸] طبقات.