استدلال تیجانی به حدیث «من كنت مولاه فعلي مولاه»
تیجانی در ص۱٧۴ یکی دیگر از احادیثی که اطاعت از علی را واجب می‌کند، حدیث زیر را آورده است و می‌گوید:
(ت- حدیث: «هر کس که من مولای او باشم علی هم مولای اوست، بار خدایا، هرکه علی را دوست دارد، دوست بدار، و هر که او را دشمن بدارد دشمن بدار، و یاری کن کسی که علی را یاری می کند، و شکست بده کسی که او را شکست می‌دهد، و همواره حق را همراه او بگردان به هر جا می‌رود.»
او در استدلال به این حدیث می‌گوید: «این حدیث به تنهایی در رد گمانهای مقدم بودن ابوبکر، عمر و عثمان بر کسی که پیامبر جاو را ولی مؤمنان بعد از خودش گذاشته است کافی است و به گفته کسانی که حدیث را به خاطر حفظ احترام اصحاب به معنای دوست و کمک تأویل کرده و از معنای اصلی خودش که پیامبر جقصد کرده است منحرف کرده نباید توجه کرد، چون پیامبر جوقتی در آن هوای گرم بلند شد و خطبه خواند و فرمود: آیا گواهی نمی‌دهید که من برای مؤمنان از خودشان سزاوارتر هستم؟ گفتند: چرا ای رسول خدا ج، در این هنگام فرمود: پس هرکس که من مولای او هستم، این علی هم مولای اوست. و این حدیث، نص صریح بر استخلاف و جانشینی علی بر امت پیامبر جاست».
در جواب گوییم: رد بر استدلال به این حدیث و نقل سخنان اهل علم در معنای این حدیث گذشت، در آنجا بیان شد که هیچ حجتی برای تیجانی در برتری دادن علی بر دیگر صحابه و جانشینی او نیست. همچنین بیان شد که موالات مذکور در حدیث همان موالات اسلامی است که ضد دشمنی و عداوت است، و این ولایت در میان مؤمنان وجود دارد. خداوند می فرمایند: ﴿وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتُ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖۚ﴾[التوبة: ٧۱].
«مردان و زنان مومن اولیای همدیگر هستند».
و خداوند ولی همگی آن‌هاست و پیامبر جنیز ولی مومنان است، همچنان که خداوند می‌فرماید: ﴿إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ﴾[المائدة: ۵۵].
«بی‌تردید ولی شما، خداوند و پیامبران او و کسانی که ایمان آورده‌اند هستند».
در عین حال اختلاف نظر علما در مورد صحت حدیث گذشت و حدیث مذکور تنها این عبارت بود: «هرکس که من مولای اویم علی مولای اوست.» اما اضافاتی که مؤلف آن را آورده است باطل بوده و علما آن را انکار و خاطر نشان کرده‌اند که این‌ها به حدیث اضافه شده است. شیخ الاسلام ابن‌تیمیه می‌گوید: و اما قسمت افزوده شده [به حدیث] که عبارت است از: «خدایا دوست بدار آنکه او را دوست می‌دارد و دشمن بدار آن که او را دشمن می‌دارد.» بدون تردید کذب محض است. و اثرم در سنن خودش از احمد نقل می‌کند که عباس از او درباره حسین اشقر پرسید و اینکه او دو حدیث را روایت کرده است: یکی، گفته او به علی س: که برائت از من به تو عرضه می شود، پس آن موقع برائت مجو، و دیگری، بار خدایا دوست بدار آن که او را دوست می دارد و دشمن بدار آن که او را دشمن می دارد. ابوعبدالله شدیدا آن را انکار کرده و تردیدی نداشته که هر دو کذب است. [۸٩۵]
ابن تیمیه/در یکی از فتواهایش می‌گوید: «اما حدیث (من کنت مولاه فعلی مولاه اللهم وال من والاه … الخ»هرکس را که من مولای او هستم علی هم مولای اوست. بارخدایا، دوست بدار آن کس که او را دوست می دارد … الخ) در هیچکدام از کتب و منابع اصلی جز ترمذی نیامده و در آن جز عبارت (کسی را که من مولای او هستم علی نیز مولای اوست) وجود ندارد و اما اضافه آن در حدیث وجود ندارد و از امام احمد درباره آن پرسیده شد در جواب گفت که این، اضافه کوفیان است.»
[۸٩۵] منهاج السنة ٧/۳۱٩