الف) تعریف صحابی:
کسی که با پیامبر جبوده (و وی را ملاقت کرده) باشد، یا پیامبر جرا دیدار کرده و به وی ایمان آورده و بر ایمان نیز از دنیا رفته باشد.
پس با توجه به این تعریف؛ کسی که مرتد شده و بعد دوباره ایمان می‌آورد، در معنای صحابه داخل می‌شود؛ مانند أشعث بن قیس، او جزو کسانی بود که پس از وفات پیامبر جمرتد شد و بعدها در زمان ابوبکر صدیقساسیر گشته و توبه می‌کند و ابوبکرسنیز از وی قبول می‌کند.
ولی کسی که در زمان حیات پیامبر جبه ایشان ایمان می‌آورد ولی ایشان را ملاقات نمی‌کند؛ مانند نجاشی، و نیز کسی که بعد از ایمان مرتد می‌شود و بر ارتداد خود می‌میرد، از معنای صحابه خارج می‌شود. مانند عبد الله بن خطل (که در روز فتح مکه کشته می‌شود) و ربیعه بن أمیه بن خلف که در زمان خلافت عمر ابن خطابسمرتد می‌شود و بر ارتدادش می‌میرد.
تعداد اصحاب پیامبر جزیاد هستند و ممکن نیست که به طور قطع تعداد آن‌ها را به عدد مشخصی محصور نمود، اما بر وجه تقریب گفته شده است که تعداد آن‌ها بالغ بر صدو چهارده هزار نفر هستند. [۲۷۳]
[۲۷۳] شناخت ما از اصحاب پیامبر جمهم است، از جمله مزایای این شناخت تفریق بین روایت متصل از مرسل است.