جنگ جمل

١١- شعر حسان بن ثابت در مدح زبیر

زبیر بر مجلسی از اصحاب رسول خدا گذشت و دید که حسان دارد برای آنان شعر می‌خواند، اما آنان با شنیدن آن اشعار وی سر نشاط نبودند. پس زبیر با آنان نشست و سپس گفت: چرا بهاشعار ابن فریعه گوش نمی‏دهید. وی اشعار خود را برای رسول خدا می‌خواند و ایشان به نیکی به آن گوش می‏سپردند و پاداش زیادی به او می‏دادند و از آن روی بر نمی‏تافتند. پس حسان در مدح زبیر گفت:

أقام علی عهد النبي وهديه حواريه والقول بالفعل يعدل
أقام علی منهاجه وطريقه يوالی ولـيّ الحق والحق أعدل
هـو الفارس الـمشهور البطل الذي يصول إذا ما کان يوم محجل
إذا کشفت عن ساقها الحرب حشها بأبيض سباق إلی الموت يرقل
وإن إمـرأ کانت صفيه أمه ومن أسد في بيتها لمـؤتل
له من رسولالله قربی قريبة ومن نصرة الإسلام مجد مؤثل[٦١٥]
فکم کربة ذب الزبير بسيفه عن الـمصطفی واللهيعطی فيجزل
ثناؤک خير من فعال معاشر وفعلک يا ابن الهاشمية أفضل[٦١٦]

«حضرت زبیر حواری پیامبر بر راه و روش پیامبر بود و قولش همنوا و همگام با عملش بود. قول به وسیله عمل تصحیح می‌شود. حضرت زبیر بر روش و شیوه پیامبر با حاکم بر حق موالات می‌کرد و روشن است که پیروی از حق عادلانه‌تر است. او همان اسب سوار و قهرمانی است که حتی اگر به زنجیر باشد به دشمنان حمله ور می‌شود و هرگاه جنگ سربگیرد و شروع شود اوست که بدون هیچ ترس و واهمهای از مرگ با شمشیر سفید و درخشان وارد کارزار می‌شود. کسی که مادرش صفیه و پدرش آن شیر خدا، عوام باشد شایسته است که بزرگوار باشد. او از لحاظ خویشاوندی جزو نزدیکان پیامبر بود و در نصرت و یاری اسلام افتخارات زیاد و بزرگی داشت. حمد و بزرگداشت شما ای زبیر از کردار مردان بسیاری شایسته‏تر و بهتر است و رفتار و عمل شما ای فرزند صفیه هاشمی، بهتر و شایسته‌تر است».

[٦١٥]- سیر أعلام النبلاء١/٥٦.

[٦١٦]- همان٥٧.