(۱) رعایت ادب با پروردگار جلجلاله
در هر کاری که انجام میدهیم اخلاص خدا را داشته باشیم.
دوری جستن از شرک، خداوند میفرماید: ﴿وَلَوۡ أَشۡرَكُواْ لَحَبِطَ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ﴾[الأنعام: ۸۸]. «و اگر آنها مشرک شوند، اعمال (نیكى) كه انجام دادهاند، نابود مىگردد (و نتیجهاى از آن نمىگیرند)».
او را عبادت کنی و فرائض را بجای آوری همانگونه که دستور داده است.
بخاطر نعمتهایی که به تو داده است او را ستایش نمائید، خداوند میگوید: ﴿وَإِذۡ تَأَذَّنَ رَبُّكُمۡ لَئِن شَكَرۡتُمۡ لَأَزِيدَنَّكُمۡۖ وَلَئِن كَفَرۡتُمۡ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٞ ٧﴾[ابراهيم: ۷]. «و(ای بنیاسرائیل: به یاد آورید) اگر شكرگزارى كنید، (نعمت خود را) بر شما خواهم افزود؛ و اگر ناسپاسى كنید، مجازاتم شدید است!».
بزرگداشتن خداوند و تعظیم و بزرگداشت شعایر پروردگار، خداوند میفرماید: ﴿وَمَا قَدَرُواْ ٱللَّهَ حَقَّ قَدۡرِهِۦٓ﴾[الأنعام: ۹۱]. «کافران، خدا را چنانکه باید نشناختهاند و تعظيم نكردهاند».
بدون علم و آگاهی هیچ چیزی را به خدا نسبت ندهیم، خداوند میفرماید: ﴿وَلَا تَقُولُواْ لِمَا تَصِفُ أَلۡسِنَتُكُمُ ٱلۡكَذِبَ هَٰذَا حَلَٰلٞ وَهَٰذَا حَرَامٞ﴾[النحل: ۱۱۶]. «به خاطر دروغى كه بر زبانتان جارى مىشود (و چیزى را مجاز و چیزى را ممنوع مىكنید،) نگویید: این حلال است و آن حرام، تا بر خدا افترا ببندید به یقین كسانى كه به خدا دروغ مىبندند، رستگار نخواهند شد».
یقینداشتن بر اینکه خداوند همیشه مراقب ما است، چه پنهان، و چه آشکارا، خداوند میگوید: ﴿وَيَعۡلَمُ مَا تُسِرُّونَ وَمَا تُعۡلِنُونَۚ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ ﴾[التغابن: ۴]. «و از آنچه پنهان یا آشكار میكنید باخبر است، و خداوند از آنچه در درون سینههاست، آگاه است».
خشیت و خوف خدا را داشتن، و همراه آن امید و رجاء داشته باشیم.
توبه و بازگشت بسوی خداوند و درخواست مغفرت از او، خداوند میفرماید: ﴿وَلَوۡ أَنَّهُمۡ إِذ ظَّلَمُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ جَآءُوكَ فَٱسۡتَغۡفَرُواْ ٱللَّهَ وَٱسۡتَغۡفَرَ لَهُمُ ٱلرَّسُولُ لَوَجَدُواْ ٱللَّهَ تَوَّابٗا رَّحِيمٗا﴾[النساء: ۶۴]. «و اگر این مخالفان، هنگامى كه به خود ستم مىكردند (و فرمانهاى خدا را زیر پا مىگذاردند)، به نزد تو مىآمدند؛ و از خدا طلب آمرزش مىكردند؛ و پیامبر هم براى آنها استغفار مىكرد؛ خدا را توبهپذیر و مهربان مىیافتند».
خداوند را فراخواندن و گریه و زاری کردن پیش پروردگار، خداوند میفرماید: ﴿ أَمَّن يُجِيبُ ٱلۡمُضۡطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكۡشِفُ ٱلسُّوٓءَ وَيَجۡعَلُكُمۡ خُلَفَآءَ ٱلۡأَرۡضِۗ أَءِلَٰهٞ مَّعَ ٱللَّهِۚ قَلِيلٗا مَّا تَذَكَّرُونَ﴾[النمل: ۶۲]. «(آیا بتها بهترند) یا كسى كه دعاى مضطر را اجابت مىكند و گرفتارى را برطرف مىسازد، و شما را خلفاى زمین قرارمىدهد؛ آیا معبودى با خداست؟! كمتر متذكر مىشوید».
هیچوقت و هیچگاه از مغفرت پروردگار مأیوس نشدن، خداوند میفرماید: ﴿قُلۡ يَٰعِبَادِيَ ٱلَّذِينَ أَسۡرَفُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ لَا تَقۡنَطُواْ مِن رَّحۡمَةِ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ يَغۡفِرُ ٱلذُّنُوبَ جَمِيعًاۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ ٥٣﴾[الزمر: ۵۳]. «بگو: «اى بندگان من كه بر خود اسراف و ستم كردهاید! از رحمت خداوند نومید نشوید كه خدا همه گناهان را مىآمرزد، زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است».
باور و اعتقاد داشتن به اینکه نفع و ضرر، مرگ و حیات، همه در دست او میباشد، خداوند میفرماید: ﴿مَّن يُصۡرَفۡ عَنۡهُ يَوۡمَئِذٖ فَقَدۡ رَحِمَهُۥۚ وَذَٰلِكَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡمُبِينُ ١٦﴾[الأنعام: ۱۶]. «آن كس كه در آن روز، مجازات الهى به او نرسد، خداوند او را مشمول رحمت خویش ساخته؛ و این همان پیروزى آشكار است».
نسبت به خداوند حسنظن داشته باشیم بدلیل این آیه که میفرماید: ﴿وَذَٰلِكُمۡ ظَنُّكُمُ ٱلَّذِي ظَنَنتُم بِرَبِّكُمۡ أَرۡدَىٰكُمۡ فَأَصۡبَحۡتُم مِّنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ ٢٣﴾[فصلت: ۲۳]. «آرى این گمان بدى بود كه درباره پروردگارتان داشتید و همان موجب هلاكت شما گردید، و سرانجام از زیانكاران شدید».
صبر پیشه کردن در برابر تقدیرات الهی، وتصدیق نمودن اخبار او، و ادای فرایض الهی.
ملتزم بودن به عهد و پیمانی که با خدا بستهایم.
باید او را دوست داشت، و هر آنکه او را دوست میدارد باید او را دوست داشت، و با هر آنکه دشمن او است باید دشمن بود.
باید کاملاً تسلیم او باشیم، خشوع و خضوع او را داشته باشیم.
باید به شرع خداوند حکم نمود، و در بقیه مسائل زندگی اوامر او را پیروی نمائیم.
بایذ ذکر خدا را بر زبان داشته باشیم.
نسبت به او شرم و حیاء داشته باشیم، و از گناه و معصیت او پرهیز نمائیم، و اسباب خشم و غضب و عقاب او را فراهم نکنیم، خداوند میفرماید: ﴿فَلۡيَحۡذَرِ ٱلَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنۡ أَمۡرِهِۦٓ أَن تُصِيبَهُمۡ فِتۡنَةٌ أَوۡ يُصِيبَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ﴾[النور: ۶۳]. «پس آنان كه فرمان او را مخالفت مىكنند، باید بترسند از اینكه فتنهاى دامنشان را بگیرد، یا عذابى دردناک به آنها برسد».