(۵۰) آداب طلب باران

وقتی آب باران مدتهای طولانی بند می‌آید و خشكسالی به درازا می‌انجامد، طلب باران شروع می‌شود.

امام مردم را به روزه‌گرفتن و صدقه‌دادن قبل از خروج برای طلب باران دعوت می‌كند.

روز خروج از خانه‌ها را مشخص می‌كند. چون در حدیث پیامبر صآمده است كه: «... و روزی را كه قرار بود خارج شوند به مردم وعده داد...» [۵۸۸].

زمان بیرون رفتن برای طلب باران: «... پیامبر صهنگام كنار رفتن پرده خورشید و صبح زود بیرون می‌رفت» [۵۸۹].

بیرون‌رفتن برای طلب باران بهتر است كه با لباسهای كهنه و حالت متواضعانه و خاشعانه و گریه‌كنان و اشک‌ریزان باشد.

عمر س: (تا زمانی كه به محل نماز خواندن می‌رسیدند می‌گفت: «اللهم اغفر لنا إنك كنت غفاراً». «پروردگارا ما را ببخش چون تو بسیار آمرزنده هستی)».

زنان و بچه‌ها نیز برای طلب باران بیرون بیایند.

برای نمازخواندن بیرون بیایند چون: «پیامبر صبه سوی محل نماز بیرون رفت و سپس طلب باران كرد» [۵۹۰].

برای نماز طلب باران اذان و اقامه لازم نیست.

با توسل به انسان‌های صالح دعای طلب باران كند، چون عمرسوقتی خشكسالی پیش می‌آمد با توسل به عباس بن عبدالمطلب دعای طلب باران می‌كرد و می‌گفت: «پروردگارا ما قبلاً با توسل به نبی خود از شما طلب باران می‌كردیم، پس بر ما باران فرو می‌آوردى، و الآن ما به عموی فرستاده تو، به تو توسل می‌كنیم، پس بر ما باران ببار، و گفت: پس باران می‌بارید» [۵۹۱].

و هرگاه باران می‌آمد می‌گفت: «پروردگارا این باران بسیار سودمند باشد [۵۹۲]». و می‌گفت: «به فضل و رحمت خدا باران بر ما فرود آمد» [۵۹۳].

وقتی كه آبها زیاد شد و ترس ضرر آنها وجود داشت مستحب است كه بگوید: «اللَّهُمَّ حَوَالَيْنَا وَلَا عَلَيْنَا اللَّهُمَّ عَلَى الْآكَامِ وَالظِّرَابِ وَبُطُونِ الْأَوْدِيَةِ ، وَمَنَابِتِ الشَّجَر» [۵۹۴]. «بارالها، باران را بر اطراف ما بباران، نه بر خود ما، خداوندا، باران را بر روی تپه‌ها و كوهها و دره‌ها و محل روییدن درختان بباران». سنت است كه پیراهن خود را بیرون آورده تا آب باران وی را خیس كند.

حرام است كه بگوید: بر ما بوسیله و سبب فلان ابر باران بارید.

پیامبر صوقتی ابری را می‌دید حالش دگرگون می‌شد. از عایشه لروایت شده است كه: «رسول الله صهرگاه ابری یا بادی را می‌دید، در صورتش می‌توانستی آن دگرگونی را مشاهده كنی. گفتم: یا رسول الله صوقتی مردم ابری را مشاهده می‌كنند به امید باران خوشحال می‌شوند، ولی من شما را می‌بینم كه هنگام دیدن ابر از آن خوشتان نمی‌آید. فرمود: ای عایشه چه چیزی ما را ایمن می‌دهد از اینكه در آنها عذابی باشد، چون عده‌ای به وسیله باد عذاب داده شدند، و عده‌ای دیگر این عذاب را دیدند ولى گفتند: «این ابر پر بارانی است كه بر ما عارض شده است» [۵۹۵].

هیچ‌كس جز خداوند متعال نمی‌داند كه چه وقت باران می‌آید، خداوند متعال فرموده است: ﴿إِنَّ ٱللَّهَ عِندَهُۥ عِلۡمُ ٱلسَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ ٱلۡغَيۡثَ﴾[لقمان: ۳۴]. «آگاهى از زمان قیام قیامت مخصوص خداست، و اوست كه باران را نازل مى‏كند».

هنگام شنیدن رعد سه بار بگوید: «سبحان من يسبح الرعد بحمده والـملائكة من خيفته» [۵۹۶]. «پاک و منزه است خداوند متعالی كه رعد، وی را ستایش و تسبیح می‌كند و فرشتگان نیز از بیم او، تسبیح می‌گویند».

و هنگام دیدن باد بگوید: «اللَّهُمَّ إِنَّا نَسْأَلُكَ مِنْ خَيْرِ هَذِهِ الرِّيحِ وَخَيْرِ مَا فِيهَا وَخَيْرِ مَا أُمِرَتْ بِهِ وَنَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ هَذِهِ الرِّيحِ وَشَرِّ مَا فِيهَا وَشَرِّ مَا أُمِرَتْ بِهِ» [۵۹۷]. «خداوندا ما از تو خیر این باد و خیر آنچه را كه در آن قرار دارد و خیر آنچه را كه به این باد امر كرده‌ای، می‌خواهیم، و از شر این باد و شر آنچه را در آن قرار دارد و شر آنچه را كه به آن امر كرده‌ای به تو پناه می‌بریم».

كالاها و وسایل خانه را در معرض باران قرار بدهد، چون پیامبر صفرموده است: «ای كنیز من پالان و لباسها را بیرون بیاور». سپس گفت: ﴿وَنَزَّلۡنَا مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ مُّبَٰرَكٗا﴾[ق: ۹] [۵۹۸]. «و از آسمان، آبى پربركت نازل كردیم».

دعا كردن هنگام باریدن باران مستجاب می‌شود. پیامبر صفرمود: «دو چیز هیچگاه رد نمی‌شوند: دعا هنگام اذان و دعا زیر باران» [۵۹۹].

آیا بركت از باران جداست؟ از ابوهریره سروایت شده است كه پیامبر صفرمود: خشكسالی به این نیست كه باران نبارد، بلكه به این است كه هر چند بارن ببارد زمین چیزی را نرویاند» [۶۰۰].

آب باران پاک و پاک‌كننده می‌باشد. خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَأَنزَلۡنَا مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ طَهُورٗا﴾[الفرقان: ۴۸]. «و از آسمان آبى پاک‏كننده نازل كردیم».

باران در آخرالزمان: از انس سروایت شده كه: با هم صحبت می‌كردیم كه: «روز قیامت بر پا نمی‌شود مگر اینكه باران فراگیری می‌آید ولى چیزی از زمین نمی‌روید [۶۰۱].

[۵۸۸] ابوداود (۱۰۴۰). [۵۸۹] ابوداود (۱۰۴۰). [۵۹۰] ابوداود (۱۰۳۴). [۵۹۱] بخاری (توسل) (۵۱). [۵۹۲] صحیح الادب (۵۳۰). [۵۹۳] بخاری و مسلم، الكلم الطیب (۱۶۰). [۵۹۴] ارواء الغلیل (۶۸۰). [۵۹۵] السلسلة الصحیحة (۲۷۵۷)، صحیح الجامع الصغیر (۷۹۳۰). [۵۹۶] الكلم الطیب (۱۵۷). [۵۹۷] السلسلة الصحیحة (۲۷۵۶). [۵۹۸] سند آن صحیح و حدیث موقوف است، صحیح الادب (۹۳۲۰). [۵۹۹] صحیح الجامع (۳۰۷۸). [۶۰۰] صحیح الجامع (۱۵۴۴۷). [۶۰۱] السلسلة الصحیحة (۱۲۷۷۳).