(۱۵) آداب عید
قبل از خروج برای نماز عید باید غسل کرد.
در عید فطر، قبل از خروج برای نماز عید باید چند عدد خرما را بخورد، بدلیل آنچه که بخاری از انس روایت کرده که پیامبر صقبل از طلوع خورشید روز عید فطر چند عدد خرما را میخورد، و آنها را تک تک میخورد [۱۳۰]، و اگر خرما را نیافت هر غذای مباحی که یافت بخورد.
مستحب است در عید قربان تا بعد از نماز عید چیزی نخورد، آنوقت از قربانی خویش بخورد.
تکبیر گفتن در روزهای عید.
وقت تکبیر گفتن در عیدفطر؛ از شب عید شروع میشود تا وقتیکه امام برای نماز عید وارد میشود.
وقت تکبیر گفتن در عید قربان: از نخستین روز ماه ذیالحجه شروع میشود تا غروب روز آخر ایام التشریق(روز ۱۳).
شیوه تکبیر گفتن: الله أكبر، الله أكبر، لا إله إلاَّ الله، والله أكبر الله أكبر ولله الحمد.
الله أكبر كبيراً، الله أكبر كبيراً، الله أكبر وأجل، الله أكبر ولله الحمد [۱۳۱].
از جمله آداب عید این است که بخوبی به همدیگر تبریک و مبارکباد بگویند، مانند اینکه بگویند:
خداوند از ما و از شما قبول فرماید (تقبل الله منا ومنكم)؛ جبیر بن نفیر گفته است: اصحاب پیامبرصوقتیکه در روز عید به هم میرسیدند به همدیگر میگفتند: خداوند از ما و شما قبول فرماید [۱۳۲].
و کمترین چیزی که در آن روز گفته میشود: آن است که بدان مناسبت تبریک عید را بگوید، و اگر طرف چیزی نگوید، او هم ساکت باشد، همانطور که امام احمد /فرموده است: اگر کسی به من تبریک گفت، جوابش را میدهم، وگرنه من در ابتدا تبریک نخواهم گفت.
خودآراستن برای عید، پیامبر صجبهای داشت که فقط برای عید و روزهای جمعه میپوشید [۱۳۳].
راه رفت و برگشت برای نماز را باید عوض کرد، جابر بن عبدالله (س) میگوید: پیامبر صدر روز عید راه را عوض میکرد، یعنی از یک راه میرفت و از راهی دیگر برمیگشت [۱۳۴].
[۱۳۰] بخاری (۹۵۳) این را نقل کرده است. [۱۳۱] الإرواء: (۳/۱۲۶). [۱۳۲] ابن حجر گفته است اسنادش حسن است. (الفتح: ۲/۴۴۶). [۱۳۳] صحیح ابن خزیمه (۱۷۶۵). جبه: جامه گشاد وبلند كه روى جامههاى دیگر بر تن كنند. [۱۳۴] بخاری (۹۸۶).