مذهب شیعه از دیدگاه علمای بزرگ ازهر

۵- دروز

پیروان أبو محمد درزی نخست اسماعیلی بودند متعاقبا انشعاب نمودند، حالا در سوریه و لبنان بسر می‌برند.

دروز‌ها به «إله» بودن خلیفهء فاطمی «حاکم بأمرالله» معتقدند، بدین باورند که حاکم بأمر الله برخواهد گشت، سال (۴۰۸هج) سالی که دعوتگران فاطمی الوهیت «حاکم بأمرالله» را اعلان نمودند مبدأ تاریخ خود می‌دانند با اینکه مبادی دین‌شان را مخفی نگاه می‌دارند و افشا نمی‌کنند با این همه نام رسمی دروزها مسلمان است.

راجع به اعتقادات و عبادات دروزها شایعاتی وجود داشت بنا برین شایعات در أواخر حکومت «شیشکلی» اردوی سوریه به جبل دروز حمله کرد در نتیجه برخی مخطوطه‌های قلمی از آنجا بدست آمد که حقیقت مذهب‌شان را شرح می‌داد، برخی مؤرّخین معاصر هم راجع به دروزها کتاب نوشته‌اند.

شیوهء تناسخ و تقیه منشی دارند، قبلا هم یاد آور شدیم که تقیه در اصطلاح شیعه عبارت از اظهار خلاف حقیقت می‌باشد.

دروزها در مجموع از سه قشر ترکیب یافته‌اند:

• دانشمندان.

• متوسط.

• جهال.

قشر اول همان خبرگان و اشخاص بارز مذهب، قشر دوم: آگاهی مختصری از دین دارند، قشر سوم تودهء بی‌سواد و ناآگاه.

مساجدی برای عبادت ندارند خلوت نشین اند ازینکه درین خلوت نشینی‌ها چه کاری را انجام می‌دهند معلومات دقیق روی دست نیست، روزه اصلا نمی‌گیرند، آری دانشمندان و پیشوایان مذهب خارج از رمضان تعداد از روزها را روزه می‌گیرند.

حج نمی‌کنند در عوض، در شهر حاصبیه «از توابع بیروت» خلوت بیاضیّه دارند، به دختران میراث نمی‌دهند، بعد از طلاق رجوع را قبول ندارند، از تعدد زوجات هم سرباز می‌زنند.

معلومات مختصری راجع به دروزها بود که از کتب و أخبار بدست آمد، چونکه پنهان کاری شدید مذهبی دارند، و به علت تقیهء افراطی بیش ازین کشف حقایق مذهب دشوار است.

البته عصام جیتاوی مضمون مشرَّح تری را در مجلَّهء «المجتمع» که از کویت صادر می‌شود بتاریخ (۲۵/ ۴/ ۱۹۷۸) بدست نشر سپرد، به آن مراجعه شود.

دار الإفتای مصر بتاریخ (۱۵/ دسمبر / ۱۹۳۴م) فتاوای را از ابن عابدین [۱۶۶]نشر نمود که متن آن را درینجا ذکر می‌نمائیم.

ابن عابدین تحت عنوان تنبیه (آگاهی) شرح ذیل را یاد آور می‌شود:

این طائفه در سوریه سکونت دارند، تظاهر به اسلام و روزه و نماز دارند، به تناسخ ارواح قائل اند، شراب و زنا را جواز می‌دهند، تظاهر الوهیت را پیهم در اشخاص معتقد اند، از حشر، روزه، نماز و حج منکر اند می‌گویند که آنچه از روزه، نماز، و حج و... فهمیده شده است بر داشت درست نیست، در ارتباط به محمدصسخنان فظیح و زشت می‌گویند، علامه محقق عبد الرحمن عمادی فتوای مفصلی راجع به دروزها صادر نموده است، در آن اظهار می‌دارد که دروزها همچو نُصَیری‌ها و اسماعیلی‌ها که به قرامطه و فاطمیه مشهور اند اعتقادات مشترک دارند، صاحب مواقف در کتاب خود نظریات علمای چهار مذهب (حنفی، شافعی، مالکی و حنبلی) را چنین یادآور می‌شود: اسکان گروه‌های مذکور در قلمرو اسلام با پرداخت جزیه و بدون پرداخت جزیه جایز نیست، نه مذبوحهء آن‌ها حلال است و نه داد و گرفت نکاح با آن‌ها جواز دارد [۱۶۷]. [۱۶۶] رد المحتار علی در المختار – ابن عابدین (۴/ ۲۴۴). [۱۶۷] الفتاوی الإسلامیة (۱/ ۳۰۲).