ازدواج و خوشبختی زناشویی در سایه اسلام

ج: همبستری

جماع و همبستری از ضروریات ازدواج به حساب می‌‌‌آید و گاهی بر عاطفه طغیان می‌‌‌کند و طبیعت و سرشت میل جنسی انسان به صورت عجیبی او را به سوی عشق بازی و دلبستگی می‌‌‌کشاند و پذیرفتن زندگی و ازدواج با مرد از طرف زن در مرحله‌‌‌ی اول، همان دستیابی به غریزه‌‌‌ی جنسی است.

خداوند، ازدواج را برای اشباع و برآورده ساختن غریزه‌‌‌ی جنسی به صورت حلال قرار داده است و حتی برای آن اجر و پاداش در نظر گرفته است؛ به طوری که پیامبر اکرم ج می‌‌‌فرماید: «وَفِي بُضْعِ أَحَدِكُمْ صَدَقَةً». [۲۰۱]

بنابراین: از آنجا که ازدواج یک نیاز شدیدی برای زن محسوب می‌‌‌گردد؛ پس جایز نیست که مرد مدت زمانی طولانی از زن دور شود، به طوری که روایت شده است که حضرت عمر بن خطاب موقعی که از احوال و رعیّت خود در شبی تفقد می‌‌‌جستند، شنید که زنی این شعر را می‌‌‌سرود و با آواز می‌‌‌خواند:

تطاول هذا الليل و اسود جانبه
و ارقني اذلا خليل ألاعبه
فوالله لو لا الله رب غيره
لزعزع من هذا السير جوانبه
ولكن ربي والحياء يكفني
و أكرم بعلي ان توطا مراكبه

حضرت عمرس به سوی منزلش برگشت و در مورد زنی که شوهرش غایب باشد، از دخترش حفصهل پرسید که چند ماه زن می‌‌‌تواند دوری شوهر خود را تحمل کند؟ حضرت حفصه ساکت شد و خجالت کشید و اندیشید و حضرت عمر گفت: چهار ماه، پنج ماه، یا شش ماه، حفصه پلک چشم را به علامت نه به بالا تکان داد. دانست بیشتر از شش ماه نمی‌‌‌تواند صبر کند بنابراین، برای فرمانده‌‌‌ی لشکر چنین نوشت: مردان زمانی که شش ماه از خانواده دور ماندند، باید از غزوه برگردند.

از جمله عواملی که موجب نفرت زن از مرد می‌‌‌گردد، این است که زن را از لذت جماع و همبستری محروم سازد، یا اینکه در انزال شهوتش عجله کند و در برخی از مواقع زن به خاطر حیاء و آزرم خویش آن را طلب نمی‌‌‌کند؛ لذا شایسته است که مرد توجه بسیار کاملی به این امر مهم داشته باشد. در این مسأله، مهم این است که همسران در کسب لذت عشق بازی و همبستری توافق داشته باشند تا اینکه آن‌‌‌ها به نهایت لذت و خوشی در احساس متبادل برسند. و بهترین جماع موقعی انجام می‌‌‌گیرد که بعد از هضم غذا در موقع اعتدال بدن از گرما، سرما، گرسنگی و یا سیری بدن انجام گیرد. و نیز شایسته است که جماع هنگامی پایان پذیرد که شهوت به اوج خود رسیده و منی حمله ورگشته و نهایت حد شهوت به سر رسیده است؛ چرا که اگر جماع پایان پذیرد، موجب آرامی روحی می‌‌‌گردد و طرفین به آرامش می‌‌‌رسند.

از حضرت ابوهریرهس چنین روایت شده است: بسیار نیکوست که یکی از شماها با خانواده‌‌‌اش در هر جمعه‌‌‌ای جماع نماید که برای او دو اجر وجود دارد: اجر غسل خویش و اجر غسل زنش و پیامبر ج می‌‌‌فرماید: «إذا جَامَعَ أحدُكُمْ أَهْلَهُ فَلْيُصْدِقْهَا فإن سَبَقَها فلا يُعْجِلْها». [۲۰۲]

ترجمه: «زمانی که یکی از شما با همسرش جماع نمود؛ پس برای او صدقه دهد و اگر در ارضاء شدن بر زن غالب شد بر او عجله نکند (و بر او فشار وارد نکند)».

عبدالرزاق در کتاب المصنّف از حضرت زید بن اسلم روایت می‌‌‌کند که گفت: برای من تعریف کرده‌‌‌اند که زنی نزد حضرت عمر بن خطاب آمد و گفت: شوهر من توانایی همبستری ندارد «و من را ارضاء نمی‌‌‌کند». پس حضرت عمر «شخصی را» پیش او فرستاد و از او «مسأله را» پرسید و مرد گفت: پیر شده‌‌‌ام و قوّتم را از دست داده‌‌‌ام «بیش از این توانایی ندارم». حضرت عمرس گفت: آیا در هر ماهی یک بار با او همبستر می‌‌‌شوی؟ گفت: بیشتر از یک بار، حضرت عمرس گفت: چند بار با او همبستر شدی؟ گفت: در هر طهری «فاصله‌‌‌ی بین دو حیض» یک بار. حضرت عمر «به زن» گفت: برگرد و همین برای زن کفایت می‌‌‌کند.

ابن قیم گفته است که جماع بیش از حد، نیرو را کم و برای اعصاب مضر است و باعث رعشه، لرزه و تشنج می‌‌‌شود و موجب ضعف قوت بینایی و سایر نیروهای بدن می‌‌‌گردد و حرارت و شدت غریزه را خاموش می‌‌‌کند و موجب گشاد شدن مجاری تناسلی می‌‌‌گردد و آن را برای زیاده‌‌‌های آزار دهنده مساعد می‌‌‌کند. و بهترین اوقات برای جماع پاسی از شب است، زمانی که از هضم غذا تا حدودی گذشته است؛ سپس شخص پس از جماع غسل می‌‌‌کند یا اینکه وضو می‌‌‌گیرد و بعد از آن می‌‌‌خوابد و نیروی از دست رفته‌‌‌ی وی «به بدن» بر می‌‌‌گردد «و تجدید قوا می‌‌‌کند».

در حقیقت در این امر افراط و تفریط جایز نیست؛ بلکه «خيرُ الأمورِ أَوْسَطُها». [۲۰۳] بهترین اعمال، میانه‌‌‌روترین آن‌‌‌هاست».

[۲۰۱] قبلاً تخریج شده است. [۲۰۲] آلبانی در ضعیف الجامع (۴۵۱) می‌‌‌گوید: ضعیف است. [مصحح] [۲۰۳] آلبانی در ضعیف الجامع (۱۲۵۲) می‌‌‌گوید: ضعیف است. [مصحح]